Bu husus nazara alınmadan icra takibinin iptaline karar verilmesi kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2-Davacı, taşınmazın tapu kütüğüne "aile konutu" şerhi konulmasını da talep etmiştir. Türk Medeni Kanununun 194'ncü maddesinin (3.) fıkrasında 6518 sayılı Kanunun 44'ncü maddesiyle değişiklik yapılmış, yapılan değişiklikle; aile konutu olarak özgülenen taşınmazın maliki olmayan eşin, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebileceği kabul edilmiştir. Bu değişiklik 19.02.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Şu halde, bu tarihten sonra tapu kütüğüne konutla ilgili şerhin verilmesi tapu müdürlüklerinden istenebilecektir. Tapu Müdürlüğü talebi hukuki veya fiili bir sebeple karşılamadığı takdirde dava yoluyla mahkemeden karar istenebilir....
Davacı, aile konutu niteliğindeki taşınmazın, malik olan davalı eş ... tarafından "açık rızası bulunmadan " diğer davalı şirkete devredildiğini ileri sürerek, taşınmazın davalı şirket adına olan tapu kaydının iptali ile davalı eş ... adına tescilini ve taşınmazın kayıtları üzerine aile konutu şerhi konulmasını talep etmiştir Mahkemece, davalı şirketin kötü niyetinin ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nıın 194/1. maddesine göre, "Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. " Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi "konulmuş olmasa da" eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma, aile konutu şerhi konulduğu için değil, zaten var olduğu için getirilmiştir....
İspat yükü önce vakıf şerhi nedeniyle taşınmazın taviz bedeline tabi olmadığını iddia eden davacıdadır. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 Sayılı Vakıflar Kanununun 18. maddesi hükmünce; tapu kayıtlarında icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir. Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığın çözümü için, kaydına ....., ......,Vakfı şerhi işlenen taşınmazın mukataalı veya icareteynli vakıf malı olup olmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
İspat yükü önce vakıf şerhi nedeniyle taşınmazın taviz bedeline tabi olmadığını iddia eden davacıdadır. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 Sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmünce; tapu kayıtlarında icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir. Yasanın 3.maddesinde yapılan tanıma göre de, Mukataalı vakıf: zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Hal böyle olunca somut uyuşmazlığının çözümü için, kaydına Sultan ... Vakfı şerhi işlenen taşınmazın mukataalı veya icareteynli vakıf malı olup olmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı tarafından açılan tapu iptal ve tescil, aile konutu şerhi konulması davasında, ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince, davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne taşınmazın davalılardan ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen karar davalı ... tarafından temyiz edilmiştir....
Dosya kapsamında dava dilekçesi incelendiğinde davacı, Samsun-Çarşamba Havaalanında kain 3.000 m² arazide akaryakıt tesisi kurulması amacıyla davalı şirketle 16.11.2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesi akdettiklerini, Ankara 10. Sulh Hukuk Mahkemesinin 01.10.2010 tarih ve 2010/1723 Esas, 2010/2136 Karar sayılı kararı ile akdin feshine, tahliye talebinin reddine karar verildiğini, bu nedenle davalının artık hak sahibi olmadığını, taşınmazı tahliye etmediğini belirterek el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteminde bulunmuştur. 2. Davacı davasını, mülkiyet hakkına değil; sahip olduğu üstün zilyetlik hakkına dayanarak davalı ile arasındaki kira sözleşmesine ve bunun feshedilmesine dayandırmıştır. 3. Bu nedenle davacı, davalı ile arasındaki kira akdinin feshine dair hüküm kesinleştikten sonra el atmanın önlenmesi ve ecrimisil talep edebilecektir. Mahkeme ise ortada kesinleşme şerhi olmadığı hâlde davacı ile davalı arasındaki kira akdinin feshi ve tahliye talepli Ankara 10....
Ancak; dava konusu 2 sayılı parselin geldisi olan 1354 sayılı parselin tapulama tutanağının vakıf şerhi işlenmeden 21.10.1957 tarihinde kesinleştiği anlaşılmış, davalı ... İdaresinin 25.09.1998 tarihli yazısı üzerine 05.10.1998 tarihinde tapu kaydına ilgililerin rızaları dışında mahkeme hükmü olmaksızın tek taraflı idari işlem ile vakıf şerhinin konulduğu görülmüştür. Bu nedenle 2 sayılı parseldeki 6 no'lu bağımsız bölümün tapu kaydı üzerine Türk Medeni Kanununun 1027.maddesindeki yönteme uygun olmayacak biçimde vakıf şerhi konulması isabetli değildir. Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı ... İdaresi vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 24.05.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bu düzenleme ile malik olmayan eşe, aile konutu ile ilgili tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkı tanınmış, eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukukî işlem özgürlüğü “aile birliğinin’’ korunması amacıyla sınırlandırılmıştır. Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa dahi aile konutuna ilişkin olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemeyecek, aile konutunu devredemeyecek ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamayacaktır. Malik olmayan eşin izni için şekil şartı bulunmamakla birlikte, iznin açık olması gerekmektedir. Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. 17. Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Türk Medeni Kanununun 194. maddesi gereğince, aile konutu olarak kullanılan taşınmazın tapu kaydına, aile konutu ... verilebilmesi için, o konutun eşlerden birine ait olması zorunludur. Mülkiyeti üçüncü kişiye ait bir taşınmaz eşlerce kullanıyor olsa bile, hak sahibi olan üçüncü kişinin bu taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkını sınırlayıcı şekilde tapu kütüğüne aile konutu şerhi verilemez. Aile konutu şerhi konulması istenilen ... 2.Bölge ... ... Sok. ... parseldeki taşınmaz davalı erkek eşin babası adına kayıtlı bulunmaktadır....
Gerçekleşen bu durum karşısında yukarıda açıklanan yasal düzenleme ile ilkelere uygun değerlendirme yapılarak davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ret hükmü kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir. 2-Davacı, dava dilekçesinde; aile konutunun davalı eş tarafından diğer davalı ...’a satıldığını ileri sürerek, dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulmasını, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı eş ... adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, davaların reddine karar verilmiştir. Davacının, aile konutu şerhi konulması davasının dinlenilebilmesi için, tapu iptal tescil davasının kesinleşmesi gerekmektedir. Aksi takdirde aile konutu şerhi konulması davasının incelenmesi hukuken mümkün değildir....
