ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/691 Esas KARAR NO : 2023/72 DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 06/12/2019 KARAR TARİHİ : 31/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili.... Ltd. Şti. arasında 23.05.2012 tarihinde bir bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre davalının, ...'den temin ettiği akaryakıt ve otogazı kendi istasyonunda son tüketiciye satacağını, sözleşmeye göre davalı şirket, davacı ...'...
Somut olayda, taraflar arasındaki itirazın iptaline konu uyuşmazlığın sözleşmeye aykırılıktan kaynaklandığı belirgin olup, sözleşme hükümlerine aykırılıktan doğan bu davanın yasal dayanağı Borçlar Kanununun 96. ve devamı maddeleridir. Her ne kadar davalının iktisadi işletme olup tacir olduğundan bahisle Hatay 6. Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş ise de, ticaret sicil gazetesinde bahsi geçen ticari işletmenin iştigal alanının "tekstil ve tekstil ürünleri, hediyelik eşya, spor malzemelerinin satışı" olduğu ve Hatayspor Klubü Derneği Hatayspor İktisadi İşletmesi ünvanı ile ayrı bir tüzelkişilik olarak varlık gösterdiği, davalının ise anılan iktisadi işletme değil bizatihi derneğin kendisi olduğu anlaşıldığından ve tacir sfatını taşımadığından, dava konusu da kanunda özel olarak düzenlenen hallere girmediğinden, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. (Yargıtay 5. Hukuk Dairesi, 2021/9226 E. 2021/11932 K.)...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Taraflar arasında davacının davalı taraftan iş ve gizlilik sözleşmesine aykırılıktan kaynaklı olarak başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasında 16.12.2020 tarihli iş ve gizlilik sözleşmesi mevcuttur. Bu gizlilik sözleşmesine aykırı davranılması halinde davalının davacıya işin zarara uğratılan maddi ve manevi zararını karşılayacak tutar ve bunun üzerinden tüm cezai tazminat ve faizleri dahil olmak üzere ödeyeceğine dair cezai şart da mevcuttur. Davacının davadışı ... ile yaptığı iş bedeli 303.418,00 TL olup 259.485,00 TL ödeme yapıldığı dosyada mevcut ödeme belgeleri ile sabittir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ Dava, 6100 sayılı HMK’nın 398. maddesine aykırılıktan kaynaklanan ceza davası niteliğinde olup, davanın açıklanan niteliğine göre dosyanın Yargıtay C.Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE, 09.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, bu davada yapılan yargılama sonucunda verilen karar ile davalı tarafça sözleşmenin süresinden önce haksız ve geçersi şekilde feshedilmiş olduğu, tüm cezai şart ve kar mahrumiyeti alacaklarının tahsiline karar verilmesi gerektiğinin sabit olduğunu, açıklanan nedenler ile davalı şirketten bayilik sözleşmesine aykırılıktan kaynaklana cezai şart borcundan dolayı 10.000,00 USD alacağın ödeme günündeki Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden TL karşılığının dava tarihinden itibaren işleyecek dövize uygulanan en yüksek faiz ile birlikte tahsiline, istasyonlu bayilik sözleşmesine aykırılıktan kaynaklanan cezai şart borcundan dolayı 10.000,00 USD alacağın ödeme günüdeki Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden TL karşılığının dava tarihinden itibaren işleyecek dövize uygulanan en yüksek faiz ile birlikte tahsiline, 11/05/2010 tarihli sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan cezai şart borcundan dolayı 997.500 USD alacağın...
Hukuki Nitelendirme, Delillerin Taktiri ve Gerekçe; Eldeki dava sigortacının kendi sigortalısına açtığı rücuan tazminat davasıdır. Davacı teminat dışı hallerin mevcudiyeti nedeniyle üçüncü kişiye ödenen bedelin sigortalı olan davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı ise yetki itirazında bulunmuştur. Dava niteliği itibariyle KTK.nun 85. maddesinde düzenlenen işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin bir dava türü olmayıp, aynı Yasanın 95/2. maddesinde öngörülen ve sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan bir dava türüdür. Bu durum karşısında hukuki sorumluluğa ilişkin davalardaki yetki kuralını getiren KTK.nun 110. maddesinin uygulama alanı bu davada bulunmamaktadır. Poliçe genel şartlarındaki (yetkili mahkeme) başlıklı 16. maddesi de yukarıda değinilen yasa hükmüne paralel olarak hukuki sorumluluğa ilişkin davalar bakımından yetki anlaşmasını getirmiş olmakla bu maddeye göre de bu davada yetkili mahkemenin belirlenmesi mümkün değildir....
ve kullanılan bireysel aboneliğe ilişkin bireysel üyeden sözleşmeye aykırılıktan dolayı cezai şart talep etme hakları ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili şirketin otelin odalarında ve ortak alanda yapılan haksız gösterim sebebiyle uğradığı toplam 78.748,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir....
Somut olayda; davacının, dava konusu taşınmazı 01/07/2015 tarihli kira sözleşmesi ile davalı T3 kiraladığı, davalının, davacının bilgisi ve rızası dışında sözleşmeye aykırı olarak kiralananı dava dışı Ali Fariz adlı kişiye kiraladığı, davacının davalıya gönderdiği Gaziantep 8. Noterliğinin 15.01.2019 tarih, 01049 yevmiye nolu ihtarnamesi ile kiralananı rızası ve bilgisi olmadan sözleşmeye aykırı olarak başkasına kiraya verdiğini, kiralanandan başka kişiyi çıkartmasını, sözleşmeye aykırılığı 35 gün içerisinde ortadan kaldırmadığı takdirde sözleşmeye aykırılıktan dolayı tahliye davası açacağını ihtar ettiği, dinlenen tanık beyanlarından davalının kiralananı dava dışı Ali Fariz adlı kişiye kiraladığı ve kiralananı adı geçen kişinin kullandığı dosya kapsamı ile sabittir....
- K A R A R - Davacı vekili, davacının satış ve dağıtımı yaptığı meşrubatların münhasır satıcılığı için taraflar arasında 02/11/2009 tarihli Direkt Satış Noktası Sözleşmesi imzalandığını, davalının sözleşmeye aykırı davrandığını belirterek fazlaya dair haklar saklı tutularak bedelsiz ürün karşılığı olan 29.876,87 TL'nin ve sözleşme aykırılıktan doğan 10.000 TL cezai şartın faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı yargılamaya katılmamıştır....
Sözleşmeye aykırılığın manevi tazminat istemine dayanak olabilmesi için, bu aykırılığın BK 49. madde kapsamında kişilik hakkını zedeleyen bir boyutta olması gerekir. Diğer bir ifadeyle sözleşmeye aykırılıktan doğan zarar genelde maddi olup, her sözleşmeye aykırılık manevi tazminat isteme hakkı vermez ise de bu aykırılığın kişilik hakkının zedelenmesine yol açtığının kabulü gereken hâllerde manevi tazminat da istenebilecektir. Bu nedenle sözleşmeye aykırılığın kişilik hakkına saldırı teşkil edip etmediği konusunda bir genelleme yapılmaksızın her somut olayın özelliği gözetilerek bir sonuca varılmalıdır. Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; davacıya ait yatırım hesabındaki fonlara davalı banka tarafından el konulmuş olup, davada savunma olarak davacının eşinin usulsüz işlemlerinde davacının hesabını da kullandığı ve eşin zimmet borcu nedeniyle takas edildiği ileri sürülmüştür....
