"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, ödenmeyen sendika aidat alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır....

sendika disiplin kurulunun sendikanın tüzüğüne, amaç ve ilkelerine aykırı hareket ettiği ileri sürülen üyeler hakkında soruşturma yapıp üyelikten geçici ve sürekli çıkarma cezasından başka tüzüğünde belirtilen disiplin cezalarını verebileceği, üyelikten geçici veya sürekli çıkarmanın münhasıran sendika genel kuruluna ait bir yetki olduğu sonucuna varılır....

Dosya kapsamındaki yazı, bilgi ve belgelere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesince taraflarca gösterilen delillerin toplanmasında, değerlendirilmesinde usul ve esas bakımından hukuka aykırılık bulunmamasına, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere göre ve özellikle; davalı sendika ile dava dışı Bayraklı Belediyesi arasında yürürlükte olan TİS kapsamında davacının işyeri sendika temsilcisi olarak atandığı, sendika ana tüzüğünün 44. maddesine göre baş temsilci ve temsilcilerin görev süresinin en çok 3 yıl olduğu, temsilcinin sendikanın yetkisi devam ettiği sürece temsilci kalacağına dair belirli bir süre öngörülmediği, sendika tüzüğü 44. maddeye göre ''İlgili işyerinde çalışan üyelerin salt çoğunluğunun istemi yada ilgili şube yönetim kurulunun gerekli gördüğü durumlarda genel yönetim kurulunca temsilcilerin görevden alınacağının'' düzenlendiği, ayrıca davalı sendika ana tüzüğünün 18. maddesine göre şube yönetim kurullarının görüşünü alarak işyerlerinde seçilen...

Gerekçe: 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun “İşyeri sendika temsilcisinin atanması ve görevleri” başlıklı 27. maddesinin birinci fıkrasına göre “Toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetkisi kesinleşen sendika; işyerinde işçi sayısı elliye kadar ise bir, elli bir ile yüz arasında ise en çok iki, yüz bir ile beş yüz arasında ise en çok üç, beş yüz bir ile bin arasında ise en çok dört, bin bir ile iki bin arasında ise en çok altı, iki binden fazla ise en çok sekiz işyeri sendika temsilcisini işyerinde çalışan üyeleri arasından atayarak on beş gün içinde kimliklerini işverene bildirir. Bunlardan biri baş temsilci olarak görevlendirilebilir. Temsilcilerin görevi, sendikanın yetkisi süresince devam eder.” Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre de “Sendika tüzüğünde işyeri sendika temsilcisinin seçimle belirlenmesine ilişkin hüküm bulunması hâlinde, seçilen üye temsilci olarak atanır.”...

Bu durumda, davacının atama tarihinde yürürlükte bulunan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu 29.maddesi ve daha sonra yürürlüğe giren 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 23.maddesi kapsamında sendika yöneticisi olarak görevlendirildiği, ilgili yasa maddeleri gereği işçi kuruluşunda yönetici olduğu için iş yerinden ayrılan davacının iş sözleşmesinin askıda olduğu ancak davacının sendika yöneticisi olarak görevlendirildikten sonra çalıştığı iş yerinden 10.07.2019 tarihinde emeklilik nedeni ile ayrıldığı, sendikadaki yöneticilik görevinin devam ettiği, sendika ile sendika yöneticileri arasındaki ilişkinin vekalet ilişkisi olduğu, sendika yöneticisine emeği karşılığı düzenli olarak dönemsel ödeme yapılması, çalışmasının kuruma bildirilmesi ve ücret bordrosu düzenlenmesi iş ilişkisinin varlığını göstermediği anlaşılmakla davacı vekilinin istinaf taleplerinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır....

İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/789 ESAS 2023/302 KARAR DAVA KONUSU : Sendikalara İlişkin Mevzuattan Kaynaklanan Davalar (İş Yeri Sendika Temsilciği Güvencesinden Kaynaklanan (Send. K. M.24)) KARAR : Mahalli mahkemesinden verilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava; sendika yetki tespitinin iptaline ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davacı sendika temsilcisinin iş sözleşmesinin yasaya aykırı bir şekilde fesih edildiği durumlarda 6356 sayılı yasanın 24. Maddesi uyarınca sendikasının dava açma hakkı bulunduğunu belirtmiştir. Davacı müvekkil sendika, davalı işverenlikte yetkili sendika olup işyerinde 01.01.2021- 31.12.2022 yürürlük tarihi toplu iş sözleşmesi bulunmaktadır....

