Hemen belirtmek gerekir ki; dosya kapsamında dava dışı ---- kullandırılan kredi ticari kredi olup, iş bu uyuşmazlıkta ---- hükümlerinin iş bu uyuşmazlık bakımından uygulanmasının mümkün olmadığına kanaat getirilmiştir.Yargılama aşamasında dava konusu alacağın davacı tarafından temlik edildiği, buna ilişkin temlik belgesinin dosyaya sunulduğu görülmüştür. Dosya kapsamında taraflar arasında imzalanan---- göre davalının, dava dışı şahıslara araç için kredi kullandırılması halinde, davacı banka lehine araç üzerinde kesin rehin şerhinin işlenmesini sağlayacağı ve kesin rehin işlemleri sağlanmadan aracı dava dışı üçüncü kişilere teslim etmeyeceğini taahhüt ettiği, aksi halde bundan doğan davacı zararının karşılayacağı hususunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır....
a karşı ilamsız takip yapmış ise de İİK. 45 /1. maddesi ve TBK. 596/4. maddesini düzenleyen yasal mevzuat karşısında borç rehin veren malik tarafından ödendiği takdirde malik, kefile karşı rücu hakkını ancak kefil ile kendi arasında böyle bir anlaşma varsa ya da rehin sonradan bir 3. kişi tarafından verilmiş ise kullanabileceğini, somut olayda böyle bir anlaşma olduğu ileri sürülmediğinden takibe yapılan itirazın yerinde olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, itirazın iptali davasıdır. Mahkemece 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK.nın 596/4. maddesindeki “Bir alacağın güvencesini oluşturan rehin paraya çevrildiği veya borç rehin veren malik tarafından ödendiği takdirde malik, kefile karşı rücu hakkını, ancak kefil ile kendisi arasında böyle bir anlaşma varsa ya da rehin sonradan bir üçüncü kişi tarafından verilmişse kullanabilir.” hükmüne dayanarak karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, yargılama aşamasında alınan bilirkişi raporuyla takip tarihi itibarıyla davacının alacaklı olduğu miktarın tespit edildiği, kredi sözleşmesi gereğince kullandırılan kredinin ödenmemesinden davalı şirketin asıl borçlu davalı gerçek kişinin müteselsil kefil sıfatıyla sorumlu oldukları, davacı banka ile davalı şirket arasında kullandırılan kredinin teminatı için 457.330,00 TL bedelli araç rehin sözleşmesi imzalandığı, davalı şirketin rehin bedeli kadar rehin veren sıfatıyla sorumlu olduğu, İİK'nun 45. maddesi gereğince rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklının yalnız rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabileceği, rehin tutarı borcu ödemeye yetmediği takdirde alacaklının kalan alacağını iflas veya haciz yoluyla talep edebileceği, buna göre 457.330,00 TL rehin bedeli kadar davacı bankanın rehin veren davalı şirkete haciz yoluyla takip yetkisinin bulunmadığı, bu miktar için ancak rehnin paraya çevrilmesi...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece, yargılama aşamasında alınan bilirkişi raporuyla takip tarihi itibarıyla davacının alacaklı olduğu miktarın tespit edildiği, kredi sözleşmesi gereğince kullandırılan kredinin ödenmemesinden davalı şirketin asıl borçlu davalı gerçek kişinin müteselsil kefil sıfatıyla sorumlu oldukları, davacı banka ile davalı şirket arasında kullandırılan kredinin teminatı için 457.330,00 TL bedelli araç rehin sözleşmesi imzalandığı, davalı şirketin rehin bedeli kadar rehin veren sıfatıyla sorumlu olduğu, İİK'nun 45. maddesi gereğince rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklının yalnız rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabileceği, rehin tutarı borcu ödemeye yetmediği takdirde alacaklının kalan alacağını iflas veya haciz yoluyla talep edebileceği, buna göre 457.330,00 TL rehin bedeli kadar davacı bankanın rehin veren davalı şirkete haciz yoluyla takip yetkisinin bulunmadığı, bu miktar için ancak rehnin paraya çevrilmesi...
