ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/511 ESAS - 2022/19 KARAR DAVA KONUSU : Eser sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin feshi nedeniyle menfi zarar ve kâr kaybı KARAR : Dairemizin 17/11/2021 tarih, 2021/935 Esas, 2021/1054 Karar sayılı kararı ile; HMK 353/1- a-3 maddesi gereğince yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verildiği, eksikliklerin tamamlanması üzerine dosyanın yeniden Dairemize gönderildiği, taraflar arasında görülen dava sonucu Bolu 1....
Yargıtay içtihatları ve doktrinde eser sözleşmesinden ve eser sözleşmenin bir türü olduğu kabul edilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden dönülmesi nedeniyle uğranılan ve giderilmesi talep edilen olumsuz zararların sınırlı sayıda olmadığı kabul edilmekte; sözleşmenim yapılmasına ilişkin giderler, harçlar, posta giderleri ve noter ücreti de menfi zarar kapsamında değerlendirilmektedir. Sözleşmenin feshi yahut sözleşmeden dönülmesi halinde alacaklı ancak menfi zararının tazminini isteyebilecektir. Hukuk Genel Kurulu'nun 17.01.1990 tarih ve 1989/13-392-1 sayılı kararında da belirtildiği gibi menfi zarar sözleşme yapılmasaydı davalının uğramayacağı zarar olarak tanımlanmaktadır....
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile eser sözleşmesinden kaynaklı alacak davasıdır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle uğranılan menfi zarar ve cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle uğranılan menfi zarar ve cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir....
Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan raporda, tespit raporundaki hususlar aynen saptanmış, davacının 19.822,00 TL fazla ödemeden, 4.050,00 TL işin bitirilememesi nedeniyle uğradığı zarar, 7.200,00 TL eksik işlerin yapım süresine ilişkin kira kaybı zararı olmak üzere toplam 30.572,00 TL istemekte haklı olduğu sonucuna varılmış, bu rapora itibarla hüküm kurulmuştur. Oysa, sözleşme konusu imalât tamamlanmadan iş sahibince fazla ödenen iş bedelinin istirdadının istenilmesi sözleşmenin feshedildiğini ve ifadan vazgeçildiğini gösterir. Sözleşmenin feshi halinde ise ancak menfi (olumsuz) zarar istenebilir. Kira kaybı zararı ise müspet (olumlu) zarar niteliğinde olup sözleşmenin feshi halinde, aksine düzenleme bulunmadığı takdirde istenemez. O halde yapılması gereken iş, iş bedelinden fazla ödenen 19.822,00 TL ile olumsuz zarar niteliğindeki 4.050,00 TL'nin toplam 23.872,00 TL'yi hüküm altına almak, kira kaybı zararı 7.200,00 TL'nin reddine karar vermekten ibarettir....
Öğreti ve uygulamada menfi zarar, “uyulacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşme hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan zarar” olarak kabul edilmektedir. Sözleşmenin geçersiz olması sebebiyle tarafların müspet zararlarını talep etmeleri mümkün olmayıp verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri istemeleri mümkün olduğu gibi menfi zararlarını da diğer taraftan talep edebilirler. Bu durumda, taraflar arasındaki sözleşme geçersiz ise davacı tarafından kar kaybı talep edilemez, yukarıda belirtildiği gibi davacı davalının yararına olan imalât bedellerini menfi zarar olarak talep edebilecektir. Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 19/01/2021 tarih, 2020/1989 esas ve 2021/96 karar sayılı ilamı....
gerektiği, yine eserin de davalı tarafından iade alınmasının gerektiği, davacı tarafça menfi zararının dava ve ıslah dilekçesinde ve 10/11/2022 tarihli beyan dilekçesinde"Sözleşmenin ayıplı ifası nedeniyle müvekkil, ticari işletmesinde kullanmak üzere aldığı sözleşmeye konu 3 adet açılır kapanır şemsiye ve sabit pergola sistemini kullanamamış ve ürünleri iade talebinde bulunmuştur....
Hukuk Dairesi'nin emsal kararlarında da sözleşmeni feshi halinde teminat güncelleme bedelinin tahsili yönünde hüküm kurulması gerektiğini, bu yönüyle kararın hukuka aykırı olduğunu, fazla ödenen bedel yönünden 366.973,00 TL'nin tahsiline karar verilmesi gerektiğini iki ihale arasındaki fark yönünden eksik hüküm kurulduğunu, 358.843,15 TL'nin tahsiline karar verilmesi gerektiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE : Dava, Eser Sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtilâflarda iş sahibince sözleşmenin haklı nedenle feshi halinde TBK'nın 125. maddesi gereğince iş sahibi olumsuz (menfi) zararını isteyebilir....
Yargıtay içtihatları ve doktrinde eser sözleşmesinden dönülmesi nedeniyle uğranılan ve giderilmesi talep edilen olumsuz zararların sınırlı sayıda olmadığı kabul edilmekte; kanıtlayabildikleri takdirde inşaat gideri, proje giderleri, ruhsat harcı, proje tasdik ücreti gibi (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 04.11.2019 tarih, 2019/496 esas ve 2019/4312 karar sayılı ilamı) giderler menfi zarar kapsamında değerlendirilmektedir. Sözleşmenin feshi halinde kusursuz olan tarafın bu zararların tazminini isteme hakkı bulunmaktadır. (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi'nin 23.05.2019 tarih, 2018/5195 esas ve 2019/2468 karar sayılı ilamı) Somut olayda; davacı iş sahibince, sözleşmenin feshedildiği belirtilerek dava konusu inşaat sözleşmesi gereğince gecikme tazimatı istenilmektedir. Sözleşmenin feshi sebebiyle davacının müspet zararlarını talep etmesi mümkün değildir. Ancak; menfi zararlarını diğer taraftan talep edebilir....
