Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; arsa sahipleri ile müteahhit arasındaki sözleşmenin 13.maddesinin sadece davacı ve diğer dava dışı üçüncü kişiye uygulamasının iyiniyet kurallarına uygun olmadığı, bu nedenle tapu kaydının iptali ve tescili talebinin yerinde olduğu, ecrimisil tazminatı yönünden ise 20.10.2010 ile dava tarihi arasındaki dönem için 9.191,00-TL ercimisili talep edebileceği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, kooperatif üyesi adına tahsis edilen bağımsız bölümün tapusunun verilmediğinden bahisle açılan tapu iptali ve tescili mümkün olmazsa tazminatı ve teslim edilmemesinden kaynaklı kira alacağının tahsili istemine ilişkindir....
Somut olayda, taraflar arasında eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali davası bulunmakta olup, eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, alacaklı icra takibini davalı borçlunun yasal yerleşim yerinde (HMK 6.m.) ya da akdin ifa edildiği yer (HMK.10.m.) veya yetki sözleşmesi yapılmışsa o yer (HMK.17.m.) icra müdürlüklerinde yapabilir. Dosya kapsamından davalının ikametgahının Seyhan/Adana ve sözleşmenin ifa yerinin Yumurtalık/Adana olduğunun anlaşılmakta olup, ayrıca uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda para borçları ile ilgili TBK'nın 89. maddesi yollaması ile HMK'nın 10. maddesi gereğince alacaklının yerleşim yeri mahkemesinin yetkisinin kabul edilmemektedir. Bu nedenlerle, icra takibinin yapıldığı davacının ikametgahı olan İstanbul Anadolu İcra Müdürlüğü takipte yetkili olmadığından, yerel mahkemece davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi yerinde olmuştur....
edilmemesinden kaynaklı tüm zararının tespit edilerek davanın kabulüne karar verilerek yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesinin 2011/7001 esas, 2012/1502 karar sayılı ilamı ile taraflar arasındaki sözleşmeyle kararlaştırılan cezanın ifa yerine geçen ceza olduğu, başka bir anlatımla yasal dayanağı B.K'nun 158/1 maddesi olan seçimlik ceza olduğu, sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı için davacı ya akdin ifasını isteme yada akdin ifasından vazgeçerek cezayı talep etme hakkı verdiği, anılan ceza ifa yerine geçtiği için tahsili halinde sözleşmenin ifa edilmiş gibi ortadan kalkacağı ve yüklenicinin ifa borcundan kurtulacağı, somut olayda davacı kesinleşen ..... Hukuk Mahkemesinin 2009/253 esas sayılı dosyası ile cezai şartı istediği, hal böyle olunca eldeki dosyada sözleşmenin ifa edilmemesinden doğan zararın tahsiline dair davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunarak kararın bozulmasına karar verilmiş, dosya yeniden esasa kaydedilerek yapılan yargılama sonunda davacının davasının reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, dava konusu payın iştirak halinde mülkiyet ilişkisinin devam ettiği, iştirak halindeki payın müşterek mülkiyete dönüştürülmeden sözleşmenin ifa olanağının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan ... iptal ve tescil davalarının kabulü için aranacak ilk husus, sözleşmenin ifa olanağının bulunup bulunmadığıdır. Elbirliği ortaklığına (iştirak halinde mülkiyete) konu bir taşınmazda elbirliği ortaklarından birinin, miras payını, ortaklık dışı bir kişiye satmayı vaat etmesi halinde sözleşme bir taahhüt muamelesi olarak geçerlidir. Ancak elbirliği ortaklığı çözülünceye kadar sözleşmenin ifa olanağının varlığından söz edilemez....
