Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; icra takibine konu 14 adet kur farkı faturasından 11 tanesinin davalı ticari defterlerine kaydedilerek ödendiği açık olup, toplam 28.110,27 TL tutarlı 3 adet kur farkı faturasının ise davalı ticari defterlerine kayıtlı olmaması nedeniyle Yargıtay .... Hukuk Dairesi'nin bozma ilamında da belirtildiği davacı tarafından söz konusu kur farkı faturalarının haklı bir nedenle kesilmiş olduğunun başka bir deyişle bu faturalar kadar kur farkı olacağını ispat etmesi gerekir. Mahkememizce bozma ilamı sonrası yapılan yargılama sırasında davacı tarafından ihtilaflı 3 adet kur farkı faturasının hangi satışlara ilişkin olduğu bildirilmediği gibi söz konusu kur farkı faturalarının haklı bir nedenle kesilmiş olduğu ispat edilememiştir. Kaldı ki yukarıda belirtilen Yargıtay .......
Kur farkı hesabı yapılırken; sözleşme tarihindeki kura %5 ilave edilerek ödeme tarihlerindeki kur ile karşılaştırılacaktır. Ödeme tarihindeki kurun yüksek olması durumunda, artış %5' i geçmiş olacak ve geçen kısım için kur farkı faturası kesilebilecektir. Çünkü %5' e kadar olan artış için kur farkı kesilmeyeceği sözleşme ile hüküm altına alınmıştır. Ödeme tarihindeki kur ile sözleşme tarihindeki kura %5 ilave edilmiş kur arasındaki fark ise %5 artışın üzerindeki artış olacak ve kur farkı hesabında birim tutar olarak esas alınacaktır. Kur farkı hesabında birim miktarı ise yapılan ödeme tutarının sözleşme tarihindeki kura bölünmesi ile bulunacaktır. Bulunan birim miktar ile birim tutarın çarpımı da kur farkı tutarını verecektir....
Davalı vekili, müvekkilinin herhangi bir borcu bulunmadığını, fatura tarihi ile ödeme tarihi arasındaki kur farkının ödeneceğine dair aralarında sözleşme bulunmadığını, borçların tamamının vadesinde ödendiğini, temerrüt faizi borçları olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; Mahkemece, davacının kur farkına ilişkin olarak talepte bulunduğu, faturada kur farkı talep edilebileceğinin düzenlendiği, davalının faturaları defterlerine kaydettiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, 6.559,67 Usd kur farkı alacağının 03.07.2016 temerrüt tarihinden itibaren 3095 SK.’nun 4/a maddesi gereğince faizi ile birlikte; 500 Usd temerrüt faizi alacağının dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir....
Hükme esas alınan 10.01.2008 tarihli bilirkişi raporunda uyuşmazlık konusu olmayan iki adet kur farkı faturasının davalı defterlerinde kayıtlı olduğu ve bunların bedelinin davalı tarafından ödenmiş bulunduğu, ancak davalının dava konusu edilen 31.12.2002 tarihli 11.716.486.919 TL’ lik kur farkı faturasını iade ederek, ticari defterine kayıt etmediği belirtilmiştir. Uyuşmazlık konusu olmayan iki adet kur farkı faturasının davalı defterine kaydedilip ödenmiş olması karşısında taraflar arasında bu konuda teamül halini almış fiili bir uygulamanın mevcudiyetinin ve buna bağlı olarak koşulları gerçekleştiğinde kur farkı istenebileceğinin kabulü gerekir. Nitekim bu husus mahkemenin de kabulündedir. Mahkemece kur farkının fazlası ile ödendiği şeklinde gerekçe yazılarak bu yöndeki talebin reddine karar verilmiş ise de, bu gerekçenin dayanağı gösterilmemiştir....
Fatura kesildiği tarih ile nakit için ödeme ve çek için tahsil tarihi arasındaki kur farkı içinse ayrıca kur farkı faturası+ KDV kesilecektir." maddesi bulunmaktadır. Taraflar arasında temel ilişki yabancı para cinsinden kurulmuş olup, sipariş teyit formlarının bir kısmında vadeli ödemelerin TL cinsinden yapılması halinde kur farkı ödeneceği açıkça kararlaştırılmıştır. Bu durumda fatura tarihindeki kur ile ödeme tarihindeki kur arasındaki farkın istenebilmesi için uygulama ya da teamül aranmaz. Ödeme aracı olan çekin TL olarak düzenlenmesi taraflar arasındaki kur farkı istenebileceğine ilişkin hükümden vazgeçilmesi anlamına gelmez....
