Heyet hâlinde bakılacak davalarla ilgili olmak üzere, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra talep edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbirler de heyet tarafından incelenir ve karara bağlanır...'' hükmü düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, yabancı mahkeme kararının tenfizi istendiğine göre, davanın heyetçe görülüp bir karar verilmesi gerekirken, tek hakimle yürütülüp sonuçlandırılması doğru görülmemiştir. Mahkemenin teşekkülüne dair dava koşulu gerçekleştirilmeden karar verilmesine göre, işin esasına yönelik istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Heyet hâlinde bakılacak davalarla ilgili olmak üzere, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra talep edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbirler de heyet tarafından incelenir ve karara bağlanır...'' hükmü düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, yabancı mahkeme kararının tenfizi istendiğine göre, davanın heyetçe görülüp bir karar verilmesi gerekirken, tek hakimle yürütülüp sonuçlandırılması doğru görülmemiştir. Mahkemenin teşekkülüne dair dava koşulu gerçekleştirilmeden karar verilmesine göre, işin esasına yönelik istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Görüldüğü üzere Sözleşme, iki grup tenfiz engeli düzenlemiştir. Birinci gruptakiler davalı tarafından savunma olarak ileri sürülüp ispat edilmesi gereken tenfiz engelleri, ikinci gruptakiler ise mahkemece resen gözetilecek tenfiz engelleridir.Esasen tanıma ve tenfiz davalarında taraflar, maddi vakıaların yeniden tartışılmasını isteyemez ve tenfiz davasında mahkemece yapılacak inceleme, tanıma ve tenfiz engellerinin mevcut olup olmadığıyla sınırlıdır. Mahkeme, hakem kararının maddi hukuk yönünden isabetli olup olmadığı denetleyemez. Aleyhine tanıma ve tenfiz talep edilen taraf, ancak tenfiz şartlarının bulunmadığını (tenfiz engellerinin mevcut olduğunu) öne sürerek itiraz edebilir. Yani uyuşmazlığın esasına ilişkin savunma sebeplerine dayanamaz ve bunlara ilişkin olarak delil gösteremez. Bu nedenlerle, davalı vekilinin hakem kararının esasına dair iddialarının dinlenmesi mümkün değildir....
Akit Taraflardan birinin vatandaşları, diğer Tarafın mahkemeleri önünde bu Akit Tarafın vatandaşları gibi adli harç ve masraftan muaf olmaktan ve aynı şart ve vüsatta ücretsiz adli müzaharetten faydalanırlar.” dendiğinden, söz konusu düzenleme kapsamında teminat yatırılması gerekmediğinden bu konudaki dava şartının tamam olduğu belirlenmiştir. Dava, nitelği itibariyle eda davası değil, tespit davası niteliğinde olduğundan, maktu harca ve vekalet ücretine tabidir. Tanıma ve tenfiz isteğine konu 18/06/2021 tarihli karar incelendiğinde; “...İzmir, Türkiye merkesi yer alan davalı ...ve Petrol Ürünleri Ltd. Şti.’nden Sligo (İrlanda) merkezi bulunan davacı ... lehine 12 Haziran 2018 tarihinden beri ödeme gününe kadar hesaplanacak kanuni faiz ile birlikte 559.459,65 PLN (yalnız; beşyüzelli dokuzdörtyüzdokuz zlotı altmışbeş groş) tutarının ödemesini; dava dilekçesinin kalan kapsamındaki taleplerinin reddine; İzmir Türkiye merkezi yer alan davalı ... ve Petrol Ürünleri Ltd....
