Noterliği'nin 24.08.2008 17865 yevmiye sayılı Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin imzalandığı anlaşılmaktadır. Davacı, sözleşmeye dayalı olarak talepte bulunmakta olup davalı şirket dayanılan sözleşmenin tarafı değildir. Sözleşmenin nispiliği kuralı gereği sözleşmeden kaynaklı hak ve borçlar sözleşmenin tarafları nezdinde doğar. Bu nedenle mahkemece sözleşmenin tarafı olmadığı anlaşılan davalı şirket yönünden davanın husumetten reddi kararı yerindedir. Sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 126/4. maddesinde (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 147/6. ) yüklenicinin kastı veya ağır kusuru ile akdi hiç veya gereği gibi yerine getirmemiş, bilhassa ayıplı malzeme kullanmış veya ayıplı bir iş meydana getirmiş olması sebebiyle açılacak davalar hariç olmak üzere eser sözleşmesinden kaynaklanan tüm davaların 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu belirtilmiştir....
Somut olay bu yönüyle öncelikle değerlendirildiğinde; Davacı vekili yanlar arasında imzalanan taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükmüne dayalı olarak tapu iptali ve tescil istemi ile eldeki bu davayı açmıştır. Davadaki istem tapu iptali ve tescil olduğuna göre dava değerinin bu isteme göre belirlenmesi gerekir. Tapu iptali ve tescil davalarında dava değeri tescil isteğine konu taşınmaz ya da taşınmazların dava tarihindeki değerinden ibarettir....
Noterliğinin 08.09.2008 tarih ve 29653 yevmiye numaralı vekaletname ile sözleşme konusu taşınmaz ile ilgili olarak ifraz, tevhit, inşaat, kat mülkiyeti, kat karşılığı inşaat sözleşmesi, taşınmaz alım ve taşınmaz satımı gibi çok geniş yetki içeren bir vekalet düzenleyerek davalıya verdiğini, davalı tarafından kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile üstlendiği yükümlülüklerini yerine getirmeye yönelik hiçbir adım atılmadığını, inşaata başlatmadığını, yine taraflar arasında Kayseri 8. Noterliğinin 25.08.2014 tarih ve 34381 yevmiye no.lu sözleşmesinin akdedildiğini, işbu taraflar arasında akdedilen sözleşmenin karşılığı inşaat sözleşmesindeki diğer hususlar geçerli kalmak kaydıyla müvekkiline verilecek daire ve dükkanların en geç 30.07.2017 tarihinde teslim edileceği, teslim edilmediği takdirde bu daire ve dükkanların davalı tarafından başka arsa üzerine yapılacak olan binalardan verileceğinin davalı tarafından taahhüt edildiğini, tüm bu gelişmeler üzerine davalıya Kayseri 7....
Değişik bir söyleyişle, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklar yeni alacaklıya karşı da ileri sürülebilir hale gelir. Diğer taraftan; belirtilmelidir ki, eser sözleşmeleri iki tarafa hak ve borçlar yükleyen ani edimli sözleşmelerdendir. Bir sözleşmenin iki tarafa hak ve borçlar yüklüyor olması demek, iki tarafın da o sözleşmeden dolayı hem alacaklı ve hem de borçlu olması demektir. Ani edimli sözleşmelerde, eserin tesliminden önceki bütün çalışmalar eseri meydana getirme çalışmalarıdır. Borçlar Kanunu'nun 364. maddesi gereğince de, aksine sözleşme hükmü yoksa eser bedeli (somut olayda bağımız bölüm tescili istemi) ancak eserin teslimiyle istenebilir. Alacağın temlikine ve eser sözleşmesinin niteliklerine ilişkin bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Davalılar arasındaki 29.11.2002 günlü arsa payı karşılığı sözleşmenin konusu 8906 ada 2 parsel sayılı taşınmaz üzerine 5 blok halinde 120 daireli bir bina yapım işidir....
- K A R A R - Davacılar vekili, müvekkili arsa sahipleri ile davalı yüklenici şirket arasında 30.06.2010 tarihinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, bu sözleşmeye göre davalı şirketin taşınmazı inşaat ruhsatını almasından itibaren 12 ay içerisinde bitirip genel iskan alarak teslim edeceğinin kararlaştırıldığını, davacıların sözleşme hükümlerini yerine getirerek arsayı inşaata hazır boş halde sorunsuz olarak teslim ettiklerini ancak davalının sözleşmenin imzalandığı 30.06.2010 tarihinden itibaren halen inşaat ruhsatını almadığını ve inşaatı bitirip teslim etmediğini, şu anda da davalıya ulaşılamadığını, arsanın davalıya teslimi öncesi üzerinde davacıların her birine ait konutlar olduğunu, konutların aylık ortalama getirisinin 275 TL olduğunu, davacıların sözleşmenin geçerliliğine olan güvenlerinden dolayı zararı doğduğunu ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 5.000 TL menfi zararlarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep...