Mahkemece alınan bilirkişi raporunda tarafların ticari defterlerinin incelenmesinde, takip dayanağı iki adet kur farkı faturasının davalı defterlerinde kayıtlı olmadığı, ancak daha önce davacının davalıya gönderdiği üç adet kur farkı faturasının ödendiği yönünde tespitlere yer verilmiştir. Takip dayanağı iki adet ve toplamda 18.330,98 TL tutarındaki iki adet kur farkı faturası davacı defterinde kayıtlı olmasına karşın davalı defterinde kayıtlı değildir. Davacının bu iki adet kur farkı faturasının haklı bir sebeple kesilmiş olduğunu, diğer bir deyişle bu faturalardaki miktar kadar kur farkı alacağı olduğunu ispat etmesi gerekir. Bunun içinde bu kur farkı faturalarının döviz için yapılan hangi satışlarla ilgili olduğunun bildirilip davalının bu faturalara yönelik TL bazında ödemeleri gösterilip, buna göre davacının kur farkı alacağının doğduğunun ispatlaması gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle; taraflar arasındaki ticari satım ve teklif formları çerçevesinde, davacının davalıdan kur farkına dayalı alacağı bulunup bulunmadığı, sulh anlaşmasının kur farkını kapsayıp kapsamadığı, taraflar arasında kur farkının ödeneceğine ilişkin bir anlaşma olup olmadığına ilişkin olduğu belirlenmiştir. Tarafların bildirilen tüm delilleri dosya içerisine alınmış, dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir. ------ tarihli kök rapor ve ------- tarihli ek raporda özetle; davalı tarafın ticari defterlerini sunmadığı, davacı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yapıldığı, kur farkına ilişkin sözlemede hüküm bulunduğunu, taraflar arsında yapılan sulh sözleşmesinde kur farkınında sulh sözleşmesinin kapsamında olduğuna dair herhangi bir bilginin olmadığı, davacının ------- farkı talep edebileceği rapor edilmiştir....
Davacı tarafından SSK'ya yapılan 16.03.2004 tarihli yaşlılık aylığı tahsis talebi nedeniyle davalı Bağ-Kur'dan istenen hizmet bildirim yazısı üzerine, davalı Bağ-Kur, davacının zorunlu ve isteğe bağlı SSK sigortalılık sürelerini gözetip dışlayarak ancak isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığı ile muhtarlık görevinin örtüştüğü sürelerde 2108 sayılı Yasa kapsamındaki zorunlu Bağ-Kur sigortalılığına üstünlük tanıyarak davacıyı 01.03.1984-27.03.1994 döneminde isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı 27.03.1994-14.09.1997 ve 01.10.2001-16.03.2004 döneminde 2108 sayılı Yasa kapsamında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olarak kabul ettiği anlaşılmaktadır. 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasası'nın 4. maddesinde köy ve mahalle muhtarlarından bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmayanların 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu kapsamına alınacağı öngörülmüştür....
Davacının Bağ-Kur hizmetleri ile çakışan SSK hizmetlerinin Bağ-Kur sigortalılığına aktarılması talebine istinaden, 04.10.2000- 15.07.2004 ve 01.09.2005- 15.03.2011 tarihleri arasındaki Bağ-Kur hizmeti ile çakışan SSK sigortalılık sürelerinin iptal edilerek bu sürelerde Ödenen primlerin 5458 sayılı Kanun'un 16. maddesi gereğince Bağ-Kur hesaplarına aktarma işleminin yapıldığı belirlenmiştir. Davacının 04.10.2000- 15.07.2004 ve 01.09.2005- 15.03.2011 tarihleri arasında olmak üzere toplam 9 yıl 3 ay 26 gön Bağ-Kur hizmetinin bulunduğu belirlenmiştir....
mahal vermeksizin, Davacıya bağlanan aylıkta esas alınan hizmetlerin süresi ve hangi sigortalılık kapsamında olduğu (Tarım Bağ-Kur - Esnaf Bağ-Kur olup olmadığı), Kurum denetmen raporu üzerine, 4B Esnaf Bağ-Kur sigortalılığın iptal edilip edilmediği ile 4B Tarım Bağ-Kur Sigortalılığı dikkate alınmış ise ne kadarlık Tarım Bağ-Kur sigortalılık hizmet süresine göre aylık bağlandığı ve varsa buna ilişkin aylık bağlama kararı, ayrıntılı ve açıkça belirtilmek üzere davalı Kurumdan sorulup, ikmal edilecek cevabi yazının varsa ekleri ile birlikte gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, temyiz itirazlarının bu noksanlıklar giderilip dosya geldikten sonra incelenmesine, 10/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