/2014 E. ve 967/2015 K. sayılı mahkeme kararının tanınmasını ve tenfizini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 20/12/2023 NUMARASI: 2022/669 Esas - 2023/1135 Karar DAVA: Tanıma Ve Tenfiz İSTİNAF KARAR TARİHİ: 04/07/2024 Taraflar arasındaki Tanıma Ve Tenfiz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davalılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ Taraflar arasındaki tanıma ve tenfiz davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili dilekçesinde; ... .... Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi'nin 28/10/2004 Karar tarihli ve 8 F 83/2000 Esas no'lu nafaka ödenmesine ilişkin kararının tanıma ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, "Davanın kabulü ile .... Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi'nin 28/10/2004 Karar tarihli ve 8 F 83/2000 Esas no'lu nafakaya ilişkin yabancı mahkeme ilamının 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku hakkında kanunun ilgili maddeleri uyarınca tanınmasına ve tenfizine," karar verilmiş; davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Talep, yabancı mahkeme tarafından verilen kararın tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. Davacı şirket tenfizini istediği Milano Medeni Hukuk Mahkemesi’nin 14.05.2017 tarih ve ... sayılı ilamında davalı şirketten ticari ilişkiden dolayı alacaklı olduğunu ileri sürerek tanıma ve tenfiz talebinde bulunmuştur. Tanıma ve tenfiz hususları 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 50. vd maddelerinde düzenlenmiştir. Tanıma, yabancı mahkeme kararının kesin hüküm etkisinin yabancı bir ülkeye teşmilini ifade eder. Tenfiz ise; yabancı mahkeme ilamının icrai etkisinin /kuvvetinin kabul edilmesidir. Dava dilekçesinde tanıma ve tenfiz istemlerinde birlikte bulunulmuştur. Bir yabancı mahkeme ilamının tenfizine karar verilebilmesi için öncelikle tanınması gerekir. Yani tenfiz zaten tanımayı da içerir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2020/207 Esas KARAR NO : 2021/679 DAVA: Tanıma Ve TenfizDAVA TARİHİ: 14/05/2020 KARAR TARİHİ : 16/09/2021 Mahkememizde görülmekte olan Tanıma Ve Tenfiz davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan----numaralı --- şirket sigorta örtüsü altına alındığını, Davalılardan--- --- istikametine doğru seyrederken aşırı ----- ---- kaybedip gidiş istikametine göre yolun solundan dışarı çıkıp tekrar yolun sağına geçmesi sonucu ---- karşı istikametten gelmekte olan ------ aracın sağ yan kısmına aracının ----- şeklinde oluşan bir kaza meydana geldiğini, bu kazada ---- meydana gelmesinde davalılardan --- yönetimindeki ---aracın sorumlu ve kusurlu olduğunun tespit edildiğini, Davalı ---- açıklandığı şekilde kazanın gerçekleştiği sırada---- -----oranında alkollü olduğu ve kazayı alkollü içki tesiri altında gerçekleştirdiğinin tespit edildiğini, ilgili kazada zarar gören dava dışı üçüncü kişi tarafından...
Davalı vekili, Türkiye ile ilamı veren Amerika Birleşik Devletleri arasında karşılıklılık esasına dayanan bir anlaşma bulunmadığını, müvekkilinin usulüne uygun şekilde ilgili davaya çağrılmadığını, dava konusu mahkeme kararının kesinleştiğine ilişkin bir belgenin dosyada bulunmadığını, mahkeme kararının dayanağının ne olduğunun ve hangi nedenle haklarında hüküm kurulduğunun belli olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, tanıma ve tenfizi istenen kararın açıkça kamu düzenine aykırı olmadığı, mahkeme kararının aslının ve onaylı tercümesinin dosyaya sunulduğu, kararın mahkeme tarafından verildiğinin, mahkeme hükmü taşıdığının ve kesinleştiğinin sabit olduğu, A.B.D ve Türkiye arasında fiili karşılıklılığın mevcut olduğunun bilindiği, MÖHUK hükümlerine aykırılık bulunmadığı, davacıların tanıma ve tenfiz taleplerinin yasal şartlarının mevcut olduğu gerekçesiyle kararının tanıma ve tenfizine karar verilmiştir....
