İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile eser sözleşmesinden kaynaklı alacak davasıdır....
gerektiği, yine eserin de davalı tarafından iade alınmasının gerektiği, davacı tarafça menfi zararının dava ve ıslah dilekçesinde ve 10/11/2022 tarihli beyan dilekçesinde"Sözleşmenin ayıplı ifası nedeniyle müvekkil, ticari işletmesinde kullanmak üzere aldığı sözleşmeye konu 3 adet açılır kapanır şemsiye ve sabit pergola sistemini kullanamamış ve ürünleri iade talebinde bulunmuştur....
HUKUK DAİRESİ Dava; yap-işlet-devret sözleşmesinin feshi nedeni ile yapılan imalat bedelinin tahsili davası olup, uyuşmazlık sözleşmenin eser kısmı ile ilgili olduğundan, eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlık kararı Dairemizin görev alanı içerisinde değildir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine 20/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Öğreti ve uygulamada menfi zarar, “uyulacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşme hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan zarar” olarak kabul edilmektedir. Sözleşmenin geçersiz olması sebebiyle tarafların müspet zararlarını talep etmeleri mümkün olmayıp verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri istemeleri mümkün olduğu gibi menfi zararlarını da diğer taraftan talep edebilirler. Bu durumda, taraflar arasındaki sözleşme geçersiz ise davacı tarafından kar kaybı talep edilemez, yukarıda belirtildiği gibi davacı davalının yararına olan imalât bedellerini menfi zarar olarak talep edebilecektir. Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 19/01/2021 tarih, 2020/1989 esas ve 2021/96 karar sayılı ilamı....
Yargıtay içtihatları ve doktrinde eser sözleşmesinden dönülmesi nedeniyle uğranılan ve giderilmesi talep edilen olumsuz zararların sınırlı sayıda olmadığı kabul edilmekte; kanıtlayabildikleri takdirde inşaat gideri, proje giderleri, ruhsat harcı, proje tasdik ücreti gibi (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 04.11.2019 tarih, 2019/496 esas ve 2019/4312 karar sayılı ilamı) giderler menfi zarar kapsamında değerlendirilmektedir. Sözleşmenin feshi halinde kusursuz olan tarafın bu zararların tazminini isteme hakkı bulunmaktadır. (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 23.05.2019 tarih, 2018/5195 esas ve 2019/2468 karar sayılı ilamı) Somut olayda; davacı iş sahibince, sözleşmenin feshedildiği belirtilerek dava konusu inşaat sözleşmesi gereğince gecikme tazimatı istenilmektedir. Sözleşmenin feshi sebebiyle davacının müspet zararlarını talep etmesi mümkün değildir. Ancak; menfi zararlarını diğer taraftan talep edebilir....
Hukuk Dairesi'nin emsal kararlarında da sözleşmeni feshi halinde teminat güncelleme bedelinin tahsili yönünde hüküm kurulması gerektiğini, bu yönüyle kararın hukuka aykırı olduğunu, fazla ödenen bedel yönünden 366.973,00 TL'nin tahsiline karar verilmesi gerektiğini iki ihale arasındaki fark yönünden eksik hüküm kurulduğunu, 358.843,15 TL'nin tahsiline karar verilmesi gerektiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE : Dava, Eser Sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtilâflarda iş sahibince sözleşmenin haklı nedenle feshi halinde TBK'nın 125. maddesi gereğince iş sahibi olumsuz (menfi) zararını isteyebilir....
Davacı yüklenicinin iş bu davada, sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğradığı kar kaybını, menfi zarar kapsamında geçici, kesin ve avans teminat mektupları için bankaya ödediği komisyonları, sözleşme için ödenen harç ve masrafları, personel, şantiye kurulumu, makine, ekipman ve malzeme alım giderlerini talep ettiği anlaşılmış olup, yapılan yargılama sırasında üç ayrı bilirkişi kurulundan rapor alındığı, mahkemece ikinci rapor doğrultusunda sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiği, bu nedenle davacı yüklenicinin sözleşme gideri 126.112,50 USD, belgelemiş olduğu masraflardan kira bedeli 68.833,34 USD ve kesin teminat mektubu komisyon bedeli olarak da 21.959,76 TL’yi talep edebileceğini belirterek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Mahkemece toplanan delillerin değerlendirilmesi sonucu davalı iş sahibinin sözleşmeyi haksız olarak fesih ettiği anlaşılmış olup, mahkemenin bu yöndeki kabulüne rağmen kâr kaybı isteyemeyeceği yönündeki tespitinde isabet yoktur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl davada ... sahibi, 25.07.2005 tarihli sözleşmenin feshi ve davalıya ödenen bedel ile cezai şart alacağının tahsilini istemiş, karşı dava ise 10.000,00 TL kâr kaybının tahsili istemiyle açılmış, mahkemece akdin feshedilemeyeceği yürürlükte bulunduğu gerekçesiyle her iki davanın da reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Tapu da pay devri içerdiğinden kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ancak taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararları ile mümkündür....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl davada ... sahibi, 25.07.2005 tarihli sözleşmenin feshi ve davalıya ödenen bedel ile cezai şart alacağının tahsilini istemiş, karşı dava ise 10.000,00 TL kâr kaybının tahsili istemiyle açılmış, mahkemece akdin feshedilemeyeceği yürürlükte bulunduğu gerekçesiyle her iki davanın da reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Tapu da pay devri içerdiğinden kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ancak taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararları ile mümkündür....
Cevap : Dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafından herhangi bir cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür. Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ; ... Arabuluculuk Bürosu ... arabuluculuk dosya nolu dosyası, 22/02/2021 tarihli sözleşme, ihale tutanakları, taşeron sözleşmeleri, gider faturaları, şantiye gider listeleri, idari maliyet tablosu celp edilmiş, incelenmiştir. Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ve sözleşmenin haksız feshi sebebiyle uğranılan zararın tahsili istemine ilişkindir. Davanın esasına geçilmeden evvel, öncelikle görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir....
