"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi -K A R A R- Dosya içeriğine göre dava, sigorta acentelik sözleşmesinin haksız olarak feshinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Buna göre; temyiz inceleme görevi 2797 sayılı Yargıtay Yasasının 14. maddesi ile Başkanlar Kurulu’nun 12.02.2016 gün ve 1 sayılı kararı uyarınca Yüksek 11. Hukuk Dairesine ait olup, 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21/2.maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanunun 60/3. maddesi gereğince dosyanın anılan Daireye gönderilmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17.10.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
kaynaklanan mücbir sebebi hem de kuraklık yönünden 2007 yılı için Bakanlar Kurulunun 04.07.2007 tarih ve 26572 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2007/12339 sayılı kararını gözardı ederek sözleşmenin ifa edilememesini haksız fesih sayarak kesin teminat mektuplarını irat kaydetmesi ve hak edişleri ödememesi nedeniyle şirketlerinin sıkıntıya girmesinden dolayı borçlarını ödeyemez hale geldiklerini ve çeşitli icra takiplerinden dolayı şirketin taşınmazlarının rayiç bedellerinin altında satıldığını, davalı idarenin bu uygulamaları ve sözleşme dışı nedenlerle zarara uğradığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshinden dolayı ihale yasağına girip iş yapamadıklarından doğan kazanç kaybı ve uğranan 20.000.000 TL müspet zarar ile 2.000.000 TL menfi zararın reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir....
Sözleşmenin 14.maddesinde bayinin sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi, ödeme güçlüğü içerisine düşmesi halinde davalının tek taraflı olarak sözleşmeyi feshetme hakkı bulunduğu hükme bağlanmıştır. Davacı da bu hükme dayanarak 22.12.2004 tarihli ihtarla sözleşmeyi feshettiğini bildirmiştir. Bilirkişi raporunda davalının elinde bulunan karşılıksız çekin sözleşmenin 13.maddesi uyarınca verilen teminat mektuplarının paraya dönüştürülmesi suretiyle tahsili olanağının bulunduğu, bu işlemi yapmadan sözleşmeyi fesheden davalının sözleşmeyi haksız olarak feshettiği belirtilmiştir. Davacının sözleşmenin haksız feshinden dolayı uğrayabileceği zararı davalıdan talep edebilir. Bilirkişi kurulu davacının zarar iddiasını kanıtlayamadığını raporunda belirtmiştir. BK’ nun 98.maddesi uyarınca borçlu genel olarak her kusurundan sorumludur. Haksız fiillerle ilgili hükümler kıyas yoluyla sözleşmeye aykırı hareketlerde de uygulanır....
İncelenen dosyada, dava dilekçesinin netice-i talep kısmında, sözleşme sonucu yapılan işler ve iş sahibi yüzünden ifa imkansızlığı nedeniyle uğranılan değer kaybını tespit etmek mümkün olmadığından fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL ayrıca sözleşmenin haksız feshinden dolayı 5.000,00 TL tazminat olmak üzere 10.000,00 TL'lik belirsiz alacak davası açıldığı, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren de yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen talep edildiği anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince kurulan hükümde, davacının dava açarken talep ettiği sözleşme sonucu yapılan işler ve iş sahibi yüzünden ifa imkansızlığı nedeniyle uğranılan değer kaybına ilişkin 5.000,00 TL'lik alacak kalemi ile sözleşmenin feshinden dolayı uğranılan 5.000,00 TL'lik tazminat talepleri hakkında ayrı ayrı değerlendirme yapılmaksızın toplam değer üzerinden hüküm tesis edilmesi yerinde görülmemiştir....
