Senet üzerine yazılacak olan "teminattır" ibaresi tek başına senede teminat senedi olma hüviyetini kazandırmaz. "teminat senedidir," "devredilemez", "ciro edilemez", ibareleri tek başına geçersiz olup, hiç yazılmamış kabul edilir. Aynı yönde (Yargıtay ....Hukuk Dairesi’nin.... ... . sayılı ilamı), bir senedin teminat senedi olduğunu ileri süren taraf bunu yazılı bir belge ile ispatlamalıdır. Somut olayda takip konusu bononun teminat senedi olduğu iddia edilmişse de senet üzerinde teminat olduğu belirtilmediği gibi, sunulan sözleşmedeki tarih ve senet miktarlarının da birbiriyle uyumlu olmadığı, bu şekilde ispat yükü üzerinde üzerinde olan davacı tarafça söz konusu iddiaların kanıtlanamadığı anlaşılmıştır....
Dava şirket hisse devrine dair sözleşme ve protokollere dayanarak dava konusu senedin teminat senedi olduğunu, sözleşme gereği borcun ödenmesine rağmen senedin iade edilmediğini ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş olmakla, iddiasını kanıtlamak için teminat senedi olduğuna ilişkin yazılı belge sunamamıştır. İddiasını yemin delili ile de kanıtlayamadığından davanın reddine karar verilmiştir....
KARAR Davacı, 01/07/2011 keşide ve 04/07/2011 vade tarihli 63.200,00TL bedelli senede istinaden davalılar aleyhine ilamsız icra takibi başlattığını ancak davalıların senedin teminat senedi olduğu itirazı üzerine takibin durduğunu, her ne kadar senet arkasında teminat senedi ibaresi var ise de bu ibarenin senedi teminat senedi haline getirmeyeceğini ve geçersiz olduğunu ileri sürerek, icra takibine yapılan itirazın iptaline, takibin devamına ve davalı tarafın icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalılardan..., usulüne uygun tebliğe rağmen, cevap dilekçesi sunmamış; diğer davalı... ise davanın reddine karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Ceza Mahkemesi SUÇ : Bedelsiz senedi kullanma HÜKÜM : Beraat Bedelsiz senedi kullanma suçundan sanığın beraatine ilişkin hüküm katılan tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü; Sanığın, evine kiracı girince suça konu senedi teminat senedi olarak aldığı, kiracı çıktıktan sonra senedi iade etmeyerek icra takibine koyduğu, böylece bedelsiz senedi kullanma suçunu işlediğinin iddia edildiği olayda, sanığın, suçlamaları kabul etmeyerek, katılanın, evi sözleşmede belirtilen tarihten erken boşalttığını, evde masraflar oluştuğunu, bu nedenle katılandan sözkonusu senedi bu masrafların oluşmasından sonra aldığını belirttiği, katılan ise, senedin baştan teminat olarak verildiğini belirttiği, buna göre, senedin teminat olarak verildiğinin ispatlanamadığı, verilse bile, sanığın, yaptığı masrafları karşılamak üzere senedi kullandığı, buna göre suça konu senedin bedelsiz kaldığının ispatlanamadığı dikkate alınarak unsurları itibariyle...
Somut olayda; davacılar vekilinin sunduğu davacı şirket ile davalı arasında imzalanan protokolün 9 ve 10.maddeleri dikkate alındığında, davacı şirket tarafından lehtarı davalı şirket olan 211.000- TL bedelli teminat senedi düzenleneceğinin kararlaştırıldığı, takibe konu bononun da davacı şirket tarafından davalı şirket lehine düzenlendiği ve bedelinin 211.000- TL olduğu, davalının protokoldeki imzaya itiraz etmediği de dikkate alındığında, takibe konu senedin teminat senedi olduğunun kabulüne ilişkin Mahkeme kararının isabetli olduğu anlaşılmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/378 ESAS KARAR NO:2023/672 DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:18.04.2022 KARAR TARİHİ:19.09.2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin,---- parti ürün alan ------ kefil olarak teminat senedine imza attığını, senedin teminat olarak verildiğini, davalı ve senedi temlik veren eski alacaklı 13.642 TL birinci parti-17.20 TL ikinci parti toplam: 32.568 TL tutan -----alımı için ilk defa alım yapacakları için temınat olarak bu senedi istediğini, teminat senedini veren ------ ve ona kefil olan müvekkilinin, pazarda satmak için aldıkları muzlara güvence olarak senedi vermelerine rağmen------bakiye borç bittikten sonra senedi davalı tarafa haksız ve hukuksuz olarak devrettiğini, davalı yana müvekkilinin borcunu ödediğini ve senedin teminat senedi olduğunu bildiği...
