HUKUK DAİRESİ Dava; yap-işlet-devret sözleşmesinin feshi nedeni ile yapılan imalat bedelinin tahsili davası olup, uyuşmazlık sözleşmenin eser kısmı ile ilgili olduğundan, eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlık kararı Dairemizin görev alanı içerisinde değildir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine 20/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ve tazminat istemine ilişkin davada ... Asliye Hukuk Mahkemesi ve ... Tüketici Mahkemesince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tazminat istemine ilişkindir. Asliye hukuk mahkemesince, uyuşmazlığın eser sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Davacı yüklenicinin iş bu davada, sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğradığı kar kaybını, menfi zarar kapsamında geçici, kesin ve avans teminat mektupları için bankaya ödediği komisyonları, sözleşme için ödenen harç ve masrafları, personel, şantiye kurulumu, makine, ekipman ve malzeme alım giderlerini talep ettiği anlaşılmış olup, yapılan yargılama sırasında üç ayrı bilirkişi kurulundan rapor alındığı, mahkemece ikinci rapor doğrultusunda sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiği, bu nedenle davacı yüklenicinin sözleşme gideri 126.112,50 USD, belgelemiş olduğu masraflardan kira bedeli 68.833,34 USD ve kesin teminat mektubu komisyon bedeli olarak da 21.959,76 TL’yi talep edebileceğini belirterek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Mahkemece toplanan delillerin değerlendirilmesi sonucu davalı iş sahibinin sözleşmeyi haksız olarak fesih ettiği anlaşılmış olup, mahkemenin bu yöndeki kabulüne rağmen kâr kaybı isteyemeyeceği yönündeki tespitinde isabet yoktur....
Cevap : Dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafından herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür. Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ; ... Arabuluculuk Bürosu ... arabuluculuk dosya nolu dosyası, 22/02/2021 tarihli sözleşme, ihale tutanakları, taşeron sözleşmeleri, gider faturaları, şantiye gider listeleri, idari maliyet tablosu celp edilmiş, incelenmiştir. Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ve sözleşmenin haksız feshi sebebiyle uğranılan zararın tahsili istemine ilişkindir. Davanın esasına geçilmeden evvel, öncelikle görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl davada ... sahibi, 25.07.2005 tarihli sözleşmenin feshi ve davalıya ödenen bedel ile cezai şart alacağının tahsilini istemiş, karşı dava ise 10.000,00 TL kâr kaybının tahsili istemiyle açılmış, mahkemece akdin feshedilemeyeceği yürürlükte bulunduğu gerekçesiyle her iki davanın da reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Tapu da pay devri içerdiğinden kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ancak taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararları ile mümkündür....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl davada ... sahibi, 25.07.2005 tarihli sözleşmenin feshi ve davalıya ödenen bedel ile cezai şart alacağının tahsilini istemiş, karşı dava ise 10.000,00 TL kâr kaybının tahsili istemiyle açılmış, mahkemece akdin feshedilemeyeceği yürürlükte bulunduğu gerekçesiyle her iki davanın da reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Tapu da pay devri içerdiğinden kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ancak taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararları ile mümkündür....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı-birleşen dosyalar davacısı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava bakiye iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilamsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı, birleşen ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2006/92 Esas sayılı dosyasındaki dava menfi tespit ve tazminat, birleşen ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2009/493 Esas sayılı dosyasındaki dava, alacak istemlerine ilişkindir....
neticesinde gerekli önlemler alınmadığını ve işlemler yapılmadığından sözleşmenin feshi için gereken koşulların oluşmasına sebebiyet verildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin tek taraflı olarak feshedildiğini, müvekkilince sözleşmenin gereklerinin yerine getirilemediğini, bu nedenlerle henüz işlerine dahi başlanılmayan sözleşmenin haklı nedenle feshedileceğinin davacı tarafa iletilmesine rağmen davacı tarafın sözleşme devam ediyormuş gibi masraflar yapmasının hakkaniyet ile bağdaşmadığını, karşı tarafın bu durumun bilincinde olmasına ve sözleşmenin gereklerinin yerine getirilememesine rağmen masraf yapmaya devam etmesinin açıkça kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, hem müspet zarar hem de menfi zararın birlikte istenemeyeceğini, iki zarar türünden birinin seçilmesi gerekiğini, eğer ifadan vazgeçilip borcun ifa edilmemesinden doğan zarar istenilecek ise bu zarar türünün müspet zarar olduğu, ifadan vazgeçip akdi fesheder ve sözleşmenin hükümsüz kalması nedeniyle uğradığı zarar istenilecek...
Öğreti ve uygulamada menfi zarar, “uyulacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan zarar” olarak kabul edilmektedir. Sözleşmenin feshi halinde alacaklı ancak menfi zararının tazminini isteyebilecektir. Menfi zarara, sözleşmenin yapılmasına ilişkin giderler, sözleşmenin yerine getirilmesi ve karşılıklı edimin kabul edilmesi için yapılan masraflar, sözleşmenin geçerliliğine inanılacak başka bir sözleşme fırsatının kaçırılması dolayısıyla ve başka bir sözleşmenin yerine getirilmemesi dolayısıyla uğranılan zararlar ve dava masraflarının gireceği kabul edilmektedir (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin 01.12.2016 gün 2016/4313 Esas, 2016/4946 Karar, 27.02.2009 gün 2008/1658 Esas, 2009/1058 Karar sayılı ilamları). Somut olay yukarıdaki bilgilere göre değerlendirildiğinde; davacı yüklenici ile dava dışı iş sahibi ......
Sözleşmenin yapılmasına ilişkin noter masrafları, belediye ve vergi dairesine yapılan ödemeler, imar başvurusuna esas harcamalar ile yeni taşeron avanslarını menfi zarar kapsamında talep etmiş, ayrıca sözleşmenin ifa edilmemesi haksız fesih nedeniyle kâr kaybını dava konusu etmiştir. Geçersiz sözleşmenin ifası talep edilemeyeceği gibi, sözleşmenin yapılması nedeniyle uğranılan menfi zarar ve ve müsbet zarar kapsamında kalan kâr kaybı da istenemez. Bu nedenlerle belirtilen alacak kalemlerine ilişkin davaların reddi gerekir. Menfi zarar kapsamında dava konusu yapılan 200.156,12 TL'nın davalı defterinde kayıtlı olduğu belirtilmekle birlikte bu alacağı oluşturan ödemelerin dava dışı ... tarafından yapıldığı dava dilekçesi ve açıklama dilekçesindeki beyanlarla sabittir. Alacağın davacı Şirkete temlik edildiği öne sürülmediği gibi bunu gösterir belgede sunulmamıştır. Bu alacak kalemlerine ilişkin talebin de reddi gerekir....
