"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-Alacak Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve alacak davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı ve davalı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davalı şirket vekili Av. ... ve davacı şirket vekili Av. ... geldiler. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira alacağı ve taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi nedeniyle borçlu olmadığının tesbiti istemine ilişkindir.Mahkemece alacağın kısmen kabulüne kısmen reddine, menfi tesbit isteminin reddine karar verilmiş,hüküm davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, bozma gereklerine uygun şekilde karar verilmiş olmasına, ......

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davalı tarafından müvekkili aleyhine bankacılık hizmet sözleşmesine istinaden alacağın ödenmemesi nedeni ile Mersin 7. İcra Müdürlüğü'nün 2007/560 Esas sayılı dosyasında icra takibi yapıldığını, ancak takibe dayanak kredi sözleşmesini müvekkilinin imzalamadığı gibi sözleşmeye konu kredi kartını da kullanmadığını belirterek Mersin 7. İcra Müdürlüğünün 2007/560 Esas sayılı dosyasına konu alacak nedeniyle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, araçlar ile taşınmazlar üzerine konulan hacizlerin kaldırılmasına icra takibinin durdulmasına, alacağın %40'ı oranında kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir....

Dosya içeriğine, temyizin kapsamına, uyuşmazlığın sözleşmeye dayalı ve teminat olarak verildiği iddia edilen bonoya dayalı takip nedeniyle menfi tespit istemine ilişkin bulunmasına göre, temyiz inceleme görevi Yargıtay Kanunu'nun 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 13. Hukuk Dairesine aittir. Yukarıdaki yasal düzenleme de dikkate alındığında dosyanın görevli Daire belirlenmek üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine 25/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....

TTK'nın 5/A maddesi metni göz önüne alındığında, zorunlu arabuluculuğun "ticari davalarda konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri" yönünden dava şartı olarak öngörüldüğü düşünülebilir ise de, anılan maddede "talep sonucu" olan alacak ve tazminat istemlerine değil "dava konusuna" vurgu yapılarak, "konusu bir miktar paranın ödenmesi olan davalar" için dava şartı olan arabuluculuğun öngörüldüğünü belirtmek gerekmektedir. Alacak ve tazminat davaları yanında, menfi tespit davalarının da konusu bir miktar paranın ödemesine ilişkindir. Bu husus, alacak ve tazminat davalarında bir miktar paranın ödenmesi olarak tezahür ettiği gibi, menfi tespit davalarında ise bir miktar paranın ödenmemesi olarak ortaya çıktığından konu itibariyle menfi tespit davasının da dava şartı olan zorunlu arabuluculuk kapsamında kaldığının kabulü gerekir. Aksinin kabulü halinde kanun koyucunun amacına aykırı yorum yapılmış olacağından, bu yorum tarzı hukuka uygun düşmeyecektir....

Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2009/781 D.İş sayılı dosyasıyla tespit yaptırdıklarını ve bu tespit dosyasında müvekkili tarafından yapılan işlerin tespit edilmiş olduğunu, müvekkilinin sözleşme kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini iddia etmesine ve delil olarak tespit dosyasına dayanmasına rağmen davacının sözleşmeye dayalı alacak istemi yönünden gösterdiği deliller incelenmeden, gerekirse mahallinde tespit dosyasındaki belirlemeler de dikkate alınarak yeniden keşif icrası suretiyle işin uzmanı teknik bilirkişilerden sözleşme kapsamında yapıldığı söylenen dekorasyon işlerinin yapılıp yapılmadığı ve buna göre sözleşme kapsamında davacı tarafından yapıldığı anlaşılan işlerin eksik ve kusurlarıyla birlikte işin tamamlanma seviyesinin oran olarak belirlenmesi ve bu oranın götürü bedele oranlanması suretiyle davacı yüklenicinin hak ettiği iş bedeli alacağının hesaplanması , davalı tarafından yapıldığı kanıtlanan ödemelerin olması halinde bu ödemelerin de iş bedeli alacağından mahsubu ile...

