Davacı şirketin dosya arasına sunduğu ve Kurumca doğrulanıp doğrulanmadığı anlaşılmayan bordro icmallerinde yer alan tutarlar esas alınarak, kurumdan sorulmaksızın hesap yapılmak suretiyle 01.01.2004-30.09.2008 tarihleri arasında ödediği belirtilen yol paraları dikkate alınmış ise de, davalı kurum cevabi yazısına göre, prim tahakkukuna esas bordroların içeriğinde yol yardımı olarak kayıtlı olan bir tutar veya bölümün bulunmadığına göre, öncelikle, davacının işyerine ait tüm dönem bordroları ve özellikle davalı Kurumun her bir işyerinde çalışan, her bir sigortalı ve her bir dönem bazında sigorta primine esas aldığı kazanç tutarı ile esas alınması gereken kazanç tutarları karşılaştırılmalı ve davalı Kurumun, sigortalılara yapılan yol yardımları ödemelerinden haberdar olup olmadığı ile prime esas kazanç matrahını belirlerken, bu yardımları ücrete dâhil edip etmediği hususu üzerinde duran, yersiz alınan primler yönünden işveren hissesini de gözeten, hesap yöntemi ve içeriği itibari ile denetime...
Davalı SGK vekili özetle; davacının eksik yatan prime esas kazanç için kuruma husumet yöneltilemeyeceğini, kurumun, işverenin aylık prim ve hizmet belgesinde bildirdiği sigorta primine esas kazançlarla bağlı olduğunu, davacının hizmet cetvelindeki miktarlar üzerinden emekli maaşına bağlandığını, hizmet cetvelinde 2007 yılının son 2 ayından itibaren 2009 yılı Haziran ayı da dahil olmak üzere çalışmalarının asgari ücretin yaklaşık 2- 3 katı olarak prime esas kazanç olarak bildirildiğini belirterek haksız davanın husumet ve esas yönünden reddini talep etmiştir....
İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kısmen kabulü ile; davacının davalı ... işyerinde; -2006 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 83 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden, - 2007 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 223 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden, -2008 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 220 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden -2009 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 255 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden -2010 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 260 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden -2011 yılında ay içinde 30 tam günden eksik bildirilen aylar için toplamda 264 gün prime esas kazanç alt sınırı üzerinden olmak üzere toplamda 1305 gün sigortalı olarak Çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin...
Somut olayda, davacı hizmet tespiti ile birlikte prime esas kazancın tespitini talep ederek dava açmıştır. Belli bir dönemdeki çalışmaların tespiti istemini içeren hizmet tespiti davası, özünde prime esas kazançların, prim ödeme gün sayılarının tespitini talebini içerir. Mahkemenin hizmet tespitine ilişkin ilamı ise işverenin Kuruma vermediği bildirgeler yerine geçecek belge niteliğindedir. Bu nedenle mahkeme dava sonunda vereceği kararda tespit edilen dönem için aylar itibariyle prim ödeme gün sayıları ile o dönemdeki günlük ücreti de belirtecektir. Bu itibarla hizmet tespiti davası ile birlikte açılan prime esas kazanç tespiti talebinde davacının dava açılmadan önce Kuruma başvuruda bulunmasına gerek bulunmadığı gibi birbiri ile sıkı bağlantılı olan bu talepler için ayırma kararı verilmesi de hukuka aykırıdır....
katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz....
Mahkemece bozmaya uyulduğuna göre, yargı kararı ile hak kazanılan ücret niteliğindeki kazançların hak kazanıldığı dönemlerin prime esas kazançlarına dahil edilmesi isabetsiz olup hizmet akdinin işçilik alacaklarına dair kararın kesinleşmesinden önce sona ermiş olması karşısında, yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancında gözetilmesi gerektiğinin dikkate alınmaması, çalışmaların geçtiği son ay haricindeki prime esas kazanç tutarı yönünden, yukarıda açıklanan ispat kuralları çerçevesinde yeterli araştırma yapılmak suretiyle oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Burada şu hususa dikkat edilmelidir ki 5510 sayılı Kanun'un 80. maddesine göre prime esas kazanca dahil olmayan görev yolluğu olup, yol yardımı prime esas kazanca dahildir. Belirtilen açıklamalar ışığında, somut olaya dönüldüğünde, mahkemece yol yardımlarının sigorta primine esas kazanç matrahına dâhil edilmemesi hatalıdır. Yemek yardımı yönünden ise dava konusu dönemdeki yasal tarifeye göre muaf olunan yemek yardım miktarı belirlenmek suretiyle bir hesap yapılması gerekirken ödenen yemek ücretinin tamamının prime esas kazanca dahil olmadığının göz önünde tutulmaması isabetsiz bulunmuştur....
İlk derece mahkemesince :".....Somut olayda, Davacının toplu iş sözleşmesi ile hak kazanılan ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime esas kazancına mal edilmesinde 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesi hükümleri doğrultusunda sadece hak kazanılan ücretin uyuşmazlık konusu dönem prime esas kazanç matrahına ay be ay mal edilmesi gerektiği, ücret niteliğindeki diğer kazançların ise; bu kazançların ödenmesi koşuluyla ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi, hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması karşısında ise yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği en son ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi gerektiği gözetilerek toplu iş sözleşmesi ile hak kazanılan ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime esas kazancına mal edilmesinde 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesi hükümleri doğrultusunda sadece hak kazanılan ücretin uyuşmazlık konusu dönem prime esas kazanç matrahına ay be ay mal edilerek gerekmektedir....
İlk derece mahkemesince :"......Somut olayda, Davacının toplu iş sözleşmesi ile hak kazanılan ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime esas kazancına mal edilmesinde 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesi hükümleri doğrultusunda sadece hak kazanılan ücretin uyuşmazlık konusu dönem prime esas kazanç matrahına ay be ay mal edilmesi gerektiği, ücret niteliğindeki diğer kazançların ise; bu kazançların ödenmesi koşuluyla ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi, hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması karşısında ise yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği en son ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi gerektiği gözetilerek toplu iş sözleşmesi ile hak kazanılan ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime esas kazancına mal edilmesinde 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesi hükümleri doğrultusunda sadece hak kazanılan ücretin uyuşmazlık konusu dönem prime esas kazanç matrahına ay be ay mal edilerek gerekmektedir....
Dolayısı ile bazı aylar ücret yüksek bildirilmiş, daha sonra bordro da düşürülmüş ise sigortalının yazılı muvafakati olmadığı sürece kuruma bildirilen prime esas kazancı teşkil eden ücret sigortalıyı bağlamayacaktır. 17.İşçilik alacakları davasında ücrete ilişkin tespitin, prime esas kazanç tespiti davasında dikkate alınması sorunu; Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır....
