Görev ve Yetkileri" başlıklı Ana Tüzüğü'nde görüleceği üzere, davacı gibi yönetici pozisyonunda olan birinin yöneticilik görevinden el çektirilmesi adı altında bir yetkinin Sendika Disiplin Kuruluna veya Sendika Yönetim Kuruluna verilmediğini, el çektirme denilen işlemin ihraç niteliğinde olduğunu, 6356 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereği bu konuda sadece Sendika Genel Kurulunun tek yetkili olduğunu, davacının yazılı savunmasının alınmadığını, hakkında devam ettirilen disiplin soruşturması sürecinden, Disiplin Kurulu kararının tebliği ile haberdar olduğunu iddia ederek Sendika Genel Yönetim Kurulunun, Genel Merkez Disiplin Kurulunun 14.07.2021 tarihli yazısına istinaden davacı hakkında vermiş olduğu ...Şube Başkanlığı Yönetim Kurulu yedek üyeliğinden el çektirme (ihraç) işleminin mevzuata ve sendika Ana Tüzüğü'ne açıkça aykırı olması nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
Diğer bir deyişle genel yönetim kurulu, bu madde gereğince birincisi yeni şube açıp açamayacağı, ikincisi mevcut şubelere bağlı işyerlerinin yeni kurulan şubeye bağlanması yetkisi olup olmadığıdır. 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun genel kurulların görev ve yetkilerini düzenleyen 11. maddesinin 8. bendi ile davalı Sendika Tüzüğü’nün 18. maddesinin g bendi “Şube açma veya bu konuda yönetim kuruluna yetki verme, şubeleri birleştirme veya kapatma.” konularında genel kurulun yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Bu göre genel kurul veya bu konuda yetki verdiği genel yönetim kurulu şube açma yetkisine sahiptir. Diğer bir deyişle genel yönetim kurulu, genel kurulca verilen yetkiye dayanarak gerekli gördüğü yerde şube açabilir. Somut olayda da davalı sendika genel kurulu tarafından olağan genel kurulda kabul edilen “2008–2011 Tahmini Bütçe ve Uygulaması”nın şube açılmasına ilişkin 21.maddesinde “Merkez yönetim kurulu gereken yerlerde şube açmaya yetkilidir.”...
Şubesi Yönetim Kurulu üyesi olduğunu, davalı Sendika Merkez Yönetim Kurulu üyeleri tarafından, davalı Sendikaya verilen 24.01.2019 tarihli dilekçe ile davacının 15.10.2018 ve 11.12.2018 tarihlerinde basın açıklamalarında ve ... Şubesinin sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamalarda davalı Sendikayı, ...Sendikaları Konfederasyonu (...) ve davalı Sendikanın ... 1 ve 2 nolu Şube Yönetim Kurullarını hedef aldığı, keza davalı Sendika ... Şubesinin Sendikaya ve diğer şubelerine gönderdiği 28.11.2018 tarih ve 2018/300/59 sayılı yazısının Sendika Merkez Yönetim Kurulunu, ...'i hedef gösterdiği ve itibarsızlaştıran faaliyetlerde bulunduğu, hakaret ettiği iddiasıyla davalı Sendika tarafından 25.01.2019 tarih ve 13 sayılı yazı ile davacı dahil ......
Sendika tüzüğünün 39. maddesinde şube yönetim kurulu üyelerine ilişkin sınırlayıcı bir hüküm bulunmakla beraber genel merkez yönetim kurulu hakkında sınırlayıcı herhangi bir hüküm bulunmadığından belirleyici olan hüküm 4688 sayılı Kanun'un 18. maddesi olmaktadır. Anılan maddenin 4. fıkrasında, “Sendika veya konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecek yönetim kurulu üyeleri, genel kurulda yönetim kuruluna seçilenler ile sendika şube yönetim kurulu üyeleri seçildikleri tarihten itibaren durumlarını en geç otuz gün içinde kurumlarına yazılı olarak bildirirler. Söz konusu yöneticiler sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere göre, ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri süresince aylıksız izine ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki görevlerine devam ederler. İzine ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir gün kurumlarından izinli sayılırlar....
Şube yönetim kurulunun çalışma esaslarını düzenleyen 45. maddesinin yapığı yollama uyarınca tüzüğün 23. maddesinde ise “Merkez Yönetim Kurulu asil üyelerinden bir veya bir kaçının ayrılması halinde Merkez Yönetim Kurulu yedek üyeleri arasında eksilen üye sayısı kadarını göreve çağırırlar ve yeniden görev dağılımı yapılır.” düzenlemesi yer almıştır. Yine tüzüğün 63. maddesinde, “a) Sendika ve şubelerin yönetim kurulu üyeleri ile başkanlarına verilecek ücretler, her türlü ödenek ve sosyal yardımlar, b)Sendika ve şubelerin Denetleme, Disiplin Kurulları üyeleri ile istişari organlarında görevlilere verilecek ödenekler, c)Sendika hizmetleri için geçici olarak görevlendirilen üyelere verilecek ücret, gündelik ve yollukların tavanı, Sendika Merkez Genel Kurulunda tespit olunur. ç) Sendika ve sendika şubelerinde çalıştırılanların iş akitlerini yapmaya, feshe, bunlara ödenecek ücret, ödenek, yolluk ve tazminat ile diğer sosyal hakları tespite, Sendika Merkez Yönetim Kurulu yetkilidir....