Somut olayda davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmeleri’nde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede Sendika adına yatırılacağının düzenlendiği davacı tarafından beyan edilmiş ise de, Toplu İş Sözleşmeleri dosyaya getirtilerek bu husus denetlenmediği gibi, Sendikanın her Toplu İş Sözleşmesi döneminde yasa ve Toplu İş Sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesini, Sendika Tüzüğü’ne göre üyelerin Sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği de anlaşılamamaktadır. Öncelikle mahkemece bu hususlar araştırılmalıdır....

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Mahkemece, sendika üyeliğinden çıkarmaya yetkili organın sendika merkez genel kurulu olduğu, disiplin kurulu tarafından üyelikten çıkarılma (ihraç) istemi ile genel kurula sevk edilenlerin bu süre boyunca hiçbir sendikal hakkı kullanamayacakları yönündeki hüküm ile üyelikten çıkarma cezası alan yöneticilerin olağan genel kurul yapılıncaya kadar bu süreçte sendika içi haklarını kullanamayacakları yönündeki hükmün Anayasaya, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu hükümlerine, ILO normlarına, sendika içi demokrasi kurullarına, örgütlenme ve toplu iş sözleşmesi yapma hakkına aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile sendika disiplin kurulları yönetmeliğinin 11. maddesinin (j) fıkrası ile 12. maddesinin son fıkrasının iptaline karar verilmiştir. İstinaf başvurusu : İlk derece mahkemesinin kararına karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur....

Zira sendika üyelik aidatı alacağı, davalı iş yerinde çalışan sendika üyesi işçilerin her birinin bir aylık maaşlarından her ay için birer günlük çıplak yevmiyeleridir. Bu yevmiyeler davacı sendika tarafından bilinebilmektedir. Sendikalı işçi sayısı da davacı sendika tarafından bilinmektedir. Yine her bir çalışan sendika üyesi işçinin hangi tarihte üye olduğu ve istifa varsa hangi tarihte istifa ettiği de davacı sendika tarafından bilinmektedir. Yine sendikalı olan veya olmayanların sayısını, sendika üye aidatı veya dayanışma aidatı ödeyenlerin sayısını, sendika üyesi olan ve toplu iş sözleşmesinden yararlanan işçilerin ücretlerini, maaşlardan kesilmesi gereken aidatın miktarını, sendika üyesi işçilerin hangi tarihten itibaren üye olduklarını, TİS gereği uygulanacak zamların tarih ve oranlarını ve zamlı maaş miktarlarını, davalı Belediyenin ödemesi gereken sendika üyelik aidatı alacaklarının hangi aylara ilişkin olduğunu da bilebilmektedir. Yine Yargıtay 9....

Belirtilen kanuni düzenlemelere göre, şube açma, birleştirme ve kapatma yetkisi münhasıran sendika genel kurulunda olup, bu konuda, ancak tüzükte belirlenen esaslar doğrultusunda sendika yönetim kuruluna yetki verilebilecektir. Sendika yönetim kuruluna yetki verilmesi durumunda, söz konusu yetkinin kullanılabilme esasları ise genel kurul kararı ile tespit edilecektir. Somut olayda, davalı sendika ana tüzüğünün 18/l maddesine göre; sendika şubesi açma, şubeleri birleştirme veya kapatma kararı vermek; sendika şubesi açma ve başlangıçtaki kuruluş şartlarını kaybeden şubeleri kapatma konularında sendika yönetim kuruluna yetki vermek, sendika Genel Kuruluna ait olduğundan, öncelikle sendika ana tüzüğünün 18/I maddesine göre bu konularda Genel Merkez Yönetim Kuruluna yetki verilip verilmediğinin tespit edilmesi gerekmektedir....