G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: İDDİA : Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı T3 Metal İş Sendikası'nın davacıya ait işyerinde Toplu İş Sözleşmesi yapma hususunda yetki tespiti için Çalışma T5 başvurduğunu, Bakanlığın 08/01/2015 kararı ile davalı sendikanın işyerinde gerekli çoğunluğu sağladığını tespit ettiğini, bu yazının 15/01/2015 tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, davalı Bakanlığın tespit yaparken davacı firmanın iş yeri mi yoksa işletme mi olduğunu irdelemeksizin iş yerinin iki adresinden yola çıkarak hatalı tespit yaptığını, davacının iş yerinin işletme niteliğinde olmadığını, her ne kadar birden fazla iş yeri adresi olduğu yetki tespit kararında belirtilmişse de Esenler'de bulunan iş yerinin başvuru tarihi itibariyle kapatılmış olduğunu, işletme düzeyinde yapılan tespitin ise hatalı olduğunu belirterek Bakanlık tespit kararının iptaline ve davalı sendikanın iş yeri düzeyinde çoğunluğu sağlayamadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir...
Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu ... sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
GEREKÇE: Dava, toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti isteminin reddinin iptali ile sendikanın toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Davalılardan Sağlık Bakanlığı tarafından Konya’da bulunan 11 adet sağlık kuruluşunun veri hazırlama kontrol işletmeni hizmet alımı işini 1.1.2014- 31.12.2016 dönemi için diğer davalı Merdan Sağlık Hizmetleri A.Ş.'ye vermiştir. Bu işyerinde 732 kişi çalışmakta olup davacı sendika 482 işçiyi üye kaydetmiştir. Davacı sendika 19.01.2016 tarihinde davalı Merdan Sağlık Hizmetleri A.Ş.’ye ait işyerinde çoğunluğu sağladığını belirterek yetki tespiti talepli olarak T3’na başvurmuştur. Davalı T3 14.04.2016 tarihinde davalı Merdan şirketinin 10 nolu Ticaret-Büro-Eğitim ve Güzel sanatlar iş koluna girdiğinden yetki tespiti talebini reddetmiştir....
Yetki tespitine itiraz davalarında yetkili mahkeme, 6356 sayılı sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu yasanın 79.maddesi kapsamında görevli makamın bulunduğu yer mahkemesidir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 2. Maddesinde görevli makam, İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü olarak tarif edilmiştir. Bu düzenlemeye göre yetkili mahkemenin İstanbul İş Mahkemeleri olması nedeniyle mahkememizce yetkisizlik kararı verilmiştir. " şeklinde gerekçe oluşturulmuştur. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; mahkemece yetkisizlik kararı verildiğini, müvekkilinin adresinin iş mahkemelir açısından Bakırköy mahkemeleri yetkili olup, bu sebeple istinaf ettiklerini beyan etmiştir. GEREKÇE: HMK 355....
Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, talep döneminde toplu iş sözleşmesi yetkisi henüz alınmamış olsa da, bu dönemde işçilerin, davacı sendikanın taraf olduğu önceki toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanmaya devam ettikleri, bu nedenle işçilerin muvafakati aranmaksızın üyelik aidatı kesintisinin davalı kurum tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Temyiz: Kararı davalı temyiz etmiştir. Gerekçe: Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 18. maddesi kapsamında, sendika üyelik aidatı alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. 6356 sayılı Kanun'un 18. maddesinin ikinci fıkrasına göre “Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir.”...
Gerekçe: Dava, ... tarafından yapılan olumlu yetki tespitinin iptaline ilişkindir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un 2/1-c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır....
Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(Günay, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde üçünün üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” Madde gerekçesine göre “Maddenin ilk fıkrasında işçi sendikasının toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için ülke barajı ve işyeri barajı olarak adlandırılacak oran düzenlenmiştir....
İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme ...” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Gerekçe: Dava, ... tarafından yapılan olumlu yetki tespitinin iptaline ilişkindir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un 2/1-c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır....
İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme ...” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki tespiti için başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
