- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasındaki ticari ilişki sebebiyle müvekkilinin 6.000 Euro bedelli ve 15.500 Euro bedelli çekleri davalıya teslim ettiğini, taraflar arasındaki ticari ilişkinin YTL üzerinden olmasına karşın çeklerin Euro üzerinden düzenlendiğini davalı tarafa teslim ile tahsil tarihlerindeki kur farkı nedeniyle müvekkilinin 6.997,80.-YTL fazla ödeme yaptığını bu sebeple 06.06.2006 tarihli 6.997,80.-YTL kur farkı ve 1259,60.-YTL %18 KDV olmak üzere toplam 8257,40.-YTL bedelli fatura tanzim edildiğini davalının faturayı kabul etmediğini bildirerek kur farkından dolayı yapılan fazla ödeme tutarı olan 8257,40.-YTL'nin 28.07.2006 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsil edilmesini talep ve dava etmiştir....
Taraflar arasında temel ilişki yabancı para cinsinden kurulmuş olup, vadeli ödemelerin TL cinsinden yapılması halinde kur riskinin (kur farkının) müşteriye ait olduğu açıkça sözleşmede kararlaştırılmıştır. Bu durumda fatura tarihindeki kur ile ödeme tarihindeki kur arasındaki farkın istenebilmesi için uygulama ya da teamül aranmaz. Ödeme aracı olan çekin TL olarak düzenlenmesi taraflar arasındaki mevcut sözleşme hükmünden vazgeçilmesi anlamına gelmemektedir. Bu durumda mahkemece; davacının kur farkı talebi yönünden TL cinsinden yapılan ödemeler dikkate alınarak uzman bir bilirkişiye inceleme yaptırılarak ayrıntılı ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınıp deliller hep birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, taraflar arasında bu hususta sözleşme olması nedeniyle dava konusu olayda uygulama olanağı bulunmayan 19....
Kur farkı alacağının istenebilmesi için, taraflar arasında kur farkının ödeneceğine ilişkin bir sözleşmenin veya dövize endeksli bir ticari ilişkinin bulunması gerekir. Yabancı para üzerinden kurulan temel ilişkide, fatura tarihindeki kur ile ödeme tarihindeki kur arasındaki fark varsa bu fark kur farkı alacağıdır. Bu nitelikteki bir alacağın istenebilmesi için uygulama ya da teamül aranmaz. Kur farkı alacağı fatura tarihi ile ödeme tarihi arasındaki farktan kaynaklanan alacak olduğundan ancak TL olarak istenebilir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Takibin cari hesap alacağına ilişkin olduğunu ve alınan raporda müvekkilinin cari hesap borcu olmadığının belirlendiğini, davacının tek yanlı düzenlediği iki adet kur farkı faturasının takibe konduğu ve faturalara süresinde itiraz edilerek iade edildiğini, bu nedenle kur farkı faturalarının kesinleşmediğini, mahkemece hatalı gerekçeyle kur farkına yönelik anlaşma ve teamül bulunduğunun kabul edildiğini; Taraflar arasında yazılı bir satış sözleşmesi veya kur farkı alınabileceğine dair bir sözleşme bulunmadığını, tüm ödemelerin Türk Lirası olarak banka havalesi veya çek ile yapıldığını, çek ile ödeme yapılması nedeniyle artık kur farkının istenemeyeceğini, bir çok Yargıtay kararında belirtildiği üzere, ödeme aracı olan çekin döviz cinsinden düzenlenmesi mümkünken, TL cinsinden çek kabul edilmesi nedeniyle artık kur farkı faturası düzenlenemeyeceğini, davacının ticari defterlerinde de tahsilatlarının Türk...
Davacı 66.254,33-TL'lik kaydın, faturalar USD cinsinden olmasına rağmen, TL cinsinden çek ile yapılan ödemelerden doğan kur farkından kaynaklandığını iddia etmiş, davalı ise taraflar arasında kur farkı anlaşması bulunmadığı gibi bu yönde teamül de olmadığını, ayrıca çek ile yapılan ödemelerde kur farkı talep edilemeyeceğini, kabul anlamına gelmemek üzere, USD cinsinden alacak için de, ancak TL cinsinden kur farkı istenebileceğini savunmuştur. Mahkemece ilk iki bilirkişi raporu hükme esas alınmamış, son bilirkişi raporunda USD cinsinden faturalar için hesaplanan kur farkı alacağının yerinde olduğu, zira davacının yabancı para cinsinden yaptığı satışlara karşılık TL cinsinden yapılan ödemeler için kur farkı talep edebileceği gerekçesi ile taleple bağlılık ilkesi de gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir....
