Diğer anlatımla, 25.01.1984 tarih ve 3/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ileriye etkili fesih, yüklenicinin yaptığı imalatın oranına göre bedel alması anlamına gelmektedir. Sözleşmenin feshinin ileriye mi yoksa geriye mi etkili fesih olacağı hususu inşaatı yargılama safhasındaki son durumu itibari ile belirlenmelidir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, taraflar arasında düzenleme şeklinde yapılan gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulü ile sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine ve inşaat seviyesine göre sözleşmenin tasfiye edilerek tapu kayıtlarının iptâl ve tesciline dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı arsa sahibi, davalı yüklenicidir. Taraflar arasında ... 7. Noterliği'nde 06.12.2011 tarihinde imzalanan düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı arsa sahibine ait taşınmaz üzerinde ikmâl inşaatının yapımını üstlenmiştir....
Sözleşmede gecikme halinde ödenecek gecikme tazminatı kararlaştırılmamış olsa dahi, yüklenicinin eseri kararlaştırılan sürede tamamlayıp teslim etmemesi halinde sözleşme ve ek sözleşmeye göre teslimi gereken tarihlerde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nın 106/II., 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK'nın 125/I. maddesine göre arsa-iş sahibi gecikme halinde ayrıca temerrüt ihtarına gerek olmaksızın akdin ifasını bekleyerek gecikme tazminatı isteyebileceği ve arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleriyle ilgili uygulamalarda bunun en az aylık rayiç kira bedeli olacağı kabul edildiğinden arsa sahipleri aylık asgari rayiç kira bedeli üzerinden gecikme tazminatı isteyebileceklerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ve kira tazminatı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Mahkemece; iddia, savunma, bilirkişi kurulu raporu, ek raporu ve tüm dosya içeriğine göre; taraflar arasında 27.04.2005 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, inşaatın teslim tarihinin 27.04.2007 olduğu, davalı yüklenicinin edimlerini tam olarak yerine getirmediği, davanın devamı sırasında inşaatın % 94,57 oranında tamamlandığının tespit edildiği, binadaki eksikliklerin kullanıma engel olmadığı, kaçak şekilde yapılan 4. katın kısmen yıkıldığı ve binanın yasal hale getirilmesine engel bir durumun bulunmadığı, binadaki daire ve işyerlerinin halen kiraya verildiği, dava konusu 5, 6, 7, no'lu 3 dairenin davacılar adına tescil edildiği, sözleşmenin geriye etkili feshi sebeplerinin mevcut olmadığı ancak ileri etkili feshinin mümkün olduğu, davacılar vekilinin manevi tazminat ve kira kaybına ilişkin taleplerini atiye terk ettikleri gerekçesi ile bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, taraflar arasındaki sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine, projeye aykırı imalatın...
Mahkemece; iddia, savunma, bilirkişi kurulu raporu, ek raporu ve tüm dosya içeriğine göre; taraflar arsında 27.04.2005 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, inşaatın teslim tarihinin 27.04.2007 olduğu, davalı yüklenicinin edimlerini tam olarak yerine getirmediği, davanın devamı sırasında inşaatın % 94,57 oranında tamamlandığının tesbit edildiği, binadaki eksikliklerinin kullanıma engel olmadığı, kaçak şekilde yapılan 4. katın kısmen yakıldığı ve binanın yasal hale getirilmesine engel bir durumun bulunmadığı, binadaki daire ve işyerlerinin halen kiraya verildiği, dava konusu 5, 6, 7, no'lu 3 dairenin davacılar adına tescil edildiği sözleşmenin, geriye etkili feshi sebeplerin mevcut olmadığı ancak ileri etkili feshinin mümkün olduğu, davacılar vekilinin manevi tazminat ve kira kaybına ilişkin taleplerine atiye terk ettikleri gerekçesi ile ile bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, taraflar arasındakiler sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine, projeye aykırı...
Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, birleşen dava ise aynı sözleşmeden kaynaklanan gecikme tazminatı istemine ilişkindir. Dava tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK’da tanımlanmamış olmakla birlikte, öğreti ve ... içtihatlarında fer’i müdahale “ davayı kazanmasında menfaati bulunan davacı ya da davalı yanında davaya katılma ” olarak tanımlanmıştır. Karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın 66. maddesinde fer’i müdahale müessesi düzenlenmiştir. Müdahale talep eden şirketin davaya konu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde taraf olmadığı, sözleşmenin tarafları arasındaki ilişkideki durumu ve talepleri dikkate alındığında talep fer’i müdahale niteliğindedir. Fer’i müdahale halinde harç yatırılmasına gerek olmadığı gibi, yer aldıkları davada hüküm sadece taraflar hakkında verilir. Fer’i müdahilin lehine veya aleyhine hüküm kurulamaz....
Mahkemece bu cezanın davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de, sözleşmenin .... maddesinde, belediyeye ödenecek harçlardan iş sahibi sorumludur. Ruhsat konusu sözleşmede kararlaştırılmadığı gibi yükleniciye de bu konuda vekâletnameyle yetki verildiği kanıtlanmış değildir. . Ayrıca yapılan kaba inşaatın yasaya uygun bulunduğu ve belediyesince sonradan ruhsat verildiği anlaşıldığından yüklenicinin yasaya uygun imalât gerçekleştirdiği ve iş sahibince kabul edildiği dosya içeriğiyle de sabittir. Bu nedenle davacının imar cezasına ilişkin istemi reddedilmelidir. Davacının gecikme tazminatı istemine gelince; Sözleşmenin .... maddesinde, inşaatın kaba kısmının 30.....2006 tarihinde teslimi kararlaştırılmış, .... maddesinde gecikme halinde geciken her iş günü için 150,00 TL tazminat ödenmesi, kabul edilmiştir. Davada ....000,00 TL gecikme tazminatı istenmiş, mahkemece ıslah edilen ....500,00 TL cezai şarta hükmedilmiştir....
Buna göre; kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin tek taraflı olarak fesih olanağı bulunmamakla birlikte, arsa sahibi olan davalı Yeşil Alan firmasının tek taraflı fesih bildiriminin yüklenici şirket tarafından kabul edildiği ve tarafların 29/01/2014 tarihli uzlaşma protokolü ile "sözleşmenin ileriye etkili olarak feshi" konusunda iradelerinin birleştiği konularında uyuşmazlık mevcut değildir. Uyuşmazlık; sözleşmenin ileriye etkili olarak feshi ile birlikte, tarafların fesih ile bağımsız bölüm devir ve paylaşımları konusunda anlaşmaya vardıkları uzlaşma protokolü gereğince davacı yüklenicinin hak ettiği ve kendisine verilmeyen bağımsız bölüm olup olmadığı, varsa miktarı, diğer bir ifade ile; ileriye etkili fesih anlaşmasında yükleniciye kaç adet bağımsız bölüm verilmesi gerektiği noktalarında toplanmaktadır. Burada, taraflar arasındaki "uzlaşma protokolü ve ibranamedir" başlıklı sözleşmenin yorumlanması önem arz etmektedir....
Müteahhitlik Ltd.Şti. vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca tapu iptâli ve tescil, olmadığı takdirde bedellerinin tahsili, karşı dava sözleşmenin feshi ve gecikme tazminatı, birleşen davalar eksik iş bedeli, SSK prim borçları ve iskân harcı ve gecikme tazminatı alacaklarının tahsili istemine ilişkindir....
