Mahkemece davacının açmış olduğu alacak davası zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle reddedilmiş ise de, 2012/25844-26737 07.06.1939 tarih, 1936/31 Esas ve 1939/47 karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre tapulu taşınmazın harici satış sözleşmesine konu edilerek ödenen satış bedelinin,sözleşmenin geçersiz olması nedeniyle iadesine ilişkin B.K. 146. maddesine göre 10 yıllık zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi,satış bedeline ilişkin paranın verildiği tarih değil, sözleşme geçersiz olsa da satıcının rıza ve ihtiyariyle taahhüdünü her zaman yerine getirebileceği göz önüne alınarak bunun ifasını beklemek durumunda bulunan alıcı için ancak davaya konu taşınmazın tapuda ferağ ümidinin ortadan kalktığı veya ifanın imkansız hale geldiği tarihtir. Ayrıca satışa konu taşınmazın zilyetliği devredilmişse zamanaşımı süresi de,zilyetlik devam ettiği sürece işlemez, dava konusu olayda davacının......
davacıya satılıp satılmadığı yerel bilirkişi ve tanıklara ayrı ayrı sorularak kuşkuya yer vermeyecek şekilde saptanması, yerel bilirkişi ve tanık beyanları arasında çıkacak çelişkilerin taşınmazın başında dinlenerek giderilmesine çalışılması, ondan sonra toplanmış ve/veya toplanacak delillere göre dosya kapsamına uygun bir karar verilmesi, ancak senet tarihinde taraflardan birinde mirasçılık sıfatının olmaması fakat senet altındaki imzanın davalıya ait olması durumunda ise, davanın (bu kez) harici satış senedine dayalı iptal ve tescil olmadığı taktirde tazminat istemine yönelik olduğunun gözetilmesi, dava konusu edilen eski 9 parsel sayılı taşınmazın harici satışın gerçekleştiği iddia edilen 06.09.1977 tarihinde tapuya kayıtlı olması nedeniyle adi yazılı şekilde yapılmış olan satış sözleşmesinin geçersiz kabul edilerek şartların varlığı halinde (davacının) terditli talebine yönelik mahallinde keşif yapılarak yukarıda izah edilen ilkeler çerçevesinde bir değerlendirme yapılması...
Somut olayda, davacı, davalı ile aralarında 1986 tarihli harici taşınmaz satış sözleşmesi yapıldığını, davalıya taşınmazın bedelini ödemesine rağmen taşınmazın tapudan devrinin gerçekleştirilmediğini, taşınmazın devrinin gerçekleştirilmemesi nedeniyle davalının davacıya 2.500 TL meblağlı senet verdiğini, senedin icra yoluyla takibe konulması üzerine davalının davaya konu taşınmazla ilgili gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinde bulunduğunu, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine rağmen davacının tapuyu devir etmemesi üzerine davalı hakkında açtığı tapu iptal ve tescil davasının red edilerek, kararın 16.3. 2010 tarihinde kesinleştiğini ileri sürerek, 1986 yılında davalıya ödediği paranın denkleştirici adalet ilkesi uyarınca tahsilini talep etmiştir. Tapulu taşınmazın satışına ilişkin sözleşme resmi biçimde yapılmadığından hukuken geçersizdir (MK md.706, BK md 213, Tapu kanunu md 26 ve Noterlik Kanunu md 60)....
Ne varki davacı tapulu taşınmazını 24.8.2004 tarihinde harici sözleşme ile davalıya sattıktan sonra 18.11.2004 tarihinde resmi satış işleminide gerçekleştirdiği dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler ile tapu kaydın da anlaşılmaktadır. Bu durumdan tapulu taşınmazın davalıya devri ile ilgili resmi satış işleminin gerçekleştiği ve satışın geçerli olduğu belirlenmiştir. Bu durumda davacı ödenmeyen bakiye satış bedelini davalıdan talep edebilir. Gelişen bu aşamada usule ilişkin kazanılmış hak kavramının da irdelenmesi gerekir. Mahkeme veya taraflarca yapılan bir işlemle taraflardan birisi lehine bir sonuç doğmuşsa bu durum karşı taraf lehine kazanılmış hak doğurur. Örneğin bilirkişi raporuna taraflardan birisi itiraz etmediği takdirde, bilirkişi raporun da belirlenen ve karşı taraf lehine olan hususlar kazanılmış hak doğurur....
Ne varki davacı tapulu taşınmazını 24.8.2004 tarihinde harici sözleşme ile davalıya sattıktan sonra 18.11.2004 tarihinde resmi satış işleminide gerçekleştirdiği dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler ile tapu kaydın da anlaşılmaktadır. Bu durumdan tapulu taşınmazın davalıya devri ile ilgili resmi satış işleminin gerçekleştiği ve satışın geçerli olduğu belirlenmiştir. Bu durumda davacı ödenmeyen bakiye satış bedelini davalıdan talep edebilir. Gelişen bu aşamada usule ilişkin kazanılmış hak kavramının da irdelenmesi gerekir. Mahkeme veya taraflarca yapılan bir işlemle taraflardan birisi lehine bir sonuç doğmuşsa bu durum karşı taraf lehine kazanılmış hak doğurur. Örneğin bilirkişi raporuna taraflardan birisi itiraz etmediği takdirde, bilirkişi raporun da belirlenen ve karşı taraf lehine olan hususlar kazanılmış hak doğurur....
Davalının, 31.12.1998 keşide tarihli 15.1.2001 vadeli 30.000.00 YTL bedelli keşidecisi ... lehdarı ... olan bononun 6 ocak 2004 tarihinde 30.000.00 YTL asıl alacak 42.800.00 YTL işlemiş temerrüt faizi olmak üzere 72.800.00 YTL üzerinden icra takibine koyduğu davacının 2009/2831-12518 115.301.67 YTL ödeyerek icra dosyası borcunu kapatığı, davacı ile davalı arasında bono ile aynı keşide tarihini taşıyan 31.12.1998 tarihli tapulu taşınmazın satışına ilişkin haricen düzenlenen satış sözleşmesi yapıldığı, harici satış sözleşmesine konu taşınmazın resmi şekle uyğun satışının gerçekleştirilmediği dosya içerisinden anlaşıdığı gibi bu husus taraflarında kabulündedir. Uyuşmazlık davaya konu senedin harici satış sözleşmesini teminatı olarak diğer bir değişle davacının taşınmazın tapuda devrinin ve davalıdan aldığı satış bedilinin teminatı olarak verilip verilmediği hakkındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, harici satış sözleşmesine ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (7.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, harici satış sözleşmesine ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (7.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 15.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Tapu İptali Ve Tescil (Harici Satış Sözleşmesi) istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekili, müvekkilinin, dava konusu 521 sayılı (109 ada 1 parsel) taşınmazın 1/2 payı T12 adına tapuda kayıtlı olup bu payı 1976 yılında satın aldığı ve bu yeri narenciye bahçesi yaptığı iddiasıyla tapu iptali ve tescil talebinde bulunduğu, davalıların davanın reddini talep ettikleri anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Tapulu taşınmazların satışı T.M.K'nın 706, B.K'nın 213 (6098 sayılı TBK'nın 237.), 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89. maddeleri gereğince, resmi şekilde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve satın alana herhangi bir mülkiyet hakkı bahşetmez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Dava, harici satış sözleşmesine ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, mahkemece de bu yönde hüküm kurulmuştur. Davanın açıklanan bu niteliğine göre, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 12.05.2011 tarihli ve 1 sayılı Kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 8.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 8.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