Uygulamada bonolar teminat amacıyla da düzenlenebilmekte ise de, kambiyo senetleri kural olarak mevcut bir borç için düzenlendiklerinden, teminat maksadıyla düzenlenmeleri istisnaidir ve bu durumun da soyutlukla yakından ilişkisi bulunmaktadır. Nitekim bono metnine teminat amacıyla verildiğinin yazılması hâlinde senedin soyutluğu ortadan kalkmakta ve devir kabiliyeti sınırlanmakta, bu ibarenin yazılmaması hâlinde ise keşidecinin teminat iddiasının ispatlanması, lehdarla sınırlı olmak üzere, yazılı delile ihtiyaç göstermektedir; lehdar dışındaki kambiyo alacaklılarına karşı teminat iddiası ise, bunlar bonoyu kötü niyetle veya ağır kusur ile iktisap etmiş olmadıkça, ileri sürülememektedir. Davaya konu senedin teminat senedi olduğuna dair dosya kapsamına sunulabilmiş yazılı veya dengi bir delil bulunmamaktadır....
Dosya kapsamı incelendiğinde acentelik sözleşmelerinden de açıkça tespit edilebileceği üzere davacı yan teminat senedi alındığına dair hiçbir olmadığı, bir senedin teminat senedi vasfını taşıyabilmesi için; ya senet metninde açık olarak teminatın hangi hususta verildiği belirtilmeli ya da ayrı bir sözleşmeyle söz konusu teminat senedine atıf yapılarak senedin teminat senedi olduğunun belirlenebilir olması sağlanmalıdır. Sözleşmenin yanı sıra bono üzerinde "teminat içindir", "teminat senedidir" ibareleri de yer almamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 12-496/534 sayılı ilamında; “…Takip konusu senet arkasında ‘işbu senet teminattır’ biçimindeki açıklama, neyin teminatı olduğunu açıkça belirtmediğinden, anılan senedin teminat senedi olduğunun kabulüne yeterli değildir....
Dosya kapsamı incelendiğinde acentelik sözleşmelerinden de açıkça tespit edilebileceği üzere davacı yan teminat senedi alındığına dair hiçbir olmadığı, bir senedin teminat senedi vasfını taşıyabilmesi için; ya senet metninde açık olarak teminatın hangi hususta verildiği belirtilmeli ya da ayrı bir sözleşmeyle söz konusu teminat senedine atıf yapılarak senedin teminat senedi olduğunun belirlenebilir olması sağlanmalıdır. Sözleşmenin yanı sıra bono üzerinde "teminat içindir", "teminat senedidir" ibareleri de yer almamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 12-496/534 sayılı ilamında; “…Takip konusu senet arkasında ‘işbu senet teminattır’ biçimindeki açıklama, neyin teminatı olduğunu açıkça belirtmediğinden, anılan senedin teminat senedi olduğunun kabulüne yeterli değildir....
Tarafların iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, ilk derece mahkemesinin dosya içeriği ile çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre; HMK'nın 355.maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve re'sen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, davacının İİK'nın 169/a-l. maddesi gereğince; borcun bulunmadığı veya itfa yahut imhal edildiği iddiasını senede yeterli atıf bulunan resmi veya imzası ikrar edilmiş yazılı belgelerle kanıtlayamadığı, senedin arka yüzünde var olduğu ve tahrifen ortadan kaldırıldığı iddia edilen "Alacağa istinaden alınmıştır. 1.350.000- TL Foster Ayakkabı A.Ş. firmasının alacağına istinaden yapılan protokole istinaden alınmıştır" ibaresinin senedin teminat senedi olduğunu göstermediği, aksine senedin düzenlenme sebebini ve ifa senedi olarak düzenlendiğini gösterdiği, davacıların senedin teminat senedi olduğuna dair var olduğunu ileri sürdüğü protokolün aslını verilen...
