Buna göre, davacıların desteğinin ölümü ile sonuçlanan kaza nedeniyle davacılar lehine hesaplanan maddi tazminattan davalının kaza tarihini kapsayan ZMMS poliçesi limiti ile sorumlu olduğu anlaşıldığından tespit edilen maddi (destekten yoksun kalma) tazminatın ıslah dilekçesi gözetilerek davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, hüküm altına alınan miktarlara temerrüt tarihi olan 20/02/2020 tarihinden itibaren avans faizi (kazaya karışan araç ticari araç olduğundan) yürütülmesine karar verilmiştir. HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davacıların maddi tazminat davasının KABULÜNE, Davacı ... için eşi ...'ün vefatından dolayı 23.158,78 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, Davacı ... için babası ...'ün vefatından dolayı 3.229,58 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, Davacı ... için babası ...'...
Hukuk Dairesinin 15/01/2019 tarihli ve 2018/2000 Esas, 2019/85 Karar sayılı ilamında, davacıların desteği ...’ın vefat ettiği aracın beş kişilik araç olduğu, ancak kaza sırasında araç içinde yedi kişinin bulunduğu, bu nedenle istiab haddinin aşıldığı, tazminat tutarları belirlenirken davacıların desteğinin istiab haddini aşacak şekilde araca binmesinin zararın artmasına neden olduğu gözetilerek BK 44/1. maddesi uyarınca hüküm altına alınan tazminat tutarlarından uygun bir indirim yapılması gerektiği gerekçesiyle karar bozulmuştur. Bu doğrultuda verilen karara karşı davacılar tarafından karar düzeltme yoluna başvurulmamış, İskilip Asliye Hukuk Mahkemesince 03/09/2019 tarihli celsede bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Maddi anlamda kesin hükmün koşulları 6100 sayılı HMK’nın 303. maddesinde (1086 sayılı HUMK’nın 237. maddesi) açıklanmıştır. Bunlar; dava konularının (müddeabihlerinin), dava nedenlerinin ve taraflarının aynı olmasıdır....
G E R E K Ç E Uyuşmazlık, haksız fiil niteliğinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle değer kaybı, ikame araç bedeli ve manevi tazminat isteminden kaynaklanmaktadır. İDM'nce yukarıda gösterilen gerekçelerle maddi tazminat isteminin ıslah nedeniyle tam kabulüne, manevi tazminat isteminin kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacı vekilimanevi tazminat bakımından katılma yolu ile davalı şirket vekili maddi ve manevi tazminat bakımından istinaf kanun yoluna başvurmuş ancak davalı Kazım istinaf kanun yoluna başvurmayarak hüküm onun bakımından kesinleşmiştir.Açıklanan bu nedenle ve 6100 Sayılı HMK'nun 355. maddesi gereğince re'sen gözetilecek hususlar dışında istinaf eden tarafların istinaf dilekçesinde gösterilen sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır....
Mahkemece, sürekli ve geçici iş göremezlik tazminatı hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 12.750,00 TL hasar bedeli 250,00 TL araç yoksunluk bedeli olmak üzere toplam 13.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihi 14.08.2010'dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'ten alınıp davacıya verilmesine, 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi 14.08.2010'dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'ten alınıp, davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dava trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, araç malikinin araç işleten sıfatının sona erip ermediği, varılacak sonuca göre trafik kazası nedeniyle işleten sıfatıyla maddi tazminattan sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır. 2918 sayılı ...'nun 85.maddesinde, motorlu aracın işletilmesinden doğan zararlardan işletenin sorumlu olduğu belirtilmiş olup işletenin kim olduğu 3.maddede açıklanmıştır....