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı tarafça, taraflar arasındaki 22/05/2019 tarihli taşınır rehin sözleşmesine konu 16 S 1850 plaka sayılı araç üzerinde rehin kalktığı için takibi ilamsız takip olarak açtıklarını, ticari defterler incelendiğinde davalı tarafın rehin sözleşmesinde belirtilen tutar kadar borcu olduğunun ortaya çıkacağını belirterek itirazın iptalini talep etmiştir. Davalı taraf ise, araç rehin sözleşmesine konu rehinin kaldırıldığını, iş bu rehin sözleşmesinin bir borcun karşılığı olarak değil araç mülkiyetinin teminatı olarak yapıldığını, davacı tarafa bir borcunun bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Rehin hakkı, T.M.K'da düzenlenen hak sahibine alacağın vadesinde ödenmemesi halinde, rehin konusunu oluşturan taşınır veya taşınmaz bir malı veya bir başka hakkı paraya çevirmek ve elde edilen meblağdan alacağını öncelikle almak yetkisini veren sınırlı bir ayni haktır....
- K A R A R - 1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle ilama dayanan nafaka alacaklısının rehin hakkına göre önceliği olmamasına, İcra ve İflâs Kanunu'nun 101’inci maddesindeki hacze takipsiz iştirak hükümlerinin sadece hacizlere özgü olup, rehinler hakkında uygulanma imkânı bulunmamasına göre şikayet eden ... vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Şikâyet eden İş Bankasının borçlu hakkında başlattığı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip üzerine, borçlunun faize itiraz etmesinden dolayı Ticaret Mahkemesinde itirazın iptali davası açıldığı anlaşılmaktadır. Rehin ... kapsamında kalan faiz miktarı için rehin ... sahibi Bankaya muvakkaten pay ayrılarak, itirazın iptali davası sonucuna göre işlem yapılması gerekirken, borçlunun faize itiraz etmesi nedeniyle şikayetin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesi (Denizcilik İhtisas Mahkemesi Sıfatıyla) ise, tasarrufun iptali ile kanuni rehin hakkı tesis talebiyle açılan davanın terditli dava niteliğinde olmadığını, her iki talebinde asıl talep niteliğinde olduğu ve dayandıkları maddi vakaların farklı olduğu değerlendirilmekle, davacının kanuni rehin hakkı tesisine dair davasının bu davadan tefriki ile yeni esasa kaydına, tasarrufun iptali istemiyle açılan davanın ise Borçlar Kanununun genel hükümlerinee ve İcra İflas Kanunu hükümlerine göre çözümleneceği, görevli mahkemenin de Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu bildirerek görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Somut olayda davacı ile davalı ... Denizcilik ve Endüstriyel Yapılar San. Tic. A.Ş. arasındaki davalıya ait gemi ile ilgili teknik bakım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibi sırasında anılan davalı ile diğer davalı ...Ş....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin adına kayıtlı ... plakalı aracı davalı bankadan genel ticari kredi kullanarak satın aldığını, davalının iş bu aracın kaydına 21.04.2011 tarihinde rehin koyduğunu, müvekkilinin tüm borçlarını 14.02.2014 tarihinde davalı bankaya ödemesine rağmen davalının rehin kaydını haksız olarak terkin etmediğini ileri sürerek, araç üzerindeki rehin kaydının iptali-fekkini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, duruşmada riskin devam ettiğini belirterek, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde, rehin sözleşmesine göre aracın taraflar arasındaki tüm borçların teminatı olarak verildiği, dava tarihi itibari ile bankanın 41.601,54 TL'lik ana para riskinin devam ettiği gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir....
Davalı vekili, savunmasında özetle; yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, dava dışı şirketin borcu nedeniyle davacı ile yapılan taşıt rehini sözleşmesi nedeniyle rehin borçlusu sıfatıyla adına kayıtlı 34 XX 534 plakalı araç üzerine rehin tesis edildiğini, Bakırköy 6. Noterliğinin 30.03.2016 tarihli 04380 yevmiye nolu ihtarnamesinin davacıya gönderildiğini, dava dışı asıl borçlu şirket hakkında da İstanbul 12. İcra Müdürlüğünün 2016/13678 Esas sayılı ve İstanbul 6. İcra Müdürlüğünün 2016/15974 Esas dosyaları ile icra takibi başlatıldığını, borçlu şirket tarafından davacı T1 imzaladığı rehin sözleşmesi belgesinin e-mail ile davalı bankaya gönderildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ve rehinin kaldırılmasına ilişkin verilen karar davalı vekilince istinaf başvurusu üzerine Dairemizin 14.10.2021 tarih ve 2019/1402 E. 2021/1243 K. Sayılı ilamında kaldırılmıştır....
