. maddesi gözetilerek CMUK'un 317. maddesi uyarınca istem gibi REDDİNE, 3-4320 Sayılı muhalefet suçundan kurulan mahkumiyet hükmünün temyiz incelenmesine gelince; Mahkemece öncelikle duruşma açılıp, taraflar çağrılıp, beyanları tesbit edilip, 5252 sayılı yasanın 9/3. maddesi uyarınca lehe ve aleyhe tartışması yapılıp ortaya çıkan sonuçların birbiriyle karşılaştırılması suretiyle saptanması gerektiği gözetilmeden dosya üzerinden lehe kanun uyarlaması yapılması, Bozmayı gerektirmiş, hükümlünün temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün sair yönleri incelenmeksizin bu sebepten 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi ile yürürlükte bulunan 1412 sayılı CMUK'nun 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 17.10.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
K A R A R Davacılar, 10.08.2002 başlangıç tarihli ve 15 yıl süreli kira sözleşmesiyle davalının kiracı olduğunu, kira sözleşmesinin uzun süreli olması nedeniyle kira bedelinin günümüz şartlarına göre çok cüzi kaldığını, bu nedenle kiralananın 2009-2010 dönemi kira bedelinin fazlaya ilişkin haklar saklı olmak üzere 7.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş; hüküm, davacılar tarafından temyiz edilmiştir. Davacılar, kiranın uyarlaması koşulları bulunduğunu belirterek 2009-2010 dönemi kira bedelinin fazlaya ilişkin haklar saklı olmak üzere 7.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davacının dava dilekçesindeki talebi kira bedelinin uyarlanmasıdır.Görevsiz mahkemece bilirkişi incelemesi ile yıllık uyarlama bedeli olarak 8.400.00 TL belirlenmiş olup,davacı davasını bu miktar üzerinden ıslah etmiştir....
11.1 maddelerinde de "Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı verilmeyecektir." düzenlemesinin yer aldığı, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin " Fiyat Farkı Ödenmesi ve Şartları" başlıklı 14. maddesinde de "14.1....
ifasının beklenmesi, hakkaniyete aykırı olduğunu müvekkili yönünden telafisi imkansız zararlarının meydana gelmemesi için sözleşmenin dürüstlük kuraları ve değişen ekonomik koşullara uyarlanması gerekmekte olduğunu müvekkili şirket tarafından davalı şirkete son 1 taksitleri hariç tüm taksitleri ödendiğini ancak doların yaklaşık olarak 6 kat yükselmesinden ve ekonomik koşuların değişmelerden dolayı son 1 taksit olan 55.531,01 USD bedelini artan kurlar karşısında ödeyecek durumda olmadığını ve davanın kabulünü talep etmiştir....
Bu boşluk, sözleşmenin anlamına ve taraf iradelerine önem verilerek yorum ile ve dürüstlük kuralına uygun olarak doldurulur (TMK md. 1). Bu yönteme o sözleşmenin yorum yoluyla düzeltilmesi veya değişen hal ve şartlara uyarlanması denilir. Uyarlama daha çok ve önemli ölçüde uzun ve sürekli borç ilişkilerinde söz konusu olur. Sözleşmeye bağlılık ve saygı esastır. Her talep vukuunda sözleşmeyi değişen hal ve şartlara uydurmak mümkün değildir. Aksi halde özel hukuk sistemimizde geçerli olan “irade özgürlüğü”, “sözleşme serbestliği” ve “sözleşmeye bağlılık” ilkelerinden sapma tehlikesi ortaya çıkar. Sözleşmeye müdahale (uyarlama) müessesesi, istisnai, tali (ikinci derecede) ve yardımcı niteliktedir. Sözleşmeye müdahale için, gerekli olan esaslara gelince; Sözleşme kurulduktan sonra ifası sırasında ortaya çıkan olaylar olağanüstü ve objektif nitelikte olmalıdır....
getirdiğini, sözleşmenin bitmiş 3 yıldan az bir süre kalmışken sözleşmenin değişen şartlara uyarlanması yönündeki talebin açıkça hakkın kötüniyet kullanılması niteliğinde olduğunu, ayrıca sözleşmenin uyarlaması koşullarının da mevcut olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir....
Hükmü davalı vekili temyiz etmiştir. 1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddine karar vermek gerekmiştir. 2) Dava konusu somut olayda, taraflar arasında yapılan "devir ve temlik senedi" başlıklı, adi yazılı, 18.08.1995 tarihli belge ile davacının davalıdan dava konusu taşınmazı 50 milyon lira bedel karşılığı aldığı ve bedelin tamamını ödediği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık güncel bedelin ne olduğu konusunda toplanmaktadır. Tapuda kayıtlı bulunan bir taşınmazın haricen satışı Türk Medeni Kanunu'nun 706, Borçlar Kanunu'nun 213 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddesi hükümleri karşısında geçersizdir. Böyle bir satış haricen satın ve devralan kişiye herhangi bir mülkiyet hakkı bahşetmez....
ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Yargıtay tarafından benimsenen ve sözleşmeye bağlılık ilkesinin istinasını oluşturan, uyarlama davası 6098 Sayılı TBK.nın yasalaştırılması sırasında da benimsenerek, 6098 Sayılı Yasanın 138. maddesinde “Aşırı İfa Güçlüğü” madde başlığı altında düzenlenmiş, “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır. Bu madde hükmü yabancı para borçlarında da uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir....
itibaren işleyecek yasal faizi ile miras hisseleri oranında davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
