Sözleşmenin 7.2. Maddesinin devamındaki deşmenin feshedilmesi halinde madde 7.1.de anılan cezai şartı uygulama hakkı vardır” hükmünü dayanarak davalıya cezai şart, cezai şartın %12'si tutarında icra cezası Ve gecikme zammı tahakkuk ettirmiştir. Ancak, sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şart, yalnız ve yalnız sözleşme bitiş tarihinden önce sözleşmenin davalı tarafından feshedilmesi durumunda söz konusudur. Sözleşmeyi davacı şirket feshetmiştir. Davalının, sözleşmeyi feshetmesi söz konusu değildir. Cezai şart uygulanamaz. Atıf yapılarak sözleşmenin 7.2. Maddesinde sayılan ihlal hükümlerine sözleşmenin 7.1. Maddesinde anılan cezai şart uygulanamaz. Sözleşmenin 7.1. ve 7.2. Maddelerindeki cezaya ilişkin hükümler birbiriyle çelişmektedir. Sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şart, izleşmenin davalı tarafından feshedilmesi halinde söz konusudur. Sözleşmenin 7.2. Maddesindeki ihlal hükümleri ise tamamen farklıdır. Bundan dolayı, sözleşmenin 7.2....
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece itibar edilen 08.06.2012 tarihli sözleşme belirli süreli olarak düzenlenmiş ve süresinden önce feshe bağlı olarak hak veya borç doğuracak şekilde cezai şart kararlaştırılmıştır. Davacı işçi, sözleşmenin süresinden önce işveren tarafından feshine bağlı olarak cezai şart ile birlikte bakiye süre ücretini ayrı ayrı talep etmiş ve Mahkemece her iki istek hüküm altına alınmıştır. Bakiye süreye ait ücret bakımından indirime gidildiği halde cezai şart yönünden herhangi bir indirim yapılmamıştır. İş sözleşmesinin 7. maddesinde, sözleşmenin süresinden önce feshine bağlı olarak sözleşmenin kalan süresi içinde ödenmesi gereken haklar toplamı kadar cezai şart ödemesi kararlaştırılmıştır....
Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi gereğince sözleşmenin haksız feshinden kaynaklanan kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece taraflar arasındaki sözleşmenin 25. maddesi hükmü uyarınca davacı firmanın 25. maddedeki yükümlülüklere uymaması nedeniyle kar mahrumiyeti ve cezai şart isteminde bulunulamayacağı belirtilmiş ise de, sözleşmenin 25. maddesindeki hüküm taraflar arasındaki sözleşmenin davacı tedarikçi firma tarafından feshi halinde uyulması gereken maddeleri içermekte olup, söz konusu sözleşme davalı bayi tarafından herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin feshedilmesi nedeniyle davacıdan sözleşmenin 25. madde hükmüne uygun hareket etmesi beklenemez....
Asıl Davada Karşı Dava Konusu Cezai Şart İndiriminden Önce Tespit Edilen Cezai Şart İndiriminden Sonra Tespit Edilen Davacının Talebi Mahkeme Kararı Sözleşmenin 17.Maddesi Nedeniyle İstenen Cezai Şart 100.000,00 USD 0 10.000,00 USD 0 Prim Bedeli Cezai Şartı 54.795,00 USD 0 10.000,00 USD 0 Cari Hesap Borcu 5.002,34 TL 5.002,34 TL 5.002,34 TL 5.002,34 TL Kar Kaybı 10.896,30 TL 10.896,30 TL 10.000,00 TL 10.000,00 TL Birleşen Dosya İçin; Dava Konusu Cezai Şart İndiriminden Önce Tespit Edilen Cezai Şart İndiriminden Sonra Tespit Edilen Davacının Talebi Mahkeme Kararı ... Bayilik Sözleşmesi Feshi Nedeniyle 50.000,00 USD 0 10.000,00 USD 0 ......