Mahkemece, dava konusu taşınmazın elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olduğu ve elbirliği ortaklığı çözülmeden satış vaadi sözleşmesinin ifa olanağının bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır. Elbirliği mülkiyetine (TMK m.701) konu bir taşınmazda elbirliği (iştirak halinde) ortaklarından birinin, ortaklık dışı bir kişiye satım vaadinde bulunması halinde, sözleşme bir taahhüt muamelesi olarak geçerli olmakla birlikte elbirliği ortaklığı çözülünceye kadar sözleşmenin ifa olanağının varlığından söz edilemez. Bu durum, satışı vaat edilen taşınmazın tapusunda temliki tasarrufu engelleyen bir kaydın bulunması veya 3194 sayılı İmar Kanununun 18/son maddesi hükmüne aykırı şekilde taşınmaz satışı vaat edilmesi ya da vaade konu taşınmazın bir başka mahkemede mülkiyet uyuşmazlığına konu olması halinde de geçerlidir....
İfa imkânsızlığı I. Genel olarak MADDE 136- Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır. Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür. II. Kısmi ifa imkânsızlığı MADDE 137- "Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle kısmen imkânsızlaşırsa borçlu, borcunun sadece imkânsızlaşan kısmından kurtulur. Ancak, bu kısmi ifa imkânsızlığı önceden öngörülseydi taraflarca böyle bir sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, borcun tamamı sona erer....
Bunlardan biri, borçluyu ifaya zorlamak ve böylece asıl borcun ifasını teminat altına almak; diğeri de, borcun ifa edilmemesinden doğacak zararı önceden ve götürü şekilde tespit etmektir. Bu iki temel amacı dışında, cezai şartın diğer bir amacı da, ifayı engelleyen cezai şartta (dönme cezasında) borçlunun cezai şartı ödemek suretiyle sözleşmeden kolayca dönmesini sağlamaktır (Köksal Kocaağa, Türk Özel Hukukunda Cezai Şart (BK. m. 158- 161), Ankara 2003, s. 40- 42). 6098 sayılı TBK'nın 179. maddesinde cezai şartın türleri seçimlik cezai şart (TBK 179/1), ifaya eklenen cezai şart (TBK 179/2) ve ifa yerine cezai şart yani dönme cezası (TBK 179/3) olarak düzenlenmiştir. 6098 sayılı TBK'nın 179/1 hükmüne göre; "Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir."...
Menfi zarar borçlunun sözleşmeye aykırı hareket etmesi yüzünden sözleşmenin hüküm ifade etmemesi dolayısıyla ortaya çıkar (Hâluk Tandoğan, age., s. 427). Bu husus BK’nun 108. Maddesindeki düzenlemeden kaynaklanmıştır. Burada alacaklı sözleşmenin hükümsüzlüğünden kaynaklanan zararının tazmini söz konusudur. Çünkü sözleşme fesih edilerek hükümsüz olduktan sonra tekrar sözleşmeye dayanarak borcun ifa edilmemesinden doğan zarardan söz edilemez; istenilecek zarar menfi zarardır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu somut olayda olduğu gibi başlangıçta geçerli olarak kurulan ancak, sonradan hükümsüz hale gelen sözleşmede zararı “Bir sözleşmenin başlangıçta geçerli olarak kurulmasına rağmen daha sonra ortaya çıkan nedenler dolayısı ile imkansız hale gelmesi durumunda, davacı gerçek ve güncel müspet zararını talep edebilmelidir.” şeklinde belirlemiştir....
Alacaklı, ayrıca borcun ifasından ve gecikme tazminatı isteme hakkından vazgeçtiğini hemen bildirerek, borcun ifa edilmemesinden doğan zararın giderilmesini isteyebilir veya sözleşmeden dönebilir. Sözleşmeden dönme hâlinde taraflar, karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulurlar ve daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilirler. Bu durumda borçlu, temerrüde düşmekte kusuru olmadığını ispat edemezse alacaklı, sözleşmenin hükümsüz kalması sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini de isteyebilir." hükümlerine yer verilmiştir. 4-Delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hukuki nedenler ve sonuç:Yukarıda belirlenen uyuşmazlık konularıyla ilgili tarafların delilleri toplandıktan sonra, davacı şirketin ticari defter ve kayıtları mali bilirkişiye inceletilmek, davaya konu ---- bilirkişilere inceletilmek suretiyle, -----listesine kayıtlı nitelikli hesaplamalar uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla inceleme yaptırılmak suretiyle uyuşmazlığın çözümü yoluna gidilmiştir....
