İşleten tanımı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 3. maddesinde “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır” şeklinde yapılmıştır. 2918 sayılı ...'nın 3. maddesinde işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçüden yararlanılmıştır.Şekli ölçüye göre trafik sicilinde malik görülen kişi işletendir. Maddi ölçüye göre ise, trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir. İşletenin belirlenmesinde doktrin ve ...'ın kabul ettiği görüş maddi ölçüdür....
Şti.’nin aracın devrini almayarak uğrattığı zarar nedeniyle 3.000,00-TL maddi, 3.000,00-TL manevi; yine davalı şirkete ayıplı aracı teslim ettiği halde güvence senedini iptal etmeyip 4.000,00-TL bedel yazarak icra takibi başlatması nedeniyle uğradığı zarar için 5.000,00-TL maddi, 5.000,00-TL manevi tazminatın tahsilini istemiş; duruşmada, maddi tazminat talebinden vazgeçtiğini, 5.000,00-TL manevi tazminat talebi olduğunu beyan etmiştir. Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir....
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. 2918 sayılı KTK.nun hükümlerine göre trafik kaydı, işleteni kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü de yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde "işleten, araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görünen veya aracın uzun süreli kiralama ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin olan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse bu kimse işleten sayılır" şeklinde tanımlanmıştır....
nin vefat ettiğini, müvekkillerinin desteklerinin ölümü sebebiyle maddi açıdan mağdur olduklarını, kazanın oluşumunda ... plakalı araç sürücüsü ...'...
Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile, manevi tazminat yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, maddi tazminat yönünden 2.250,00 TL maddi tazminatın 1000,00 TL'nın kaza tarihi olan 09/10/2013 tarihinden, 1.250,00 TL'na dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ... A.Ş.'den tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... (Euro) ... A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, trafik kazası nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı ... (...) ... A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; davalı ...Ş. kazaya neden olan aracın zorunlu koltuk ... sigortacısıdır. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk ......
Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre mahkemece; davacının maddi tazminat talebinin kabulüne, manevi tazminat talebinin tümden reddine karar verilmiş olması nedeniyle AAÜT'nin 10/4. maddesine göre davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmemesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirir. Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7 maddesi hükmü gereğidir....
Uyuşmazlıkta; hakkındaki istihbari bilgiler uyarınca yurda girişi yasaklanmasına rağmen yasa dışı yollardan Türkiye'ye gelen davacının, sınır dışı etme işleminin icrası kapsamında muhafaza altına alınmasında hukuka aykırılık olmadığı gibi davacının da muhafaza altına alınması işlemine karşı 07/05/2013 tarihine kadar herhangi bir itirazda bulunmadığı dikkate alındığında; söz konusu başvuru tarihine kadar davacının muhafaza altına alınması işlemi nedeniyle manevi bir zararının oluştuğundan söz edilemeyecektir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava; Hukuki niteliği itibariyle davacıya ait aracın davalıya ait otoparkta yanması sonucu hizmet sözleşmesi ilişkisi nedeniyle ayıplı hizmetten doğan zararın davalıdan tahsili istemiyle açılan maddi ve manevi tazminat davasıdır....
ZMMS sözleşmesi ile motorlu araç işletenin 3. kişilere verdiği zararlar nedeniyle onlara karşı olan hukuki ve mali sorumluluğu güvence altına alınmaktadır. Bu tür sigortada kazaya neden olan araç işletenin hukuki sorumluluğu güvence altına alınmış olduğundan sigortacının zarar giderim yükümlülüğünün de bu ilke çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir. Buna göre, sigorta şirketleri sigortalısının kusuru oranında ve poliçe limiti dahilinde zarar miktarından sorumludur. Yani sigortalının kusuru oranında sorumludur. Davacılar, ölümle sonuçlanan kazaya sebebiyet veren karşı aracın trafik sigortacısına karşı dava açmıştır....
Esas sırasına kaydedilmiş ve yargılama sonunda ...... tarih ve K.... sayılı karar ile 'davacının, karşı araç sürücüsü ... ile kaza nedeniyle Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında uzlaşmaya vardığı, uzlaşma tutanağında soruşturma nedeniyle açılan tazminat davasından feragat etmiş sayılacağına dair hüküm bulunduğu, uzlaşmanın sağlanması hâlinde soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamayacağı' gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş; anılan bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
