Muhtesat aidiyetinin tespiti davaları muhtesatın kendisine aidiyet olduğunu öne süren kişi veya kişilerle, tapuda malik görünen ve muhtesatın davacı tarafa aidiyetini kabul etmeyen kişiler arasında görülür ve hüküm de ancak davanın gerçek tarafları hakkında verilebilir. 3402 sayılı Kadastro Kanunun 12/3 maddesi hükmüne göre de, kesinleşmiş kadastro tutanaklarında belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere karşı tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamaz ve dava açılamaz. Hak düşürücü süre kamu düzenine ilişkin olup taraflarca öne sürülmese bile mahkemelerce resen dikkate alınması gerekir. Aidiyet tespiti davasında sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için davaya konu edilen muhtesatın kim tarafından, kime ait olmak üzere, bir başka deyişle kimin adına ve hesabına yaptırıldığının duraksamasız belirlenmesi zorunludur....
Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki tapulama harici yer üzerinde bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti ile bu muhdesata kamulaştırmasız el atılmasından kaynaklanan tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı, davalı idare vekilinin istinaf başvurusu üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı ile birlikte Bozova Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/42 Esas- 2019/28 Karar sayılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, tapulama harici yer üzerinde bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti ile bu muhdesata kamulaştırmasız el atılmasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapulama harici yer üzerinde bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti ile bu muhdesata kamulaştırmasız el atılmasından kaynaklanan tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idareler vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R – Dava, tapulama harici yer üzerinde bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti ile bu muhdesata kamulaştırmasız el atılmasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.Mahkemece, ... aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idareler vekillerince temyiz edilmiştir.Mahallinde yapılan keşif sonucu hükme esas alınan raporda, dava konusu fıstık ağaçlarının zeminde kapladığı alan belirlenerek arazinin kapama fıstık bahçesi niteliğinde kabulü...
Bu tespit sonucunda muhdesat aidiyetinin tespiti davası açılmasında davacı tarafın hukuki yararının olmadığı anlaşılırsa davanın hukuki yarar yokluğundan reddine, hukuki yararın varlığı anlaşılırsa muhdesat konusu taşınmazda davalıların hisseleri değerlendirilerek eksiklik varsa nispi harcın tamamlanmasından sonra esasa girilip sonucu doğrultusunda karar verilmesi gerekirken, hukuki yarar üzerinde durulmadan davaya devamla hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun, 6100 sayılı HMK. nun 353/1- a-6 bendi uyarınca, kabul edilip kararın kaldırılması gerektiği..." şeklindeki gerekçeyle kararın kaldırılmasına yönelik karar verilmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ TARAFINDAN YENİDEN VERİLEN KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yeniden yapılan yargılama sonucunda; Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Fıkrasına göre kadastro tespitinden 10 yıl geçmekle tespitten önceki sebeplere dayalı dava açılamayacağı, bunun hak düşürücü süre olarak belirlendiği, davaya konu taşınmazların tapu kayıtları ve tedavülleri istendiğinde dava konusu 60 ada 169 parselin 04/10/1983 tarihinde kadastro tutanaklarının kesinleştiği, davacınınsa bu tespitlerden önceki hukuki sebeplere dayanılarak dava açıldığını, hak düşürücü süre resen araştırılması gereken bir süre olup kamu düzenini ilgilendirdiğini, davanın Kadastro Kanunu 12/3 Maddesi uyarınca 10 yıllık hak düşürücü sürede açılmadığı gerekçesiyle davanın davanın hak düşürücü süre yönünden reddine karar verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2017/596 esas sayılı dosya ile müvekkiline muhtesat yönünden dava açmak için süre verilmediğini, davalı tarafın muhtesat iddialarını kabul etmediklerini, Mut 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın aidiyetinin tespiti ... ve ...ve ...ile dahili davalılar ... ve müşterekleri aralarındaki muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının reddine dair ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 09.04.2013 gün ve 279/117 sayılı hükmün ...'...
Ne var ki, dava konusu parsel 22.12.1962 tarihinde kadastro (tapulama) yoluyla tapuya tescil edildiği için tespitten önceki miras payının devrine ilişkin dava yönünden hak düşürücü süre gerçekleşmiş olmakladır. Mahkemece, tespitten önceki sebep bakımından davanın reddine karar verilmiş olması doğru olmaktadır. Miras payının tespitten sonra devri meselesine gelince; az önce de açıklandığı üzere davacı vekilinin dayandığı belge miras payının devri sözleşmesi niteliğinde değildir. Kaldı ki, bu belge miras payının devrine ilişkin sözleşme niteliğinde kabul edilse bile, dava konusu parsel paylı mülkiyet esasına göre taraflar adına tapuya tescil edilmiştir. Paylı mülkiyet şeklinde tapuda kayıtlı bulunan bir yerin satış ve devrinin resmi şekilde yapılması gerekir. Başka bir anlatımla tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın devri Tapu Sicil Müdürlüğü önünde resmi şekilde yapılmadığı sürece geçerli bir sonuç doğurmaz....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/337 KARAR NO : 2021/320 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TİREBOLU ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11.10.2019 NUMARASI : 2018/32ESAS- 2019/338KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Taraflar arasında görülen "Muhdesat Aidiyetinin Tespiti" davasının yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davalılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Taşova Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/32 esas, 2022/355 karar sayılı dava dosyasında verilen muhdesat aidiyetinin tespiti talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davacının açmış olduğu muhtesatın aidiyetinin tespiti davasının hukuki yarar yokluğundan HMK m.114/1- h uyarınca USULDEN REDDİNE," karar verilmiştir....
