İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı avukatı tarafından verilen 24.07.2019 havale tarihli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalı ve payını aynı davalı tarafa devreden kişinin bildirimde bulunmadığını, müvekkilinin pay devrinden haricen haberdar olduğunu, bedelde muvazaanın söz konusu olduğunu, ön alım hakkının kullanılmasının bertaraf edilmek istendiğini, tanıkları Nasıh Hussein Suleiman'ın dinlenmesi için önce talimat yazılmasına karar verildiğini, daha sonra mahkemece yazılan talimattan vazgeçildiğini, hukuki dinlenilme hakkının bu şekilde ihlal edildiğini, İDM kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesi isteğinde bulunmuştur. DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda; Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Bu itibarla davalının dava konusu payı trampa sureti ile devraldığı açıkça belirlendiğinden davacının açtığı ön alım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil talebini içerir dava yerinde bir dava değildir. Açıklanan gerekçeler ile davacı T1 davalı T3 aleyhine açtığı önalım hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil talebini içerir davasının reddine'' dair karar verilmiştir. İlk derece mahkemesi kararından sonra Dairemizin 14.01.2021 tarih ve 2018/2368 Esas, 2021/67 Karar sayılı kaldırma kararında; ''...Dava, önalım hakkının kullanılmasından kaynaklanan TMK'nın 732 vd. maddelerinde yer alan tapu iptali ve tescil davasıdır. TMK'nın 733. maddesi gereğince yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur. Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirdiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup, mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir....
Dairemizin iş bölümünün 4. maddesinin (d) bendinde inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları (05.02.1947 tarihli 20/65 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı), aynı maddenin hatırlatma kısmında : Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1. Hukuk Dairesi'ne ait bulunmaktadır." düzenlemesi yer almaktadır. Dairemizin görev alanı HSK'nun 01.09.2020 tarihinden itibaren geçerli kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01.09.2020 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "Mülkiyet hakkına dayanılarak açılmış ve bu hakkın gerçek sahibine hükmen nakledilmesini amaçlayan tapu iptal davaları (TMK m. 705 ve 716) sonucu verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.-2. Hukuk Dairesinin görev alanındadır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.06.2022 tarih, 2022/229 Esas ve 2022/410 Karar sayılı ilamının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılarak davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER: Tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen yasal ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava vefa sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasıdır. Türk Medeni Kanununun Taşınmaz mülkiyeti başlıklı ikinci bölüm ikinci ayırım madde 736. alım ve geri alım hakları başlığı altında aynen “Tapu kütüğüne şerh verilen alım ve geri alım hakları, şerhte belirtilen süre içinde her malike karşı kullanılabilir. Şerhin etkisi, her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer” hükmü getirilmiştir. Vefa hakkı (geri alım hakkı) bir kimsenin satmış olduğu bir gayrimenkulü bedeli karşılığında tek taraflı bir irade açıklaması ile satın alma imkanını veren kurucu yenilik doğuran şahsi bir haktır. Tapu siciline şerh verildiği takdirde bu şahsi hak ayni bir nitelik kazanır....
Toplulaştırma işlemi sonucunda davacı ve davalının aynı taşınmazlarda paydaş olmaya devam ettikleri, davalının söz konusu parsellerde satış işleminden önce paydaş olmadığı, tarafların sulh anlaşması doğrultusunda belirlenen şufa bedelinin davacı tarafça mahkeme veznesine depo edildiği anlaşılmakla, sulh anlaşması doğrultusunda davanın kabulüne, yönelik karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Onalım hakkı, sözleşmeden doğan onalım hakkı ve alımgeri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır....
DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Ön Alım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Taraflar arasında görülen, yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilama ilişkin olarak istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gönderilmiş olmakla incelendi. DAVA: Dava dilekçesinde özetle; davacı T1 Trabzon İli, Ortahisar İlçesi, Aktoprak Mahallesi, Orta Mevkii 107 ada 54 parsel sayılı taşınmazda hissedar olduğunu, davalı T4 bu taşınmazda hissedar olan Mustafa Kuru, Gülten Öztaş, Songül Kuru, Münüre Kuru, Süleyman Kuru, Züleyha Sungur'a ait hisseleri 09/05/2018 tarihinde 9468 yevmiye nolu işlemle satın aldığını, müvekkiline haber verilmeden ihtar gönderilmeden devrin gerçekleştiğini belirterek taşınmazdaki davalının hissesinin ön alım hakkı nedeni ile iptalini, davacı adına tapuya kayıt ve tescilini talep etmiştir....
ön alım hakkını kullanmak istediğini, dava konusu taşınmazın 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL YRG.GELİŞ TARİHİ: -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; geri alım hakkı hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,13.5.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
