Yanlışlık eda ile ilgili olup, edada bulunan da bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır.Hukuk Genel Kurulu'nun 05/12/1984 gün, 1982/13-387 esas ve 1984/997 karar sayılı ilamı ile herhangi bir şart tasarrufa dayanmayan salt hatalı ödemenin, idare tarafından Borçlar Kanunu'nun sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenebileceği açıklanmıştır.Şu durumda; mahkemece, idarenin şart tasarrufuna dayanmayan hatalı ödemenin Borçlar Kanunu'nun sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde istenebileceği,bu durumda tarafların sıfatı da gözetilerek, yapılacak değerlendirme sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, belirtilen gerekçeyle davanın reddi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına 12/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
in sebepsiz zenginleştiği ileri sürülerek, talepte bulunulmuştur. Sebepsiz zenginleşme BK.nun 61-66.maddeleri (TBK.nun 72-82.maddeleri) gereğince, bir kimsenin malvarlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun malvarlığından bir başkasının aleyhine olarak zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme kurumunun en temel özelliği şahsilik prensibi gereğince kime karşı zenginleşme olduysa ona karşı talepte bulunulması gerekir. Somut olayda; davalı ..., ... kızı ... hissesine bedel ödemeden sahip olmak suretiyle sebepsiz zenginleşmiştir....
Sebepsiz zenginleşme için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Sebepsiz zenginleşme hükümleri bakımından bono ile poliçe arasında bir farklılık olmadığının kabulü gerekecektir, o halde mahkememizde davacının sebepsiz zenginleşme davasını bonolar keşidecisi olan SEYFETTİN YANBAK aleyhine açması gerekirken lehtar ciranta olan ŞEMSETTİN KERVAN mirasçıları aleyhine açması mümkün olmadığından davacının davasının reddi gerekecektir....
KARŞI OY Adi yazılı satış sözleşmesi emredici yasa hükümleri karşısında geçersiz ise de, sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca bedelin iadesi talep edilebilir. "Anlaşma" başlıklı belge içeriği nazara alınarak bedelin davacı tarafça ödendiği kabul edilerek ikinci kademe bedele hükmedilmesi gerekirken davanın tümüyle reddine ilişkin hükmün bozulması gerektiği kanaatinde olduğumuzdan sayın çoğunluğun onama düşüncesine katılamıyoruz....
Görüldüğü üzere maddenin birinci fıkrasında sebepsiz zenginleşme isteminin düzenleyene karşı ileri sürülebileceği açık olarak ifade edilmiştir. Her 3 bonoya bakıldığında borçlu olarak dava dışı olan sermaye şirketinin imzasının bulunduğu, senetlerin kefil kısmında ise davalının imzasının bulunduğu görülmektedir. 6102 sayılı TTK'nın 701/3. maddesi gereğince keşidecinin imzası dışındaki bononun yüzüne atılan her imza, aval şerhi sayılır. (Yargıtay 11. HD 10.10.2011 tarih ve 2011/11774 E. - 2011/12474 K. Sayılı ilamı) İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/1192 Esas ve 2022/1230 Karar sayılı ilamında aynen, "Aval kambiyo hukuku çerçevesinde yer alan bir müessese olduğundan zamanaşımı nedeni ile kambiyo hukukundan kaynaklanan hakların yitirildiği bir senet bakımından artık avalist olan davalı Memet Ege'nin sorumluluğundan ise söz edilemez. Sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca aval verenler hakkında zamanaşımına uğramış bono nedeniyle alacak isteminde bulunulamaz....
Başka bir deyişle davacı idarenin hataya düşmeseydi, davalıya edada bulunmayacağı anlamına gelmektedir.HGK'nun 5.12.1984 tarih, l982/13-387 E.- 1984/ 997 K. sayılı kararı ile; idarenin herhangi bir şart tasarrufuna dayanmayan, salt hatalı ödemelerin idare tarafından BK.nun sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenebileceği açıklanmıştır.Geçerli bir nedene dayanmaksızın, bir kişinin malvarlığından, diğerinin mal varlığına aktarılan değerlerin, eksiksiz iadesi amacıyla kanunda sebepsiz zenginleşme hükümleri konulmuştur. Böylece haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından yararlanarak kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği kazanımı geri vermesi yükümlülüğü getirilmiş, hukuksal sonuçların tamamlanması, düzeltilmesi amaçlanmıştır.O nedenle zenginleşme mal varlığının aktifinin artması, pasifinin azalması ya da fakirleşmekten kurtulma şeklinde gerçekleşebilir....
Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için, borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. TBK'nın77/1 maddesine göre; zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı; TBK'nın 79 ve 80'de "aynen geri verme ilkesi"ne göre düzenlenmiştir....
Mahkemece zamanaşımına uğrayan dava konusu bonoların, yazılı delil başlangıcı niteliğinde olup, alacağın her türlü delil ile ispatının mümkün olduğu, davacının TTK.nun 644.maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde talepte bulunduğu, bu durumda ispat yükü üstünde olan davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlaması gerektiği, davalıların sebepsiz zenginleşmediklerini usulen kanıtlayamadıkları, hatırlatılan yemin teklif hakkını da kullanmadıkları gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 21.10.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece zamanaşımına uğrayan dava konusu bonoların, yazılı delil başlangıcı niteliğinde olup, alacağın her türlü delil ile ispatının mümkün olduğu, davacının TTK.nun 644.maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde talepte bulunduğu, bu durumda ispat yükü üstünde olan davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlaması gerektiği, davalıların sebepsiz zenginleşmediklerini usulen kanıtlayamadıkları, hatırlatılan yemin teklif hakkını da kullanmadıkları gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 21.10.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