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 11/10/2024 KARAR TARİHİ : 17/10/2024 Mahkememize açılan davanın açık muhakemesi sonunda ; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının müvekkili şirket bünyesinde 16/12/2021 tarihinde iş sözleşmesinin haklı bir neden bulunmaksızın sona erdirdiğini. Davalının müvekkili şirket bünyesinde makine mühendisi olarak çalıştığını. Sözleşmenin feshinden sonra rekabet etmeme yükümlülüğüne aykırı hareket ettiğini. Taraflar arasındaki sözleşmede cezai şartın bulunduğunu. Buna göre 6 aylık brüt ücret tutarının cezai şart olarak öngörüldüğünü. Davalının göndermiş olduğu ihtarnamedeki hususların gerçeği yansıtmadığını. Bu nedenle davalının rekabet yasağına aykırı hareket etmesi nedeniyle 211.623,78-TL cezai şartın tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak, sigorta acentesinin haklı bir nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmesi ya da kendi kusuruyla sözleşmenin feshine neden olması halinde tazminat hakkı düşer." düzenlemesini haiz olup her iki kanun maddesi birlikte değerlendirildiğinde, acentenin denkleştirme tazminatı talep edilebilmesi için aranan koşullar; sözleşmenin sigorta şirketi tarafından haksız olarak feshedilmesi, sigorta şirketi tarafından acente tarafından kazandırılan yeni müşteriler sayesinde sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da önemli menfaatler elde edilmesi, acentenin ücret kaybına uğraması, denkleştirme ödenmesinin hakkaniyete uygun olmasıdır....
Akaryakıt A.Ş. arasındaki sözleşmenin feshedildiği, davacının sözleşmenin feshinden sonra ... ay daha sözleşmenin etkisinin sürdüğünü iddia etmişse de belirlenen sürenin sadece başka petrol şirketinin malzemelerinin kurulmasına ilişkin değişim sürecini kapsaması ve davacının dava dışı ... Petrolcülük A....nin intifa hakkına sahip olduğu yerde kendiliğinden süre belirleyerek satış yapamayacağı gerekçesiyle bu iddianın dinlenemeyeceği, ayrıca davacının dava dışı ... Petrolcülük A....ye herhangi bir itirazda bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı ile dava dışı ... Petrolcülük A.Ş. arasında imzalanan 01.01.2009 tarihli sözleşmenin sona erme başlıklı ....maddesinin Fesih başlıklı ....bendinde sözleşmenin dava dışı ......
15, 21 madderine uygun hareket etmediği, davacının sözleşmenin bu hükümlerinden kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmemesinden dolayı davalı şirket tarafından sözleşmenin haklı nedenle fesih edildiği, anlaşılmaktadır....
Davalı, sözleşmenin 6. maddesi uyarınca akdin usulüne uygun olarak feshedildiğini, manevi tazminat koşullarının da bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporu benimsenmek suretiyle 10.800,00 TL ücret alacağı ve 5000 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir, 2-Davacı eldeki davada sözleşmenin feshinden sonraki döneme tekabül eden aylara ait ücretini talep etmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise sözleşmenin başlangıcından feshine kadar olan ücret alacağı hesaplanmış ve mahkemece de buna hükmedilmiştir. HUMK’nun 74....
ninde defter v.s kayıtları üzerinde HMK 278 son maddeleri gereği verilen yetki çerçevesinde yerinde inceleme yetkisi tanınarak sözleşmenin davalı tarafça haklı nedenle feshedilip feshedilmediği ve alternatif olarak davacı tarafın alacak kalemlerinin tartışılarak tespiti baabında" bilirkişilerden yeniden ek rapor alınarak dosyamız arasına katılmıştır. Bilirkişiler 08/04/2014 tarihli ek raporlarında özetle; " Taraflar arasındaki uyuşmazlığın sözleşmenin feshinden doğan zarar talebi olduğu, Davalı sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği iddiasında iken davacının haksız fesih olduğu için tazminat-portföy tazminatı ve haksız rekabet tazminatı talep ettiği görülmektedir. Davacının taleplerinin haklılığı davalının feshinin haksız olmasına bağlı olacaktır. Çünkü davacı talepleri olan sözleşmenin haksız feshinden kaynaklanan zarar tazmini ve portföy tazminatı talebi sözleşmenin karşı tarafça kusurlu olarak feshini gerektirir....
