"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesince davanın görevsizlik nedeni ile reddine dair verilen 01.04.2013 gün ve 2012/461 E., 2013/207 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 06.11.2013 gün ve 2013/13737 E., 2013/14881 K. sayılı ilamı ile; (...Uyuşmazlık, taraflar arasındaki İşletme Hakkının Devri Sözleşmesine istinaden rücuen alacak istemidir. Mahkemece taraflar arasındaki sözleşmenin hasılat kirası hükümlerine tabi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Maddesinin; “Bu sözleşmenin konusu satıcı adına kayıtlı... no.lu bağımsız bölümlerin 1.900.000,00 USD bedelle alıcıya satımı ile satıcıya alıcının sağlayacağı asgari 1.000.000,00 EURO finansmanın ve finansman maliyetinin geri ödenmesini sağlayacak teminatı teşkil etmek amacıyla plastik makinaları A.Ş. yönetim kurulu kararına uygun olarak 3. Maddede tanımlanan ...’a ait parselin alıcıya devridir” şeklinde olduğu görülmektedir. Sözleşmenin “Devirlerin zamanında yapılmaması ve finasmanın ödenmemesi” başlıklı 5.3 maddesinde açıkça; ”Satıcı, parselin devri nedeniyle herhangi bir tazminat İstememeyi, Türk Ticaret Kanununun 24. Maddesinin uygulanmasını kabul eden alıcıya İşyerlerinin devri yapılmaması halinde ve parselin her hangi bir nedenle geri alınması halinde, alıcının, o ana kadar yaptığı, ödemeter.satıcıya sağladığı finansman ve onun nam ve hesabına devlete,3.kişilere yaptığı ödemeler faiz ve benzeri haklar tespit edilir ve derhal ihtara hacet kalmaksızın alıcıya ödenir."...
Böylece hâlen iktisap edilmiş (kazanılmış) bir alacak kadar ileride iktisap olunacak bir alacak da; keza muaccel bir alacak kadar bir vadeye veya şarta bağlanmış olan alacaklar da temlik olunabilir. Alacağın hukukî muameleden, haksız fiilden, sebepsiz zenginleşmeden veya doğrudan doğruya kanundan doğmuş olmasının da bir önemi yoktur (Hukuk Genel Kurulunun 21.03.2019 tarihli ve 2017/11-2630 E., 2019/328 K. sayılı kararı). 28. Alacağın iradî devrinde (sözleşmeye dayanan devir); bu devrin geçerli olabilmesi için sözleşmenin taraflarının fiil ve tasarruf ehliyetinin bulunması, geçerli bir sözleşmenin olması, alacaklı ile üçüncü kişi arasında TBK’nın 184. maddesi gereğince yazılı devir sözleşmesinin yapılması, devredilen alacak hakkının mevcut olması ve devir engeli bulunmaması koşullarının gerçekleşmiş olması gereklidir. 29. Türk Borçlar Kanunu’nun 183. maddesinde bazı alacakların devrine izin verilmemiştir. Devir yasağı kanundan, sözleşmeden veya işin niteliğinden doğmaktadır. 30....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/145 esas sayılı dosyası ile dava açtığı ve yargılama sonucunda bedelin iadesine karar verildiği, kararın Yargıtay aşamasından geçerek kesinleştiği, sözleşmenin davalının kusuru nedeniyle feshedildiği kesinleşmiş mahkeme kararı ile sabit olduğundan, davacının sözleşmenin ayakta olduğu süre boyunca elde ettiği geliri davalıdan talep edemeyeceği gerekçeleriyle , davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 23/11/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, alacağın temliki sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.Alacağı temlik eden ... - ... ile davalı ortaklık arasında arasında hafriyat-kazı-taşıma konusunda Alt Sözleşme akdedildiği ve sözleşmenin 18.8. Maddesinde "Temlik Yasağı" başlığında "İşbu alt sözleşme tahtında, ...'nın ayrıca ve açıkça vereceği muvafakati olmadan yapılan tüm alacağın devri/temliki sözleşmeleri geçersizdir. İşbu Alt Sözleşme konusu alacak kural olarak devredilemezdir." düzenlemesinin bulunduğu konularında çekişme bulunmadığı, uyuşmazlığın alacağın temlikinin geçerli olup olmadığı noktasında toplandığı anlaşılmıştır. Somut olayda uygulanması gereken, sözleşmenin imzalandığı ve davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan TBK’nın 183. maddesinde;“Kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir....
