"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TAZMİNAT Taraflar arasında görülen davada; Davacı, kayden maliki bulunduğu 8480 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 167/2400 payını "ortaokul arsası olarak"; 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazının 100/2400 payını "semt spor alanı olarak" davalıya 1996 yılında bağış suretiyle temlik ettiğini, bugüne kadar bağış koşulunun gerçekleşmediğini ileri sürüp, tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın 1 yıllık sürede açılmadığını, dava konusu taşınmazın kayıtsız şartsız bağışının yapıldığını, bağıştan dönme koşullarının gerçekleşmediğini, taşınmazda başka paydaşlar bulunduğundan sosyal tesisin yapılamadığını belirtip davanın reddini savunmuştur. Mahkemece,davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, maliki olduğu 1694 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki A blok 19 numaralı bağımsız bölümü davalı olan kardeşine annesine bakması karşılığında bağışladığını, ancak davalının annesine bakmadığını, taşınmazı iade etmesini istediğinde de iade etmediğini ileri sürerek davalı adına olan tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesi isteminde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, satış bedelinin düşük olmasının kardeş olmalarından kaynaklandığı, işlemin gerçek satış olduğu, bağış olmadığı, bağıştan dönme şartlarının da gerçekleşmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı ... tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'nın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
Noterliği'nin 18 Ağustos 2017 Tarihli ve 17734 Yevmiye Sayılı İhtarnamesi ile 6502 Sayılı TKHK uyarınca tüketiciye tanınan seçimlik haklardan biri olan sözleşmeden dönme hakkının kullanıldığı davalıya bildirildiği, aracın satış bedelinin faiziyle birlikte ödenmesi ve aracın teslim alınması ihtar olunmuşsa da müspet bir netice de elde edilemediği, davalı tarafından gönderilen Beyoğlu 7....
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir." İstikrar kazanmış Yargıtay uygulamasında; ayıplı mal satışlarında ayıbın önemi, mahiyeti de gözetilerek hakkaniyetin gerektirdiği durumlarda sözleşmeden dönme veya ayıpsız misliyle değişim yerine mahkemenin ayıp oranında indirim bedeline veya ücretsiz onarıma resen hükmedebileceği kabul edilmektedir. Ayıp oranında indirim bedelinin ise nispi metoda uygun olarak bilirkişilere hesaplattırılması gerekir....
Dosya kapsamı ile alınan kök rapor ile ek raporun denetime açık olduğu ve hükme esas almaya elverişli bulunduğu kanaatine varılmıştır.Davacının dava konusu yapmış olduğu arızaya ilişkin olarak bu arıza nedeniyle aracın 2. el piyasasındaki değerini düşürdüğü, 6502 sayılı kanunun 11/3 maddesi de göz önüne alınarak davacının seçimlik haklarından bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının TMK "nın 2. Ve TBK "nın 227/3 maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olduğu, Onarım nedeniyle değer kaybının 15.000,00 TL olacağı, aracın kullanım süresi ve ayıbın niteliği dikkate alındığında sözleşmenin feshinin davalı satıcı açısından ağır sonuçlar doğuracağı ayrıca aracın ayıpsızı ile değişiminin de hakkaniyete aykırı olacağı bu nedenle ayıp nispetinde bedelin tenzilinin hakkaniyete uygun olacağı kanaatine varılmıştır....
Dosya kapsamı ile alınan kök rapor ile ek raporun denetime açık olduğu ve hükme esas almaya elverişli bulunduğu kanaatine varılmıştır.Davacının dava konusu yapmış olduğu arızaya ilişkin olarak bu arıza nedeniyle aracın 2. el piyasasındaki değerini düşürdüğü, 6502 sayılı kanunun 11/3 maddesi de göz önüne alınarak davacının seçimlik haklarından bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının TMK "nın 2. Ve TBK "nın 227/3 maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olduğu, Onarım nedeniyle değer kaybının 15.000,00 TL olacağı, aracın kullanım süresi ve ayıbın niteliği dikkate alındığında sözleşmenin feshinin davalı satıcı açısından ağır sonuçlar doğuracağı ayrıca aracın ayıpsızı ile değişiminin de hakkaniyete aykırı olacağı bu nedenle ayıp nispetinde bedelin tenzilinin hakkaniyete uygun olacağı kanaatine varılmıştır....
talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla, satılanı geri vermeye hazır olduklarını bildirerek sözleşmeden dönme nedeniyle, satış bedelinin satış tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, ayıplı mal nedeni ile müvekkilinin uğramış olduğu zararın şimdilik ------ yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini, müvekkili adına arz ve talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/... esas sayılı dosyasında ise; fesih tarihinden sonra yapı denetim bedelinin ödemediğinden bahisle denetim işini yapan şirket tarafından arsa maliki hakkında başlatılan takibe itirazın iptali davası sonucu ....290,00 TL'nin ödendiğini, bu bedelin sözleşmenin ... ve ... hükümleri gereğince asıl davada istenen tazminattan mahsubunu talep ve dava etmiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin .... maddesinde düzenlenen cezanın, sözleşmeden dönme cezası niteliğinde olduğu ve borçluyu edim yükümlülüğünden kurtardığı, yüklenicinin sözleşmeden dönmesi halinde ise, yüklenici tarafından arsa sahibinin arsasına yapılan inşaatta kullanılan malzemeleri söküp götürme imkanının bulunmadığı, sözleşme gereği ödemesi gereken geciken süre kira bedeli ile dönme cezasının mahsubundan sonra kalan imalat bedelinin talep edilebileceği, imalat bedelinin toplam 469.128,......
Hukuk Dairesinin 06.10.2020 tarih ve 2018/1770 Esas, 2020/985 Karar sayılı kararıyla, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmemesi halinde ayni hak kazanmasının mümkün olmadığı, arsa sahibinin avans olarak verdiği tapuların iadesini isteyebileceği, bu durumda, yükleniciden bağımsız bölüm devralan üçüncü kişinin iyiniyet iddiasının dinlenmeyeceği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile davanın kabulü ile dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
karşı açılan davada ayıptan doğan defi hakkını ve seçimlik haklarını ileri sürebileceği, bu halde artık alıcının ayıpları bildiği yada bilmesi gerektiği konusunda ispat yükünün davacı satıcıya ait olduğu, 6102 Sayılı TTK'nın 23/1. maddesinin göndermesi ile 6098 Sayılı TBK'nın 227. maddesinde satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcının sayılan seçimlik haklardan birini kullanabileceği, buna göre alıcının satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, ücretsiz onarım isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarının olduğu, aynı maddenin dördüncü fıkrasında da alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde durum bunu haklı göstermiyorsa hakimin satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebileceğinin düzenlendiği, davalı tarafından sözleşmeden dönme veya malın ayıpsız misli ile değişimi seçimlik haklarının...
