Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 6098 sayılı TBK md. 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşmede geri verme borcu, zenginleşmenin geçersiz bir nedene dayanması durumunda hemen; geleceğe yönelik bir neden bulunuyorsa onun oluşmadığı an; var olan bir neden bulunuyorsa da onun ortadan kalktığı zaman doğmuş olur. Edim yerine getirildiği sırada geçerli bir hukuksal nedenin bulunmasına karşın sonradan bu neden ortadan kalkmış olursa, bu durumda sebepsiz zenginleşme, nedenin ortadan kalktığı an meydana gelir (HGK. 6.2.2008 gün 2008/3–40 E.–102 K.)...
Bu durumda sözleşmenin öngörülenden daha önce sona ermesinden dolayı davacının ödemiş olduğu kira bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilmemesi davalı tarafın sebepsiz zenginleşmesine neden olur. Hal böyle olunca mahkemece iadenin kapsamının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tayin edilip davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle bu istemin reddedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.'' denilmek suretiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sebepsiz zenginleşme Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak isteğine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 09.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Tarih : 21/10/2008 Nosu : 491/339 - K A R A R - Uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme iddiasından kaynaklanmasına ve mahkemenin kabulünün de sebepsiz zenginleşmeye ilişkin zamanaşımı nedeniyle davanın reddi yönünde olmasına göre kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 14.12.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi. Aslı gibidir. Karşılaştırıldı. ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle Alacak Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm * sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkin olup inceleme görevi Yargıtay 13. Hukuk Dairesine aittir. S O N U Ç : Dosyanın görevli Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 09.09.2008...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklanan Alacak Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. S O N U Ç : Dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 13.09.2010 (Pzt.)...
Dördüncü şart; vukubulan iktisabın (çoğalmanın) sebepsiz iktisap kuralları dışında, özel bir hukuk kuralına dayanılarak iadesi mümkün olmamalıdır. Zira böyle bir imkan varsa artık sebepsiz iktisap kuralları değil, sözü edilen özel kurallar uygulanır. İadenin; istihkak davası, haksız inşaat sebebiyle tazminat davası, sözleşmenin ifası davası, sözleşmeden dönme sebebiyle iade davası, vekaletsiz iş görmeye dayanan iade davası gibi yollarla gerçekleştirilmesi mümkünse, artık sebepsiz iktisap kurallarına başvurulamaz (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7.Baskı, İstanbul 1993, s. 734-738). Bu durumda somut olayda, davacı 3....
Görüldüğü gibi davalı, kötü niyetiyle haksız kazanç elde etmenin peşinde olduğunu, geri isteme talebi sebepsiz zenginleşmeye” ilişkih Bk.md. 62'ye dayanmakta olduğunu, sebepsiz zenginleşmenin kurallarına göre, alan aldığını faiziyle birlikte "hemen" geri “ vermekle yükümlü olduğunu, geçerli bir sebebe dayanmaksızın, bir kişinin maf varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi "denkleştirici adalet ilkesi"ne dayandığını, sebepsiz Zenginleşme kurumunun temel amacının “hakkaniyeti” sağlamak olduğu göz önüne alındığında, paranın aynen iade edilmesinin sebepsiz zenginleşmenin amacını tamamıyla yerine getiremeyeceği ortada olduğunu, denkleştirici adalet ilkesi; haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri verme zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade ettiğini, davalarında da davalı, müvekkilinin parasını kullanarak kendi mal varlığını çok ciddi...
Davacı tarafın talebi, İİK 72/7. maddesi kapsamında istirdat veya TBK 77. maddesi kapsamında sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalıdır. İİK 72/7. maddesi uyarınca dava açılabilmesi şartı olan, paranın ödendiği icra dosyasında taraf olma koşulu gerçekleşmediğinden, bu maddeye dayalı olarak açılan davada davacının dava açma hakkının (aktif husumet ehliyeti) bulunmadığı sabittir. Sebepsiz zenginleşme davasının TBK 77. maddesi uyarınca yapılan ödeme sebebiyle sebepsiz zenginleşene karşı açılması gerekip, kesinleşen icra takibinde ödenen paranın alacaklı tarafından tahsili, varlığı kesinleşmiş bir alacağın tahsili niteliğinde olduğundan, alacaklı yönünden sebepsiz zenginleşme oluşturmayacağından, sebepsiz zenginleşen kesinleşmiş borcunu ödemediği için 3. Kişi tarafından bu miktar borcu ödemekten kurtulan takip borçlusu olduğundan, davanın İstanbul ... İcra Dairesi'nin ... esas sayılı dosyasında borçlu olan ... Ltd. Şti.'ne yöneltilmesi gerekir....
Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarihinde ve 1 sayılı kararı ile kabul edilen Yargıtay İş Bölümü Rehberine göre ise Dairemizin sebepsiz zenginleşmeden (TBK.madde 77 ile 82) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararların temyiz incelemesini yapmaktadır. Diğer bir anlatım ile Dairemizin temyiz inceleme görevi TBK'nun "Genel Hükümler" başlıklı birinci kısmında yer alan sebepsiz zenginleşme davalarına ilişkin olup, özel hüküm niteliğinde olan 6762 sayılı TTK'nun 644.maddesinden kaynaklanan sebepsiz zenginleşme davalarını inceleme görevi Dairemize değil, Yargıtay 19.Hukuk Dairesine aittir. Daireler arasındaki yerleşmiş uygulamada bu yöndedir. Davanın niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 19.Hukuk Dairesinindir....
