Tanıma ve tenfiz kararına konu yabancı mahkeme kararının davacısı -----davalısı ise ..---------.Eldeki dosyada tanıma ve tenfiz talep eden davacı ... (esas davacının haklarına halef olarak) ,davalı -------...-----.Halefiyete dayalı olarak tanıma ve tenfiz talep eden sigortanın sigortalısının tacir olmadığı;tanıma ve tenfiz talep edilen kararın trafik kazası nedeniyle tazminat bedeline ilişkin olduğu,eldeki dosya davalısının da tacir olmadığı gözetildiğinde;tanıma ve tenfiz davalarının mutlak ticari dava olmadığı,yukarıda belirtilen gerekçeler nedeniyle iş bu davanın nispi ticari dava da olmadığı gözetilerek görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmış ve bu yönde görevsizlik kararı verilmiştir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2-Davanın HMK 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması ile ilgili dava şartı yokluğu sebebiyle HMK 115/2. Maddesi gereğince usulden reddine, 3-HMK 20....
Tanıma ve tenfiz kararına konu yabancı mahkeme kararının davacısı -----davalısı ise ..---------.Eldeki dosyada tanıma ve tenfiz talep eden davacı ... (esas davacının haklarına halef olarak) ,davalı -------...-----.Halefiyete dayalı olarak tanıma ve tenfiz talep eden sigortanın sigortalısının tacir olmadığı;tanıma ve tenfiz talep edilen kararın trafik kazası nedeniyle tazminat bedeline ilişkin olduğu,eldeki dosya davalısının da tacir olmadığı gözetildiğinde;tanıma ve tenfiz davalarının mutlak ticari dava olmadığı,yukarıda belirtilen gerekçeler nedeniyle iş bu davanın nispi ticari dava da olmadığı gözetilerek görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmış ve bu yönde görevsizlik kararı verilmiştir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2-Davanın HMK 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması ile ilgili dava şartı yokluğu sebebiyle HMK 115/2. Maddesi gereğince usulden reddine, 3-HMK 20....
Tanıma ve tenfiz kararına konu yabancı mahkeme kararının davacısı -----davalısı ise ..---------.Eldeki dosyada tanıma ve tenfiz talep eden davacı ... (esas davacının haklarına halef olarak) ,davalı -------...-----.Halefiyete dayalı olarak tanıma ve tenfiz talep eden sigortanın sigortalısının tacir olmadığı;tanıma ve tenfiz talep edilen kararın trafik kazası nedeniyle tazminat bedeline ilişkin olduğu,eldeki dosya davalısının da tacir olmadığı gözetildiğinde;tanıma ve tenfiz davalarının mutlak ticari dava olmadığı,yukarıda belirtilen gerekçeler nedeniyle iş bu davanın nispi ticari dava da olmadığı gözetilerek görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu anlaşılmış ve bu yönde görevsizlik kararı verilmiştir. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2-Davanın HMK 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması ile ilgili dava şartı yokluğu sebebiyle HMK 115/2. Maddesi gereğince usulden reddine, 3-HMK 20....
Yabancı mahkeme kararının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilmesi yabancı ilamın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır (MÖHUK md:58). Yabancı mahkeme kararının tanınması istemli davada, karşı taraf ancak tenfiz şartlarının mevcut olmadığı öne sürerek isteğe karşı koyabilir (MÖHUK md:55/2). 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un tenfiz kararı verilebilmesinin koşullarının düzenleyen 54. maddesinin (ç) bendi gereğince, “o yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyabında veya yokluğunda hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemesinde itiraz etmemiş olması” şarttır. Bu koşul, yabancı mahkeme ilamının tanınmasında da aranır (5718 s. MÖHUK md:58)....
Zira MÖHUK’da kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, kararın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Aksi hâlin kabulü, tenfiz hâkimini, üst mahkeme görevini kendinde bulması şeklindeki bir sonuca götürecektir. 23. Tanıma ve tenfiz talebine konu yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığının tespiti, esas itibariyle hâkimin takdirine bırakılmıştır. Ancak hâkim, takdir yetkisini kullanırken milletlerarası özel hukukun varlık sebebini ve bu hukukun genel prensiplerini dikkate almak durumundadır. Bu hususta MÖHUK’nın 54/c maddesinde kamu düzenine “açıkça” aykırılıktan bahsedilerek yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizinde kamu düzenine aykırılık hususunda hâkimlerin takdir yetkisi daraltılmaya çalışılmıştır....
Mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalar yönünden, anılan kanun maddelerinin değerlendirilmesi gerekirse; tanıma tenfiz kararı verilmek koşuluyla, eşler yabancı mahkemenin boşanmanın kabulüne ilişkin verdiği kararının kesinleştiği tarih itibarıyla boşanmış sayılırlar. Bu yasal düzenlemeye göre, tanıma tenfiz kararı daha sonraki tarihlerde verilse dahi, evlilik birliği yabancı mahkeme ilamının kesinleştiği tarihte sona ermiş kabul edilecektir. MÖHUK'un 59. maddesi ile getirilen bu düzenleme sayesinde, eşlerin yabancı mahkeme ilamının kesinleştiği tarihten, tanıma tenfiz kararının verildiği tarihe kadar geçen ara dönemde edindikleri mal varlıkları, evlilik birliği dışında edinilen mal olarak kabul edilecektir. Diğer yandan, bu ara dönemde birbirlerine mirasçı olmayacaklar, duruma göre bu dönemde doğan çocuk evlilik dışı doğmuş sayılacaktır....
Dava, davacının davalıya verdiği vekaletle maaş ve hastalık ödeneğinin davalı tarafından Hollanda Devleti'nden tahsil edilmesine rağmen kendisine ödemediği iddiası ile Noaord - Nederland Asliye Hukuk Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararının tenfiz ile tanınmasına ilişkin taleptir. MÖHUK madde 50'de, yabancı mahkeme kararının tenfizine ilişkin "yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan kanunların icra olunabilmesi yetkili Türk Mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır." şeklindeki düzenlemeye yer verilmiştir. MÖHUK madde 54'de ise Türk hukukunda tenfiz kararı verilebilmesi için gerekli olan şartlar tek tek sayılmıştır." Yabancı mahkeme tarafından verilip kesinleşmiş kararın MÖHUK 54'de belirtilen esas şartları da içermesi gerekir....
Davalı vekili ;davalıya olan borcun ödendiğini ,bu nedenle borcu olmadığını menfi tesbit davası açtıklarını sonucunun beklenmesini,borcu söndüren sebeblerin yargılamanın her aşamasında sunulacağının Yargıtayca kabul edildiğini ileri sürmüştür.MÖHUK 55(2) maddesi hükmü uyarınca yabancı mahkeme kararının kısmen veya tamamen yerine getirilmiş olması bir tanıma -tenfiz engelidir.Ancak tenfiz engeli olan ifa ,yabancı kararın verilmesinden sonraki bir ifadır.Türk tenfiz hukukunda "davanın esastan incelenmesi yasağı ,yabancı mahkemenin vakıaları biçimine ve ulaştığı adli hakikate tenfiz mahkemesi tarafından itibar edilmesini gerektirmekte ,bunların tenfiz mahkemesince yeniden incelenmesine engel olmaktadır.Bu nedenle ,dava henüz yabancı mahkemede görülmekteyken mevcut itiraz ( maddi hukuk anlamındaki itirazlar,alacağı sona erdiren )sebebleri tenfiz mahkemesince dikkate alınamaz.Buna mukabil davanın esastan incelenmesi yasağı ,yabancı mahkeme kararından "sonra "ortaya çıkan itiraz sebeblerinin...
Zira tenfiz istemine konu yabancı mahkeme kararının diğer sorumlu şirket tarafından yerine getirilmiş olduğu ispatlanabilmiş değildir. Bu nedenle Mahkemece yabancı mahkeme kararının tenfiz edilmesinde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Ancak tenfiz isteminin kabulüne karar verilmesine rağmen vekalet ücretinin davalı lehine hükmedilmesi ve davalının yargılama masraflarından sorumlu tutulmaması doğru görülmemiştir. HMK'nın 355....
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hakimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hakiminin, tenfiz şartları dışında ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Aksi halin kabulü, tenfiz hâkimini, üst mahkeme görevini kendinde bulması şeklindeki bir sonuca götürür. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku hakkında Kanunun 54/c maddesinde, hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması, tenfiz şartları içinde sayılmıştır. Buna göre, yabancı mahkeme kararının verilmesinde uygulanan hukuk ve bunun hangi kriterlere göre uygulandığı değil, yabancı kararın Türkiye'de icra edilmesi halinde meydana gelecek sonuçların Türk kamu düzenini ihlal edip etmeyeceğinin araştırılması gerekir....
