Bu durumda konkordatonun amacı ile aykırı düşmeyecek olan, borçlu şirketin geçici mühletin ilan tarihi ve sonrasında gelecek olan hakediş bedellerinin SGK tarafından kendi alacaklarına takas mahsup edilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesidir..." gerekçesiyle, "a) Davacı vekilinin ek tedbir talebinin KISMEN KABULÜ ile; davacı ile SGK arasında yapılan sözleşmelerin SGK tarafından feshinin ve SGK'nın davacının faaliyetinin durdurulmasına yönelik işlemlerinin TEDBİREN DURDURULMASINA,b) Davacı şirketin hakediş bedellerinin SGK tarafından kendi alacaklarına takas- mahsup edilmesinin ÖNLENMESİNE" karar verilmiştir. Komiser heyetinin 19/10/2022 tarihli görüşünde; ......
Bundan ayrı; HGK'nun 12.10.1994 tarih ve 1994/251-593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili İcra Mahkemesi'nin yargılama usulü göz önünde tutulduğunda takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiası kural olarak; 1- Takasa konu alacağın İİK'nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunması ve bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış ve takibin kesinleşmiş olması, 2- Alacağın ilama bağlanmış olması hallerinde nazara alınabilir. Borçlu takas talebini İcra Mahkemesi'ne beyan edebileceği gibi, bu başvurusunu İcra Dairesine de yapabilir. Bu istem, takibin her safhasında bildirilebileceğinden herhangi bir süreye de tabi bulunmamaktadır. Yerleşik Yargıtay içtihatları da bu yöndedir. Başka bir anlatımla tarafların ilamdan kaynaklı ve herhangi bir nedenle yapılan takipte kesinleşmiş alacakları takas-mahsup konusu yapılabilir. İlamdan kaynaklanan alacağın takas mahsup edilebilmesi için icra takibine konu edilebilmesi şartı da yoktur....
Mahsup, alacağın gerçek miktarını belirlemek üzere yapılan bir işlemdir. Mahsup itirazının karşı dava olarak ileri sürülmesine gerek olmadığı gibi, ayrı bir davada istenmesi zorunluluğu da bulunmamaktadır. Takasta, birbirinden bütünüyle ayrı ve bağımsız, karşılıklı iki alacak (borç) vardır. Ayrıca takas edilecek alacakların muaccel, dava edilebilir olması ve takas hakkının kanunla veya tarafların yapmış oldukları bir sözleşmeyle ortadan kaldırılmaması gerekir. Bu alacak sahiplerinden her biri takas ileri sürebileceği gibi, bu yola gitmeksizin alacaklarını ayrıca dava konusu edebilirler. Takas savunmasında bulunan taraf, hem kendi, hem de karşı tarafın alacağını ortadan kaldırmayı istediğinden, her iki alacak üzerinden de etkin olur. Bu niteliği ile takas, inşai bir haktır. Mahsup ise bir inşai hak ya da def'i olmayıp, bir itirazdır. (YHGK'nın 24.05.1950 gün ve 74 E, 31 K sayılı ilamı bu yöndedir.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Şikayet-Takas-Mahsup Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Borçlu vekili, ... 3. İcra Dairesi’nin 2014/1639 sayılı icra takibinde, hesaplanan faiz oranları fahiş olup, alacakların ilama aykırı olduğunu, müvekkilinin alacaklı olduğu.... 5. İcra Dairesi’nin 2012/1666 Esas sayılı dosyasına konu alacak ile borcunun takas ve mahsup edilmesini istemiştir....
İcra Müdürlüğü'nün 2013/333 esas sayılı dosyasında ilamsız icra takibine başlanıldığını, davalı tarafından borca ve ferilerine itiraz edilerek takas ve mahsup def'inde bulunulması üzerine takibin durduğunu, davalının itirazının yersiz olduğunu ileri sürerek icra dosyasına yapılan itirazının iptaline haksız itiraz nedeniyle davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/24 esas sayılı dava dosyasında yapılan yargılama neticesinde müvekkilinin davacıdan 61.201,39 TL tutarında alacağı olduğunun karara bağlanıldığını, bu dava nedeniyle müvekkili hakkında yapılan takipte takas ve mahsup def'inde bulunulduğunu, takas ve mahsup def'inin karşı tarafa bildirilmesi nedeniyle gerçekleşmiş sayılacağını savunarak davanın reddini, davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir....
ile davanın reddine karar verilmiş; davacı vekilin istinaf talebi ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil, Tazminat, Takas Mahsup Talebi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece tapu iptali ve tescil talebinin reddine, terditli istem olan tazminat talebinin kabulüne, davalılardan ... ve ...'in takas ve mahsup talebinin reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 24.05.2021 tarihli ve 2019/2927 Esas, 2021/4278 Karar sayılı ilamı ile kararın onanmasına karar verilmişti....
kurtarıcı bedelinin tespiti ile davacı alacağından takas -mahsup edilmesini talep etmiştir....
Başka bir anlatımla tarafların ilamdan kaynaklı ve herhangi bir nedenle yapılan takipte kesinleşmiş alacakları takas mahsup konusu yapılabilir. İlamdan kaynaklanan alacağın, takas mahsup edilebilmesi için icra takibine konu edilmesi şartı da yoktur. İcra dosyası incelendiğinde; takas ve mahsuba konu edilecek alacaklar olarak Fethiye İcra Müdürlüğü'nün 2020/845 esas sayılı dosyasında, 124.883,18 tl asıl alacak olan Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ilamına dayalı ilamlı takibe konu bir alacak, karşılığında ise İİK'nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunmayan ve taraflarca süresinde itiraz edilerek duran takipte talep edilen para alacağının takas ve mahsuba konu edildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan takas ve mahsup kuralları dikkate alındığında, bir tarafta ilama bağlı para borcunun, bir tarafta ise henüz kesinleşmeyen ilamsız icra takibine konu edilen para alacağı olduğu görülmektedir....
Dava dilekçesi davalıya 15.8.2005’te tebliğ edilmiş, davalı süresinde sunduğu cevap dilekçesinde takas ve mahsup definde bulunmamış, 05.05.2014 havale tarihli dilekçesiyle takas ve mahsup definde bulunmuştur. 5.5.2014 tarihli duruşmada davalı vekili takas mahsup talebini tekrarlamış ancak davacı vekili süresinde ileri sürülmeyen bu defiyi kabul etmediklerini bildirmiştir. Davalının takas ve mahsup talebinin süresinde olmadığı ve davacı tarafça da itiraz edildiği hususları gözetildiğinde yerinde olmayan takas ve mahsup talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurularak kıdem ve ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine , 08.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
