İmkânsızlık kavramından farklı olan aşırı ifa güçlüğüne dayanan uyarlama isteminin temeli, TMK'nun 2. maddesinde öngörülen dürüstlük kurallarıdır. Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a.Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b.Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c.Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d.Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır. Maddeye göre, uyarlamanın bütün koşulları gerçekleşmişse borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir.” denilmektedir....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ...Ş. aralarındaki kira (uyarlama istemli) davasına dair ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 30/12/2011 günlü ve 2009/447 E. -2011/547 K. sayılı hükmün Onanması hakkında dairece verilen 22.05.2012 günlü ve 2012/5714 E. - 2012/13096 K. sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında benimsenen mahkeme kararındaki gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440.nci maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE ve 203.00-TL.para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 24.09.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira uyarlama istemli Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira uyarlaması davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde duruşmalı olarak temyiz edilmiş, ancak nitelik itibariyle duruşmaya tabi olmadığından duruşma isteminin reddine karar verildikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına ve taraflar arasında daha önce dava konusu kira sözleşmesindeki +%43 ciro payı olarak belirlenen oranın %20 ye indirildiğinin anlaşılmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına 23/06/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen kira uyarlama istemli davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın görev yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, ....... TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde ... atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, ....02.2017 günü oybirliğiyle karar verildi....
İmkânsızlık kavramından farklı olan aşırı ifa güçlüğüne dayanan uyarlama isteminin temeli, Türk Medenî Kanununun 2 nci maddesinde öngörülen dürüstlük kurallarıdır. Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a.Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b.Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c.Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d.Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır. Maddeye göre, "uyarlamanın bütün koşulları gerçekleşmişse borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama) KARAR : Antalya 3....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/29 Esas KARAR NO : 2023/293 DAVA : Alacak DAVA TARİHİ : 10/01/2023 KARAR TARİHİ : 03/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesiyle; davacıların 15 personelinin olduğunu, söz konusu personellerin banka promosyonu alabilmeleri için 19/03/2021 tarihinde davalı banka ile sözleşme imzaladıklarını, sözleşme uyarınca da davacının tüm maaş hesaplarını davalı bankaya taşıyacak ve davalı bankanın da 15 personel için toplam 114.902,83 TL para yatıracağını, davalı bankanın ise her personele 3.586,67 yıllık promosyon ödeyeceğini, sözleşmenin imzalanmasından sonra 19/04/2021-17/05/2021 tarihleri arasında ülke çapında pandemi nedeniyle kapanma kararı aldığını, davalı bankanın bu durumu sözleşmenin uyarlanması sebebi saydığını ve davacılardan uyarlama talep ettiğini, davacıların olumlu karşılaması üzerine sözleşmenin bitiş tarihinin 4 daha uzatıldığını ve uzatma...
Maddesi gereğince; "Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.'' şeklindeki düzenleme ile uyarlama kurumu düzenlenmiştir....
Taraflar arasında düzenlenmiş bulunan sözleşmeye bağlılık esas olup, sözleşmenin uyarlanması ise uyarlama koşullarının varlığı halinde başvurulması gereken istisnai bir durumdur. Her şeyden önce sözleşmenin imzalanmasından sonra beklenmeyen olağanüstü durumların gerçekleşmesi, sözleşmenin uzun süreli olması, beklenmeyen olağanüstü durumların herkes için geçerli, objektif ve önceden belirlenemeyecek nitelikte bulunması, değişen koşulların sözleşmeyi çekilemeyecek hale getirmesi bu suretle işlem temelinin çökmesi zorunludur....
durum göz önüne alındığından iş bu olguların davacı tarafından tahmin edilebileceğinin açık olduğu bu nedenle davacı tarafından uyarlama nedeni olarak ileri sürülen iş bu iddiaların davacı yanca bilinebileceği ve kira sözleşmesinin uyarlanması nedeni olarak ileri sürülemeyeceğin açık olduğu, sözleşmeler bakımından esas olanın sözleşmeye bağlılık ilkesi ve tarafların iradelerinin korunması ilkesi olması nedeni ile sayın mahkemenizde açılan işbu davaya konu uyarlama talebinin reddi gerektiğinin davacıların maliki bulunduğu gayrimenkulün bulunduğu yer ve konumu bakımından sözleşmenin akdedildiği tarihten bu yana olağanüstü, öngörülemeyecek bir değişiklik yaşanmadığının, davacının iddialarını kabul ettiğimiz anlamına gelmemek kaydıyla ; davaya konu kiralanan için talep edilen kira bedeli emsal kira bedellerinin çok üstünde ve fahiş olduğunu, dava dilekçesinde, kira bedelinin düşük kaldığı beyan edilmiş ise de gerek dava dilekçesinde gerekse ekinde emsal bir sözleşmeye yer verilmediğini...
