AŞ lehine üst hakkı tesis edildiğini, davalıların 15/08/1996 tarihli sözleşmenin 4/b maddesi kapsamında hesaplanan 2012 yılı kira alacağının ödemediklerini belirterek 73.750 USD alacağın 15/8/1996 tarihli sözleşmenin 4/b md gereğince 2012 yılı için ödenmesi gerekli tarihlerden itibaren işlemiş ve işleyecek en yüksek USD ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, alacağın dayanağının geçersiz sayılan üst hakkı (kullanım hakkı devri) sözleşmesine bağlı işgal tazminatı (ecrimisil) istekli olduğu, taraflarının ticari şirket oldukları da gözönüne alındığında davada Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin görev yönünden reddine, mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar......... A.Ş ile ...... İnş. San. Tic. ..........

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/455 Esas KARAR NO:2022/699 DAVA :Alacak DAVA TARİHİ:18/02/2013 KARAR TARİHİ:05/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalılardan --- arasında --- tarihli dava dışı ---hissesinin devri konusunda protokol imzalandığını; bu sözleşme çerçevesinde davacının kendi edimini yerine getirdiğini; ancak, davalıların bakiye--- ödemediklerini ve elde ettikleri ortaklığın verdiği hakları kötüniyetle kullanarak şirketi zarara uğrattıklarını; haksız kazanç peşin olduklarını beyanla ileri sürerek, sözleşmenin devamı ile zararın tazminini,--- alacağın ticari faizi ile birlikte tahsilini, akdin aynen ifası mümkün olmadığı takdirde ortaklık payının sözleşmenin feshi ile iptaline karar verilmesini, davalının ödediği ---- tenkisi ile kalan oranında davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, --- tarihli celsede davalı---yönelik talebinden...

Sicil nolu maden işletme ruhsatı ile beraber davacıya satışı konusunda 02/09/2019 tarihinde sözleşmenin tanzim ve imza edildiğini, taraflar arasında maden ruhsatının devri gerçekleşene dek belirtilen maden ocağının davacı müvekkili tarafından işletilebilmesi amacıyla aynı tarihte bir sözleşmenin daha akdedildiğini, davalı tarafından sözleşmelerden kaynaklanan edimlerinin gereği gibi yerine getirmediğini, müvekkili tarafından vadesi gelen tüm ödemelerin yapıldığını, vermesi gereken maldan daha fazlasını teminat istemeden verdiğini, maden ruhsatının devri için bakanlığa birlikte müracaat edildiğini, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün incelemeyi tamamlayarak devre onay verdiğini, ancak davalının ruhsat devrinden vazgeçerek sözleşmeyi feshettiğini, sözleşme konusu ruhsatı 3. kişilere devretme hazırlığında bulunduğunu, ayrıca Adana 1....

İLK DERECE MAHKEMESİ'NİN KARAR ÖZETİ : İlk Derece Mahkemesi 08/01/2021 tarihli ara kararında özetle; birleşen davanın konusunun herhangi bir alacak olmadığı, İİK'nun 257. maddesi gereğince, para borçları için ihtiyati haciz kararı verilebileceği, diğer taraftan maden ruhsatlarının devri için kanun ve yönetmelikte getirilen şartlar, sözleşmenin feshi için karşı tarafa gönderilen irade beyanın hukuki sonuçları, 02/09/2019 tarihli sözleşme ile taraflara yüklenen edimlerin yerine getirilmesi konusunda her iki tarafın da dava açması ve alacak talebinde bulunması, birleşen dosyanın dava dilekçesinin ekinde herhangi bir belge ibraz edilmemesi, asıl dosyada bulunan belgelerin ise HMK'nın 390/3 md. kapsamında yaklaşık ispat düzeyinde birleşen davadaki talep için yeterli görülmemesi hususları birlikte değerlendirildiğinde ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....

Doları ve işleyecek faizi karşılığında davalılara devri konusunda sözleşme imzalandığı, anılan sözleşme hükümleri çerçevesinde davalıların bir kısım ödemeler yaptığı, karşılığında bir kısım hisseleri devir aldıkları, ancak 685.000 ... Doları ödemeleri karşılığı hisselerin davacı tarafından teslim edilmediği, bu nedenle kalan ödemelerini yapmadıkları, uyuşmazlığın bundan sonra doğduğu, sözleşmenin herhangi bir sebeple sona ermediği, davacının bakiye satım bedelinin tahsili amaçla işbu davayı açtığı, davacının ....500.000 ......