Söz konusu hükme göre; “a) Organların seçimi. b) Tüzük değişikliği. c) Yönetim ve denetleme kurulu raporlarının görüşülmesi ve aklanması. d) Yönetim kurulunca hazırlanan çalışma programı ve bütçenin görüşülerek karara bağlanması. e) Sendika ve konfederasyonların tüzüklerinde belirtilen konularda yönetim kuruluna yetki verilmesi. f) Taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması konusunda yönetim kuruluna yetki verilmesi. g) Sendika ve konfederasyon yönetim kurulu üyelerine verilecek her türlü ücret ve diğer görevlilerin huzur hakkı ve yolluklarının belirlenmesi. h) Sendika şubesi açma, şubeleri birleştirme veya kapatma; sendika şubesi açma ve başlangıçtaki kuruluş şartlarını kaybeden şubeleri kapatma konularında yönetim kuruluna yetki verme. i) Aynı hizmet kolunda bulunmak koşuluyla başka bir sendika ile birleşme ve katılma. j) Başka bir konfederasyonla birleşme ve katılma. k) Konfederasyonlara üye olma veya üyelikten çekilme. l) Amaçlarına uyan uluslararası kuruluşlara...
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/03/2022 NUMARASI : 2020/288 ESAS - 2022/178 KARAR DAVA KONUSU : (Sendika Yönetim Kurulu Kararına İtiraz İstemli) KARAR : İSTANBUL ANADOLU 7. İŞ MAHKEMESİ'nin 22/03/2022 tarihli 2020/288 Esas - 2022/178 Karar sayılı kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosyanın dairemize tevzi edildiği anlaşılmakla, dosya ve ekleri incelendi. G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü: I-DAVA : Davacılar vekili dava ve birleşen dava dilekçesinde özetle; davalı sendikanın yönetim kurulunun aldığı 27/08/2020 tarihli 348 sayılı kararının iptaline karar verilmesinin talep ve dava etmiştir. II-CEVAP : Davalı sendika vekili cevap ve birleşen dava cevap dilekçesinde özetle; genel merkezin aldığı kararın yasal mevzuata uygun olduğunu, davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
İdare Mahkemesince; olayda, davalı idarece, üye sayısı 400'ün altına düşen sendika şubesi yönetim kurulu üyelerinin 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nda yer alan izin hakkından yararlanmasının mümkün olmadığı iddia edilmekte ise de anılan Kanun'un 18. maddesinde yer alan, sendika şubelerinin en az 400 üye ile kurulacakları yönündeki hükmün, sendika şubelerinin kuruluş aşamasında aranacak olan bir şart olduğu, söz konusu şartı sağlayarak kurulan ve hukuki varlık kazanan sendika şubelerinin üye sayısının belirtilen sayının altına düşmesinin, söz konusu sendika şubesinin hukuk alemindeki varlığını etkilemeyeceği, bu bakımından üye sayısı şartını sonradan kaybeden şubelerin şube kapatma konusunda yetkili olan genel kurul tarafından kapatılana kadar her türlü sendikal hakları kullanabileceği, diğer taraftan üye sayısı 400'ün altına düşen sendika şubelerinde görev yapan yönetim kurulu üyelerinin idari izinli sayılmayacakları yönünde açık bir kuralın bulunmadığı...
Şubesinde 12.01.2022 tarihinde zorunlu organ seçim gündemli olağanüstü genel kurul icra edilmesine dair 16.12.2021 tarihli Sendika Yönetim Kurulu kararının iptali talep edilmektedir. Bununla birlikte belirtilen Şubede Olağanüstü Genel Kurulun icra edildiği, duruşmada beyanı alınan davacı vekilinin icra edilen Olağanüstü Genel Kurulun iptali için dava açmadıklarını ifade ettiği görülmektedir. 4. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgulara göre, olağanüstü genel kurul icrasına dair Sendika Yönetim Kurulu kararının iptali talep edilse de, daha sonra aynı Yönetim Kurulu kararına istinaden icra edilen Olağanüstü Genel Kurulun iptali için kanuni süre içinde dava açılmaması durumunda, Sendika Yönetim Kurulunun iptali davası bakımından davacının hukuki yararının ortadan kalkacağı tartışmasızdır. Hukuki yarar yargılamanın her aşamasında resen dikkate alınması gereken dava şartlarındandır....
Şube Mali Sekreterini, Genel Merkez Yönetim Kurulu gerek gördüğü halinde profesyonel kadroya atar veya profesyonel kadrodan alır...Sendika tüzüğünde, profesyonel kadroda görev yapacak yöneticilere dair başkaca ... hüküm... ... almamaktadır. İnceleme konusu davada, ... ...kadar şube sekreterleri yönünden profesyonel statüyü belirleme konusunda takdir hakkı yönetim kuruluna bırakılmış ... de, sendika yönetim kurulunun... yetkisini objektif esaslar doğrultusunda kullanması gerekmektedir. Ayrıca, ...konuda yönetim kurulunun keyfi olarak karar alabileceğinin kabulü, yönetim kurulunun kendi üyeleri... şube yönetimleri üzerinde baskı oluşturabilecek kararları... alabileceğinin kabulü anlamına gelir..., ...durumun sendika ... demokrasiyi işlemez hale getireceği açıktır. ...noktada ... olarak ifade etmek gerekir..., yukarıda belirtildiği üzere, sendikaların yönetim... işleyişleri demokrasi esaslarına aykırı olamaz....