Her ne kadar davalı taraf yapıla araç sipariş sözleşmesi ile zarara uğradığını ileri sürmüş ise de; davacı ile sözleşmenin kurulamaması nedeniyle uğradığını iddia ettiği zararla ilgili süresinde açılmış bir karşı dava ya da takas mahsup defi bulunmadığı, davalının sözleşme bedeline kapora olarak aldığı ve iade etmediği 15.000,00.-TL bedel yönünden davacı aleyhine sebepsiz zenginleştiği anlaşılmakla, davanın kabulü ile itirazın iptaline, asıl alacak belirli ve likit olduğundan asıl alacak olan 15.000,00.-TL üzerinden %20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur. (...)" gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir....
a ait olan 15 numaralı daireyi yine danışıklı bir şekilde beş yıllığına kiraya verdiğini, tespit yaptırıldıktan sonra bir kısım dairelerin balkon korkulukları, pimapen pencere ve kapılarının söküldüğünü ileri sürerek, sözleşmenin ileriye etkili feshi ile yüklenicinin edimine göre devri gereken bağımsız bölümün tespiti, müdahalenin men'i, ... için 5.000,00 TL, ... için 2.000,00 TL kira bedelinin ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshi nedeniyle 2.000,00 TL müspet zarar ve ayıplı işler bedelinin tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah yoluyla talebini 658.648,75 TL'ye artırmıştır. Asli müdahil vekili, sözleşmenin süresinde bitirilmediğini, müvekkilinin sözleşmenin iptali ile doğrudan ilgisi bulunduğunu ileri sürerek, sözleşmenin iptalini talep etmiştir....
Davalılar vekili cevabında, konut bedeli ödenmiş olmakla birlikte, davalıların teslimde temerrüdünün sözkonusu olmadığını, sözleşmenin 6. maddesinde satış bedelinin ödendiği gün veya konut tapusunun alıcı adına devredildiği gün teslim edileceğinin düzenlendiğini, ayrıca sözleşmenin aynı maddesinde tapu devirlerinin iskanla birlikte yapılacağının kararlaştırıldığını, davacıya konutu teslim alması için ihtarname gönderildiğini, sözleşmenin feshi için BK. 106. madde uyarınca bildirimde bulunulup, süre tayin edilmesi gerektiğini, davacı şirketin bu yönde bu bildirimi ve süre tayini olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir....
Sözleşmenin 2. sayfası ... ile ... arasında yapılan sözleşmenin devamında yapılan ödemeler yazıldıktan sonra kalan borçla ilgili olarak ve sonradan düzenlenmiştir. Bu belgede 6098 sayılı TBK'nın 183 ve devamı maddeleri gereğince açıkça alacağın temlik edildiği yazılı olmadığı gibi, yine aynı Kanunun 205. maddesi hükmünce sözleşmenin devri beyanını da kapsamadığı ve bu kısımda sözleşmeyi devreden durumunda olabilecek ...'ın imzası da bulunmadığından alacağın temliki ve sözleşmenin devri suretiyle de davacıya alacaklı sıfatını kazandırdığı kabul edilemez. Bu durumda akdî ilişki dava dışı ... ile davalı arasında kurulduğu, alacağın temliki veya sözleşmenin devri suretiyle davacı, alacaklı sıfatını kazanmadığı, sözleşmenin 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ALACAK -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; taraflar arasında düzenlenmiş olan ticari nitelikli Hisse Devri ve Ortaklık Sözleşmeleri ile Çalışma Şartlarına ilişkin sözleşmenin feshi, tapu iptal tescil, karşı dava ise sözleşmeden doğan alacak isteğine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 19.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,10.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