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davada dilekçeler teatisi aşaması geçirilmeden mahkemece resen görevsizlik kararının verildiğini, davalıya tebliğ edilmiş dava dilekçesinin bulunmadığını, sözleşmenin imzalanmasından sonra meydana gelen olağanüstü ve beklenmeyen sebepler nedeniyle davacı için sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen ödemenin yerine getirilmesinin imkansız hale geldiğini, sözleşmenin tanzimi öncesinde davalıya tahsis edilen güzergahın esaslı şekilde değiştirildiğini ve bu hususun davalı için esaslı gelir kaybına sebebiyet verdiğini, Gölyaka terminalinden ilçenin kuzey çıkışı olan D-100 güzergahından ulaşım sıra ve saatlerinden kiraya verilmesine dair taraflar arasındaki sözleşmenin imzalanmasından sonra, ülke genelinde ve il genelinde yaşanan beklenmeyen olağanüstü gelişmeler olduğunu, bu şartlar altında sözleşmenin 4.1 maddesinde belirlenen ve davalı tarafından ödenmesi kararlaştırılan bedelin ödenmesinin imkansız hale geldiğini, Düzce ilinde yapılan yeni otogar...

Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe Eldeki dava ticari işletme devri sözleşmesine dayalı alacak için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. Davacı vekili müvekkilinin davalı ile aralarında yapılan işletme devri sözleşmesi gereği bir kısım bedellerin gönderildiğini ancak devrin yapılmadığını iade edilmeyen ödemeler için icra takibi başlattıklarını öne sürmüş; davalı ise devir sözleşmesinin tarafının davacı olmadığını, müvekkilinin devir sözleşmesi gereği kendisine ödenen paraların tamamını sözleşmenin tarafı olan şahsa gönderdiğini öne sürmüştür. Bir sözleşmenin varlığının varlığını ispat yükü buna dayanarak hak talep eden tarafa düşer. Davacı taraf devir sözleşmesinin yerine getirilmediği iddiasına dayandığından öncelikle taraflar arasında bir işletme devir sözleşmesi yapıldığının davacı tarafından ispat edilmesi gerekir. TTK 11/3.maddesi gereği ticari işletme devri sözleşmeleri için "yazılılık" bir geçerlilik şartıdır....

İnş.San.Tic.Ltd.Şti arasındaki sözleşmenin feshedilmesinden sonra ... İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sözleşmenin devri mümkün değildir. Ancak arsa sahipleri ile protokolde adı geçen ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti. arasında yeni arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmakla protokolde kararlaştırılan sözleşmenin devri ediminin gerçekleştirildiğinin kabulü gerekir. Bu nedenle protokolde kararlaştırılan edim gerçekleşmiş olduğundan, protokoldeki diğer yükümlülüklerin ve bu doğrultuda protokolün 8. maddesindeki davacıya karşı yerine getirilmesi gerekli olan yükümlülüğün de yerine getirilmesi gerekir. Bu kabulden hareketle uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....

Oysa 6098 Sayılı TBK m.237/2 düzenlemesi gereği taşınmaz malikinin başkasına alım hakkı tanıdığı sözleşmeler ile geri alım hakkını öngören sözleşmelerin resmi şekilde yapılması emredici bir şekilde geçerlilik şartı olarak öngörülmüş olduğundan ve sözleşmenin dava konusu edilen 6 ve 7. maddeleri taşınmazın devri ve geri alım hakkını içerdiğinden sözleşmenin dava konusu edilen 6 ve 7. maddelerinin şekil şartı eksikliği nedeniyle hükümsüz olduğu görülmektedir....

a satmış oldukları, satış protokolünde davacının, davalı şirketteki hissesini davalılara devri nedeni ile davalı şirketin davacıya herhangi bir borcu ve ödeme yapması gerektiğine dair hükmün olmadığı ve sözleşmenin tarafları arasında da davalı şirketin bulunmadığı, sözleşmenin taraflarının şirket hissesini devir alan davalılar ve şirket hissesini devreden davacı ... ile dava dışı kardeşi olduğu, ortaklığının devirle sona erdiği kabul edildiğinden artık ortaklık iddiasına dayalı davalı şirketten bir alacak talep edilemeyeceği gerekçesiyle protokol ve hisse devrinden dolayı sözleşmenin tarafı olmayan davalı şirket hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. .../... Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....