Gerçekten tarafların iradesi özel biçimde cezai şart düzenlemesi yönünde ortaya çıkmış olmakla, iradeye değer verilmeli ve cezai şart hükümlerine göre çözüme gidilmelidir. Bu arada işçinin bakiye süre ücreti ölçüt alınarak kararlaştırılmış olan cezai şarttan başka sözleşmenin kalan süresine ait ücretlerin de talep edilip edilemeyeceği soruna değinmek gerekir ki, ifaya eklenen cezai şart çözüme gidilmesi ve buna göre koşulların varlığı halinde sözleşmenin kalan süresine ait ücretlerin ayrıca talep edilebileceği belirtilmelidir. Gerçekten, borcun belli zaman ve yerde ifa edilmemesi hali için cezai şart kararlaştırılmışsa, alacaklı hem ifa hem de cezai şartı talep edebilecektir. Borçlar Kanunun 182/son maddesinde fahiş cezai şartın hakim tarafından tenkis edilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. İş Hukuku uygulamasında işçi aleyhine cezai şart düzenlemeleri bakımından konunun önemi bir kat daha artmaktadır....
Maddesi uyarınca fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 USD cezai şart alacağı ve sözleşmenin haksız feshi nedeni ile sözleşmenin 13/b maddesi uyarınca 10.000,00 USD cezai şart alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
cezai şart ve 1.000-TL kar mahrumiyetinin davalı ...'...
Ek şartlar başlıklı sözleşmenin 7. fıkrasında teslimin sözleşme konusu malın eksiksiz, hatasız, sözleşme ve projeye uygun ve vaad edilen kalitede alıcıya verilmesi, kullanımına sunulması demek olduğu, aksi halde malın alıcı (iş sahibi) evine gönderilmesinin sözleşme hükümlerinin uygulanması bakımından teslim sayılmayacağı kararlaştırılmıştır. Yine aynı ek sözleşmenin 8. fıkrasının 1 cümlesinde, sözleşme konusu malın son teslim tarihinde sözleşme ve eklerine uygun teslim edilmezse yüklenicinin gecikilen her gün için 200,00 TL cezai şart ödemeyi 2. cümlesinde de yüklenicinin bildiği ya da bilebileceği şekilde ayıplı malın teslim edilmesi halinde gecikilen her gün için 400,00 TL cezai şart ödeyeceği, bu tazminatların ödenmesi için ayıp ihbarına gerek olmadığı kabul edilmiştir. 9. fıkrada da gecikme ve ayıptan doğan cezai şartların birlikte uygulanabileceği belirtilmiştir....
Maddesindeki cezai şart koşullarının hangi coğrafi sınır içerisinde geçerli olacağının belirlenmediği, cezai şarta ilişkin coğrafi sınırın davacının ileri sürdüğü gibi bir an için Nilüfer ilçesi olduğu kabul edilse dahi dosya kapsamında davalı tarafın Nilüfer ilçesinde gerçekleşen cezai şarta konu bir eyleminin tespit edilemediği, yine cezai şart maddesinde cezai şart alacaklısı tarafının “Franchise Alan” olduğu belirtilmiş ise de sözleşmede “Franchise Alan” olarak tanımlanan bir taraf bulunmadığı, bu sebeplerle davaya konu uyuşmazlıkta cezai şart koşullarının uygulanmasının mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Öncelikle cezai şartın uygulanması için şartların varlığı aranmaktadır....
Mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davalının 500.000 Dolar cezai şart ödemek zorunda kalmasının davalının mahvına neden olacağından cezai şarttan takdiren % 50 indirim yapılarak 250.000.- Dolar cezai şart alacağının davalıdan tahsiline fazla istemin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Dairemizin 10/06/2010 tarih 2009/9238 E. 2010/7250 K. sayılı kararı ile davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile "B.K.nun 161/son maddesi hükmüne göre hakim fahiş gördüğü cezai şart tutarının tenkisi ile mükellef ise de, TTK.nun 24. maddesi hükmüne göre tacir olan borçlu B.K.nun 161/son fıkrası gereğince fahiş olduğu iddiası ile cezai şartın indirimini isteyemez. Ancak hesap edilen cezai şart borçlunun mahvına yol açacak ise cezai şarttan indirim yapılabilir....