Mahkemece; davalılardan ...’ın müteveffaya karşı kasten öldürme eyleminin ceza yargılaması neticesinde sübut bulduğu ve kararın kesinleştiği, alınan bilirkişi raporuna göre davacılardan ...’ın maddi tazminat isteminin kabulüne, diğer davacılar ..., ... ve ...'ın maddi tazminat istemlerinin reddine, davacıların manevi zararının sabit olduğu gerekçesiyle manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından; olay nedeniyle ... Ağır Ceza Mahkemesinde sanık olarak yargılanan davalılardan ... hakkında, kasten öldürme suçundan dolayı verilen hapis cezasından 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 29. maddesi gereği haksız tahrik indirimi yapıldığı ve hükmün Yargıtay 1. Ceza Dairesi tarafından onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır. Davaya konu olayda; davalılardan ...’ın, fiilini haksız tahrik altında gerçekleştirdiği maddi vakıa olarak kesinleşmiş ceza kararı ile tespit edilmiştir....
DELİLLER- DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL: Dava; trafik kazası nedeniyle davaya konu araçta oluştuğu iddia olunan değer kaybından kaynaklı maddi tazminatın davalıdan tahsiline ilişkindir. Davacı tarafa ait ... plakalı araç ile davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanan ... plakalı aracın 03.11.2020 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığı ve davacı tarafa ait aracın hasarlandığı, kazaya karışan ... plakalı aracın davalı sigorta şirketi tarafından 19.09.2020-19.09.2021 tarihleri arasında 41.000,00 TL poliçe teminat limitiyle kaza tarihini de kapsar şekilde sigortalandığı dosya kapsamı belgelerden anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki ihtilaf, davaya konu araçta dava konusu trafik kazası nedeniyle hasardan dolayı değer kaybı meydana gelip gelmediği, bu kapsamda davacının maddi tazminat isteminin yerinde olup olmadığı, davalının kendisinden talep edilen tazminattan sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır....
Ancak dosyada mevcut 11.12.2018 tarihli Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı Uzlaştırma bürosunca düzenlenen uzlaştırma raporunda davacının 10.000,00 TL manevi tazminat karşılığı uzlaştırmayı kabul ettiği maddi tazminat isteğini ise saklı tutmadığı anlaşılmıştır. CMK'nın 253/19. Maddesinde suçtan zarar görenin faili ile anlaşması halinde failin eylemlerinden sorumlu olanlarında uzlaştırma hükümlerinden istifade edeceği kabul edilecektir. Yine Yüksek Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin 03.12.2020 tarih, ...Karar sayılı ilamı "... 5271 sayılı CMK'nun 253/17. bendinde; "Cumhuriyet savcısı, uzlaşmanın, tarafların özgür iradelerine dayandığını ve edimin hukuka uygun olduğunu belirlerse raporu veya belgeyi mühür ve imza altına alarak soruşturma dosyasında muhafaza eder. "CMK'nun 253/19. bendine göre ise "... Uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılır....
Açıklanan yasal düzenleme ve ilkeler,meydana gelen kazada kusur durumları,tarafların sosyal ve ekonomik durumları,manevi tazminatın zenginleşme aracı olmayacağı ve özellikle talep edilen manevi tazminat miktarlarının yaşanan manevi zarar karşısında makul düzeyde olduğu birlikte değerlendirildiğinde davacıların manevi tazminat istemlerinin tam kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." şeklinde efat eden davalı İsmail Ülkü mirasçılarına karşı açılan davanın husumet nedeniyle reddine, red nedeniyle davacı tarafın sonradan sunulan kira sözleşmesinden haberdar olması beklenemeyeceğinden yargılama giderlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına, davalı T5 yönünden açılan maddi tazminat davasında; Davacı T3 maddi tazminat talebinin kabulüne, 3.386,09 TL alacağın 07/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı T5'dan alınarak adı geçen davacıya verilmesine, davacı T1 maddi tazminat talebinin reddine, davacı T1'ın maddi tazminat talebinin reddine...
Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar. Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir (m. 109/1,2). Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir (2918 sayılı KTK m. 110/2). Meydana gelen kazada, hak sahipleri ölüm halinde, destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilirler (TBK m. 53). Bedensel zarar meydana gelmesi durumunda daimi veya geçici iş göremezlik nedeni ile tazminat talep edilebilir (TBK m. 54, 55)....
Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır. 2918 sayılı KTK'nın 3. maddesinde işleten sıfatını belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçütten yararlanılmıştır. Şekli ölçüte göre trafik sicilinde malik görülen kişi işletendir. Maddi ölçüte göre ise, trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir....