Bağ-Kur hizmet sürelerine karşılık Kurum'a sigortalılık prim borcunun bulunduğu, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu anlaşılmaktadır. Yapılacak iş, 5510 sayılı Yasa’nın Geçici 17. ve 63. madde hükümleri dikkate alınmadığı takirde davacının hangi tarihler arasında ... Bağ-Kur sigortalısı olduğunu Kurum’dan sormak, Kurum tarafından bildirilen bu hizmet süreleri yönünden davacının ... Bağ-Kur sigortalısı olduğunu kabul etmek, davacının ... Bağ-Kur sigortalısı olmadığı veya Kurum tarafından sigortalı olarak kabul edilen hizmet süreleri yönünden hüküm kurulmasında yarar olup olmadığını değerlendirmek ve davacının talebi 10.03.2014 tarihine kadar ... Bağ-Kur sigortalılığı hizmetinin tespiti istemi olup talepten fazlasına dair hüküm kurulamayacağını da gözeterek sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda taraflar arasında kur farkı alacağının istenebileceği yönünden sözleşme veya fiili bir uygulamanın bulunmadığı, davacının asıl alacaklarını ihtirazi kayıtsız tahsil etmiş olduğu, böylece davaya konu fatura alacaklarının ödeme ile sona erdiği, davacının davalıdan kur farkı veya vade farkı ismi altında talep hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalıya Euro cinsinden mal sattığını ve bu hususun faturada belirtildiğini, ödemelerin faturada gösterilen 90 günden sonra yapıldığını, dolayısıyla kur farkı alacağı olduğunu ileri sürerek icra takibi başlatmış, itiraz üzerine iş bu dava açılmıştır. Kur farkı alacağının doğması için satışın yabancı para cinsinden yapılması yada sözleşmenin bulunması gereklidir....
V.U.K'na göre kesmesi gereken kur farkı alacağının 31.464,86 TL olduğu yönünde kanaat bildirildiği görülmüştür....
İncelenen dosyada,16.10.1996 tarihli yatırım teşvik belgesi kapsamında Yap İşlet Devret modeli ile … Çayı üzerinde … Hidroelektrik Santrali inşaatını tamamlayarak 20.12.1999 tarihinde işletmeye açan davacı kurum tarafından, ilgili yılda yani işletme döneminde,yatırım dönemine ait döviz cinsinden kullanılan uzun vadeli yabancı kaynaklara ait kur farkı giderleri ile aynı yılda faaliyetinden elde edilip yabancı para şeklinde değerlendirilen hasılata ait kur farkı gelirleri mahsup edilerek kalan kur farkı gideri aktifleştirilip, işletme süresi dikkate alınarak amortisman hesaplanmış ve dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınmıştır.İnceleme elemanınca, sabit kıymetin işletmenin aktifine alındığı tarihi takip eden vergilendirme dönemleri için hesaplanan kur farklarının bir kısmının doğrudan gider yazılması bir kısmının ise amortisman yoluyla itfa edilmesi eleştirilerek, kur farklarının tamamı aktife alınmak suretiyle amortisman ayrılarak, kur farkı gelirleri ise dönem kazancına...
Kur farkı alacağının istenebilmesi için, taraflar arasında kur farkının ödeneceğine ilişkin bir sözleşmenin veya dövize endeksli bir ticari ilişkinin bulunması gerekir. Yabancı para üzerinden kurulan temel ilişkide, fatura tarihindeki kur ile ödeme tarihindeki kur arasındaki fark varsa bu fark kur farkı alacağıdır. Bu nitelikteki bir alacağın istenebilmesi için uygulama ya da teamül aranmaz. Kur farkı alacağı fatura tarihi ile ödeme tarihi arasındaki farktan kaynaklanan alacak olduğundan ancak TL olarak istenebilir. Davacı taraf, 8.488,00 USD kur farkı alacağı için takip başlatmıştır. Kur farkı alcağı yabancı para alacağı (döviz) üzerinden düzenlenen faturanın düzenlediği tarihin kuru ile faturanın tahsil edildiği tarihin kuru arasındaki farktan kaynaklanan ve TL olarak doğan bir alacaktır. Kur farkı düzenlenen temel ilişkide asıl alacak miktarı döviz olarak aynı kalmaktadır....
