Taraflar arasındaki kira (uyarlama istemli) davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira uyarlama istemli davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 644.05 TL. kalan harcın temyiz edenden alınmasına, 23.3.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
nun da düzenlenen sözleşmenin değişen koşullara uyarlanmasının şartları tarafların iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde gerçekleşmediği, bu nedenle davanın reddi gerekirken mahkemece uyarlama şartlarının oluştuğuna yönelik kararı yerinde görülmemiştir. Davacı katılma yoluyla yapmış olduğu istinaf başvurusunda bulunmuş olup sözleşmenin 14.maddesinin değiştirilmesine ilişkin olarak istinaf taleplerini ileri sürmüştür. Davalı tarafın istinaf talepleri mahkemece kabul edilen uyarlama bedellerinden ve uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin olup 14.maddenin değiştirilmesine ilişkin herhangi bir istinaf talebi bulunmamaktadır. Bu nedenle davacının istinaf konusu yapılmayan bir hususu katılma yoluyla istinaf etmesi mümkün olmadığı gibi, katılma yoluyla istinaf hakkının bulunduğunun kabulü halinde bile sözleşmenin uyarlanması koşulları bulunmadığından istinaf talebi yerinde değildir....
Davalı, davacıların temerrüde düşmesi nedeniyle uyarlama talep edemiyeceğini, uyarlama koşullarının da bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir....
Birleşen dosyada davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Birleşen davada, davacı, daha önce müvekkili şirket aleyhine “uyarlama, mümkün olmadığı takdirde sözleşmenin haklı nedenle feshi” davası açtıklarından bahisle, davanın uyarlama nedeniyle sonuç vereceği konusunda kuşku taşımadıklarını vurgu yapıp, müvekkili şirket tarafından alınan “sözleşmenin feshi” kararının iptaline karar verilmesini istediklerini, müvekkili şirket hakkında ikame edilen birleşen dava da, haksız ve yersiz ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, Davacı ilk davasında uyarlama ile birlikte sözleşmenin feshi”ni de talep ettiğini, Yani davasının netice-i talebinde fesih de yer almakta olduğunu, Davacının sözleşme şartlarını yerine getirmediği sabit olduğunu, sözleşme bu yüzden müvekkili tarafından feshedilmiş bulunduğunu, Yani davacı bir yandan ikame ettiği dava ile sözleşmenin feshi talebinde bulunmakta olduğunu, diğer yandan birleşen dava ile feshedilen sözleşmenin iptaline karar...
Davalılar, uyarlama şartlarının gerçekleşmediğini savunup davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar dairemizin 19.9.2000 tarih, 8399-9257 sayılı ilamı ile uyarlama şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması için bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine dair verilen karar davacı temyizi üzerine uyulan bozma ilamında açıklanan doğrultuda araştırma inceleme yapılmadığı gerekçesi ile bozulmuştur....
Öyle olunca uyarlama istenen süre kısadır. Öyle olunca kısa süreli kira sözleşmelerinde uyarlama istenemeyeceğinden, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde aksi düşüncelerle hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. 2006/14211-2007/1608 SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden tarafa iadesine, 9.2.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece; uyarlama koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de bozmadan sonra alınan bilirkişi raporu, kira bedelinin tespiti davasındaki usul ve esaslar göz önünde bulundurularak hazırlanmış olup, raporda uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin bir değerlendirmeye yer verilmemiştir. Bundan ayrı mahkemece, bozma kararında belirtilen hususlarda yapılan herhangi bir araştırma da bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkemece; bozma kararında açıklanan ilkeler ışığında, uyarlama şartlarının oluşup oluşmadığı hususunda yeniden bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bozma gerekleri yerine getirilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
İmkânsızlık kavramından farklı olan aşırı ifa güçlüğüne dayanan uyarlama isteminin temeli, Türk Medenî Kanununun 2 nci maddesinde öngörülen dürüstlük kurallarıdır. Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a.Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b.Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c.Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d.Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır. Maddeye göre, uyarlamanın bütün koşulları gerçekleşmişse borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10.11.2021 NUMARASI : 2021/1615 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Konya 2....
