Davacı, dava konusu konutun TMK'nun 652. maddesindeki haklarını kullanabilmek amacıyla, aile konutu olduğunun belirlenmesini talep etmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 652. maddesinde; eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa sağ kalan eşin bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben, mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Evlilik ölüm ile sona erdiğinden dava tarihi itibariyle aile konutu vasfı kalmayan taşınmaza aile konutu şerhi konulamaz ise de davacının aile konutunun ve ev eşyasının kendisine özgülenmesine dair yasal hakkını kullanabilmesi için taşınmazın aile konutu olduğunun tespitini istemekte hukuki yararının varlığı tartışmasızdır. Davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf itirazlarının kabulü gerekmektedir....
Davalı ..., dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu ve oturma hakkı bulunduğunu, bu konuda dava açtığını belirterek, dava sonucunun beklenmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Davalı ..., eşi ...'dan intikal eden 4975 ada 16 parsel sayılı ev ve bahçe nitelikli taşınmazın, aile konutu olarak kullanıldığını ileri sürerek, miras hakkına mahsuben oturma hakkı tanınması istemi ile ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/17 Esas sayılı dosyasında dava açmıştır. Anılan davanın sonucunun beklenmesi, daha sonra bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeler ile davanın kabulü doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, istek halinde temyiz harcının davalıya iadesine, 02.10.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Medeni Kanununun 194.maddesi uyarınca aile konutu olarak tespiti, 652.maddesi uyarınca miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 09.02.2011 tarih ve 6110 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8.maddesi ile 2797 Sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 11.04.2011 tarih ve 14 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 12.05.2011 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 02.06.2011 tarih ve 27952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 2.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır....
Dava konusunun gerekçeli kararda belirtildiği gibi "ortaklığın giderilmesi" olmadığı aksine "miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması"na ilişkin olduğu, İstanbul Adli Yargı ilk derece mahkemesi Adalet Komisyon Başkanlığı 11/08/2020 tarih 2020/4702 muhabere yazısında uygulama birliğinin sağlanması açısından sadece "miras nedenli Ortaklığın Giderilmesi" ve "Mirasın Gerçek Reddi" davalarının Ahkam-ı şahsiye mahkemelerince bakılacağının kararlaştırıldığı, mahkeme kararıyla komisyon kararın genişletilmesinin mümkün olmadığı, uygulamada ve Yargıtay kararlarında "Miras Hakkına Mahsuben Mülkiyet Hakkı Tanınması" davası genel yetkili Sulh Hukuk mahkemelerinin görev alanında kaldığı ve davaya bakılmaya aynı mahkemece devam olunması gerektiğinden dosyanın ilk tevzi edilen İstanbul Anadolu 19. Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine ..." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İstanbul Anadolu 19....
, 3 bağımsız bölüm numaralı daireyi satın aldıklarını, taşınmazın aile komutu olması sebebiyle ilgili kanun hükümleri uyarınca miras payına mahsuben aile konutunun müvekkili adına özgülenmesini talep ettiğini, müvekkili için manevi değer taşıyan aile konutunun mülkiyet hakkını talep etme zorunluluğu doğduğunu, eğer eşin mirastan payına düşen miktar aile konutunun değerini karşılamıyorsa eş miras payı dışında kalan aile konutunun değerini ödeyerek onun mülkiyet hakkını talep edebileceğini, eğer bakiye değeri ödeyecek gücü yoksa aile konutu üzerinde intifa veya oturma hakkını talep edebileceğini (Yargıtay 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : TMK 240/3'e Dayalı Tapu İptali ve Tescil ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki TMK 240/3'e dayalı tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ... Aile Mahkemesi'nden verilen ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılardan ... ve davalılar ... ve müşterekleri taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, müvekkili ile muris ...'nın 1996'da evlediklerini, ...'nın 2012'de vefat ettiğini, evlilik birliği içerisinde 2 nolu bağımsız bölüm ile bir adet araç edinilerek muris adına tescil edildiğini, 2 no'lu bağımsız bölümün aile konutu olduğunu açıklayarak sağ kalan eş davacının katılma alacağı hesap edilerek TMK 240. maddesine göre katılma alacağına mahsuben, yetmez ise bedel eklenmek suretiyle aile konutu ve ev eşyaları üzerinde mülkiyet hakkı tanınması ve eski tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki davada ... 17. Sulh Hukuk ve ... 14. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, muris... ile davacı ...'nun...Şubesinde bulunan 145 nolu müşterek kasanın içindeki menkullerin davacı ...' na ait olduğunun tespitine istemine ilişkindir. ... 17. Sulh Hukuk Mahkemesince, HMK'nun 320/I maddesi uyarınca yapılan incelemede davacının talebinin HMK'nın 382-b/10 maddesi uyarınca ... Aile Mahkemesinde değerlendirilebileceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. ... 14. Aile Mahkemesi ise muris ... " iş bu kasa muhteviyatının tamamı ...'...
Zile Asliye Hukuk Mahkemesi'nce ;davacı tarafından her ne kadar tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) davası açılmış ise de; Türk Medeni Kanunu'nun 652. maddesinde yer alan tereke mallarından birinin mirasçılardan birine miras hakkına mahsuben özgülenmesi paylaştırma niteliğinde olup, özgüleme kararı, o mal üzerindeki mirasçıların “elbirliği” şeklindeki ortaklığının izalesi sonucunu hasıl eder. O nedenle, Türk Medeni Kanunu'nun 652. madddesine dayananan isteklerde görevli mahkeme, paylaşma isteklerindeki görev kurallarına göre belirlenmelidir. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir. (TMK. md. 642) Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ait davalarda sulh hukuk mahkemesi görevlidir....
Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin 09.06.2015 tarihinde kesinleşen 19.02.2014 tarihli, 2012/422 Esas, 2014/96 Karar sayılı ilamının incelenmesinde, davacısının ..., davalıların ......, ..., ... ve ... olduğu; davanın 1159 parsel sayılı taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine yönelik olduğu, mahkemece, dava konusu 1159 parsel sayılı taşınmazda bulunan ve bilirkişilerin krokisinde A harfiyle gösterilen evin davacı ... ile 17.01.2011 tarihinde vefat eden eşi ....’nın aile konutu olduğunun tespitine karar verilmiştir. Eldeki davada, anılan mahkeme kararı dikkate alınarak davanın reddine karar verilmişse de gerekçe gösterilen mahkeme kararı 4721 sayılı TMK’nın 240’ıncı ve 652’nci maddeleri uyarınca sağ kalan eşe aile konutunun özgülenmesi niteliğinde bir karar olmadığından davanın görülmesine engel değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu 971 ada 2 parsel sayılı taşınmazda ölen eşi ile birlikte 25 yıl oturduklarını belirterek, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunun tespiti ile Türk Medeni Kanununun 652. maddesi gereğince taşınmazda kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını talep ve dava etmiş, mahkemece; davacının taşınmazın aile konutu olduğu yönündeki talebi ile ilgili bir hüküm kurulmaksızın, taşınmaz üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürüldüğü ve tereke üzerindeki ortaklığın sona erdiği, özgüleme talebinin ancak terekenin paylaşımından önce istenebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Başvurma harcı dava dilekçesindeki bütün istekleri kapsar....
