Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: YARGITAY KARARI A) Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, müvekkili tarafından açılan işe iade davasında, işveren tarafından yapılan feshin sendikal nedenlerle yapıldığı kabul edilerek müvekkilinin işe iadesine karar verildiğini, kesinleşen işe iade kararı gereğince davalı işverene başvuru yaptıklarını ancak davalı işverenin müvekkilini işe davet etmediği gibi hak ettiği ücret ve tazminatları da ödemediğini ileri sürerek, kıdem, ihbar ve sendikal tazminatları ile boşta geçen süre ücreti ve yıllık izin alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:İş Mahkemesi DAVATÜRÜ:İŞE İADE Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan ve sendikal nedenlerle işverence feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde işçinin oniki aylık üretinden az olmamak üzere sendikal tazminat ödenmesi ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.Davalı işveren iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini, feshin işletmesel sebeplerle yapıldığını, sendikal sebeplerle fesih yapılmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
Hukuk Dairesi tarafından onandığını, bunun üzerine 26.02.2016 tarihli noter ihtarnamesi ile işe iade başvurusunda bulunduğunu, davacının işe iade başvurusunun kabul edilmediğini ve davalı şirket tarafından eksik ödeme yapıldığını, bir öğün yemeğin ve servisin işveren tarafından sağlandığını, sendikal tazminat alacağından gelir vergisi kesintisi yapılmaması gerektiğini, ayrıca bu alacağın da işe başlatılmadığı tarihte alması gereken ücret üzerinden hesaplanması gerektiğini beyanla şimdilik 100,00 TL kıdem tazminatı, 100,00 TL ihbar tazminatı, 100,00 TL sendikal tazminat ve 100,00 TL boşta geçen süre ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
” D-)İSTİNAF NEDENLERİ; Davalı vekilinin istinaf sebepleri : Sendikal tazminatın reddine ilişkin ilk derece Mahkemesi kararı isabetli olduğunu, ancak; davalı tarafından iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini ve bu nedenle işe iade kararının isabetsiz olduğunu beyanla ilk derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın işe iade yönünden de reddine karar verilmesini talep etmiştir....
DEĞERLENDİRME/GEREKÇE: İşbu dava sendikal tazminat talepli işe iade istemine ilişkindir....
Ancak işçi sendikal ayrımcılık yapıldığını güçlü biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda işveren, davranışının nedenini ispat etmekle yükümlüdür. 6. Başvuru konusu kararlara ait davalarda, işverence yapılan sendikal ayrımcılık nedeniyle ücretsiz izne çıkarılan işçilerin önce sendikal tazminat talebi ile açtıkları alacak davalarının lehlerine sonuçlanarak kesinleştiği, aynı işçilerin ... sözleşmelerinin feshedilmesi üzerine bu defa feshin sendikal nedene dayandığı ve geçersizliğinin tespitine ilişkin işe iade davası açtıkları anlaşılmaktadır. Söz konusu işe iade davaları sonucunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 7....
Davalı vekili davacının işe başlama talebinin kötü niyetli olduğunu, devam zorunluluğu olan yüksek okulda okumasına rağmen işe iade talebinde bulunduğunu, davalının iyi niyetli olarak işe iade talebini kabul ettiğini, ancak davacının tazminat alarak işten çıkmaya çalıştığını, arabulucuk yoluyla davacıya ödeme yapıldığını, davacının bu ödemeden bahsetmemesinin de kötü niyetli olduğunu gösterdiğini ileri sürmüştür. İşçinin işe İade yönündeki başvurusu samimi olmalıdır. İşçinin gerçekte İşe başlamak niyeti olmadığı halde, işe iade davasının sonuçlarından yararlanmak için yapmış olduğu başvuru geçerli bir işe iade başvurusu olarak değerlendirilemez. Bu durumda işverence yapılan fesih, 4857 sayılı İş Kanununun 21/5. maddesine göre geçerli bîr feshin sonuçlarım doğurur. Bunun sonucu olarak da, işe iade davasında karara bağlanan işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret ve diğer haklarının talebi mümkün olmaz. İşverenin İşe davete dair beyanının da ciddi olması gerekir....
İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez. Somut olayda, 17.06.2011 tarihinde işe başlayan davacı 31.07.2012 tarihinde sendikaya üye olmuş, iş akdine ise 22.08.2012 tarihinde son verilmiştir. Dairemizce davalı işverence yapılan fesihler yönünden birçok dosyada sendikal feshe dayalı işe iade ilamı onanmışsa da her fesih ayrı değerlendirilmelidir....
Somut olayda fesih döneminde davalı iş yerinde sendikal örgütlenme çalışmalarının olmadığı, Nakliyat İş sendikasına yazılan cevabi yazısında, davacı işçinin 06/01/2017 tarihinde sendikaya üye olduğu, feshin ise 08/09/2017 tarihinde yapıldığı, sendikaya üye olduğunu gösterir üyelik fişinin gönderildiği, işyerinde davacının iş akdinin fesih tarihinden 6 ay önce ve sona işe alınan ve iş akdine son verilen İrfan Peçe, Emre Ergi, Kenan Türkkal, Alaattin Çelik, Göksel Çetinkaya, Ziya Korkmaz, Ersin Çınar, İlhan Öneş, Oktay Gürmeriç, Butuhan Utar'ın üyelik kayıt fişinin gönderildiği bu çalışanların da iş akdi feshinin SGK kayıtlarında kod 4 olarak gösterildiği ve işe iade davalarının bulunduğu, işçi Kenan Türkkal ve Ziya Korkmaz tarafından açılan davalarda sendikal tazminat ile işe iade kararlarının kesinleştiği diğer işçilerin davalarında yargılamanın devam ettiği anlaşılmıştır....
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır. (Dairemizin 09.06.2008 gün ve 2007/40942 Esas, 2008/14420 Karar sayılı ilamı). Somut uyuşmazlıkta, mahkemece, feshin geçersizliğine, sendikal tazminat talebinin reddine ve davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisinin bulunduğunun tespitine ilişkin gerekçe isabetlidir....