Menfi tespit davalarının arabuluculuk dava şartına tabi olup olmadığı uygulama ve doktrinde tartışmalara sebep olmuştur. Kanun metninin lafzi yorumuna bağlı kalındığında menfi tespit davaları kapsam dışında görünmektedir. Ancak unutmamak gerekir ki menfi tespit davası bir olumsuz alacak davasıdır. Esasen tartışılan husus bir alacağın varlığı veya yokluğudur. Alacak davası olumlu bir tespite dayalı alacak hükmü kurulmasını gerektirir ve bir tarafı para ödemeye mahkum eder. Menfi tespit davası ise olumsuz tespit içeren alacak davası olup bir tarafı para ödemekten kurtarır. Hatta menfi tespit davası sonuçlanmadan veya henüz açılmadan alacak tahsil edilirse menfi tespit davası istirdada yani bir alacak davasına dönüşür. Davanın tabiatı bu biçimde tavsif edildiğinde kanun koyucunun amacına yönelik bir yorumla menfi tespit davalarının da arabuluculuk dava şartına tabi olduğu kabul edilmelidir....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/06/2022 NUMARASI : 2022/8 E - 2022/287 K DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıların müvekkili aleyhine haksız icra takibine başvurduklarını, davalılar tarafından haksız açılan icra takibindeki asıl alacak miktarı üzerinden herhangi bir temerrüt durumu söz konusu olmamasına, bu kapsamda müvekkiline herhangi bir ihtarat yapılmamasına rağmen faiz istenmesinin mümkün olmadığını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile müvekkilinin, davalılara borçlu olmadığının (menfi) tespitine, aleyhine yapılan icra takibi nedeni icra ve iflas kanununun 72/4 maddesi gereği toplam alacak üzerinden %20den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak müvekkilime ödenmesine, müvekkilinin...

Dava dilekçesi, taraf beyanları. bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı taraf, 24/01/2020 tarihli sözleşme ve 30/11/2020 vade tarihli 25/01/2020 düzenleme tarihli, 15.000,00 TL bedelli senetten kaynaklı olarak davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu görüldü. Dava konusu fuarın, salgın nedeniyle alınan kısıtlama kararları kapsamında gerçekleştirilemediği, bu durumun TBK' nın 136. Maddesi kapsamında mücbir sebep olarak nitelendirilmesi gerektiği, bu bakımdan davacının yapılan sözleşme ve bu sözleşmeye dayalı verilen bono yönünden sorumluluğu olmadığı kabul edilmiş ve açılan davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiş ve hüküm kurulmuştur....

Sy dosyasında takibe dayanak 18.11.2019 tanzim 20.03.2020 vade tarihli 5.000-TL bedelli bononun ve dava dışı diğer senetlerin davacı ile olan bu ticari ilişki sebebiyle davacı tarafça düzenlendiğine ve tarafıma verildiğine, sözleşmeye konu malları zamanında ve eksiksiz olarak davacıya teslim ettiğime ilişkin ve tüm dava dosyası kapsamında gerçeğe uygun cevap vereceğime, hiçbir şey saklamayacağıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ederim." şeklinde yeminde bulunduğu ve yemininde sebat ettiği görülmüştür. GEREKÇE: Dava; İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasında takibe konu bono nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir....

Dava, finansal kiralama sözleşmesinde kiracı olan şirket ile finansal kiralama sözleşmesinin kefili ve ayrıca finansal kiralama sözleşmesinden doğabilecek finansal kiracı borçlarının teminatı olarak ipotek veren ve yine bu sözleşmedeki kira bedellerinin ödenmesi için verilmiş finansal kiracı tarafından keşide edilmiş bonolarda avalist olan gerçek kişi tarafından finansal kiralayana karşı açılmış bir menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davasının konusu, davalı tarafından davacılar aleyhine başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesine yönelik takip ile bonoların tahsilini amaçlayan diğer bir takip dosyasıdır....