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile diğer davalı ...İnşaat Sanayi ve İnşaat Ltd.Şti arasında Antalya 3. Noterliği' nce düzenlenen 18.11.2008 tarihli ... yevmiye nolu Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat sözleşmesi ile Antalya 3. Noterliği' nin 13.02.2013 Tarihli ... yevmiye nolu ek sözleşme imzalandığını, sözleşme ile Antalya ili Konyaaltı ilçesi Hurma Mevkiinde bulunan ... ada ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde yüklenicinin pay karşılığı 48 adet villa yapma yükümlülüğü altına girdiğini, yüklenici firma olan ...İnşaat' ın taahhütlerini yerine getirmemesi üzerine müvekkili tarafından ... İnşaat aleyhine Antalya 1.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ve ek sözleşmenin geriye etkili feshi davası açıldığını, Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi ... Esas- ......
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2014/103 ESAS - 2020/72 KARAR DAVA KONUSU : Arsa Payı Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesinden Kaynaklı Sözleşmenin Feshi ve Tapu İptali ve Tescil KARAR : Kdz. Ereğli 3.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/103 Esas, 2020/72 Karar sayılı dosyasından verilen 11/03/2020 tarihli karara karşı davacı vekili ile davalı vekilince istinaf talebinde bulunulması üzerine dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşılmakla, dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı S.S. T6 ile arasında 06/03/2007 tarihinde Kdz. Ereğli 1. Noterliği nezdinde 3420 yevmiye sayılı "düzenleme şeklinde gayrımenkul satış vaadi ve daire karşılığı inşaat sözleşmesi" aktedildiğini, bu sözleşmenin 1. Maddesinin 1. Paragrafı ile 4....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri ise, karşılıklı taahhütleri ihtiva eden, iki tarafa da borç yükleyen eser yapımı ile satış vaadinden oluşan karma bir sözleşmedir. Bu sözleşmelerde yüklenicinin asli edimi, arsa sahibinin arsası üzerinde sözleşme ve imara uygun olmak üzere finansmanı kendisi tarafından sağlanarak inşaat yapıp teslim etmek, arsa sahibinin borcu ise, bedel olarak kararlaştırılan bağımsız bölüm ya da arsa payının mülkiyetini yükleniciye devretmektir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan tapu kaydı ya da bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi inşaatı kusursuz ve eksiksiz tamamlayıp teslim etmesine bağlıdır. Sözleşmeden sonra ve inşaat süresince yükleniciye bir kısım payların devri avans niteliğindedir. Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu arsa payları talep halinde arsa sahibine geri döner....
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davalı arsa sahipleri ile dava dışı yükleniciler arasında 2001 yılında resmi şekilde "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Mal Satış Vaadi Ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" yapıldığı; bu sözleşmede yüklenicilere bırakılan bağımsız bölümün satışı hususunda davacı ile dava dışı yükleniciler arasında 2005 yılında satış vaadi sözleşmesi yapıldığı, 2007 yılında kat karşılığı inşaat sözleşmenin geriye etkili olarak feshedildiği, davacının 2007 yılında arsa sahiplerine ve yüklenicilere karşı Tapu İptal ve Tescil davası açtığı; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilmesi nedeniyle çekişme konusu bağımsız bölümün tescilinin istenemeyeceği, yapının getirildiği seviyenin % 60 olduğu, bu seviye itibariyle yüklenicinin inşaat yapım borcunun yerine getirildiğinin düşünülemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek 20.06.2011 tarihinde kesinleştiği, bu gelişmeler üzerine 08.08.2011 tarihinde temyize konu davanın açıldığı...
Bu kural sözleşmenin tamamen ifa edildiği haller için geçerlidir. Bunun gibi, geçerli bir kat karşılığı inşaat sözleşmesinde, yükleniciye ait olacağı kararlaştırılan bir bağımsız bölümün, yüklenici tarafından adi yazılı bir sözleşmeyle üçüncü kişiye satılması, Yargıtay'ın kökleşmiş uygulamasına göre, tapulu taşınmaza ilişkin bir satış sözleşmesi değil, "Alacağın temliki" hükümlerine tabi bir işlemdir. Başka bir ifadeyle, böyle durumlarda, yüklenici kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, kendisine düşen bir bağımsız bölümü üçüncü kişiye satmış değil; kat karşılığı inşaat sözleşmesi çerçevesinde söz konusu bağımsız bölüm yönünden arsa sahibine karşı sahip olduğu alacağını, diğer bir ifadeyle sözleşmeden doğan kişisel hakkını (bağımsız bölümün mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteme hakkını) üçüncü kişiye temlik etmiş sayılır. Kısaca, böyle durumlarda yüklenici ile üçüncü kişi arasında bir "Alacağın temliki" sözleşmesi bulunur....
