İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN KARARIN ÖZETİ : Mahkemece, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 22.12.2023 tarihli gerekçeli ara karar uyarınca İİK 72/3 maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği kanaatine varılarak tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı vekili, mahkeme kararının hatalı olduğunu, İİK 72/3 son cümlesi ile %15 teminat yatırılıp ve icra dairesine borç teminatı olarak yatırıldığından icra takibinin durduracağından bahsedildiğini, mahkeme kararına göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibi durdurmanın mümkün olmayacağını, yapılması gereken hususun icra dosyasına toplam borcun teminat olarak yatırılması ve mahkeme dosyasına dosya borcunun %15'inin teminat olarak yatırılması halinde tedbir isteminin kabulüne karar verilmesini ileri sürerek tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini, yaklaşık ispat koşullarının oluşmadığını bildirerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini, yaklaşık ispat koşullarının oluşmadığını bildirerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
Az yukarıda bahsi geçtiği üzere, somut olayda; menfi tespit davası açılmadan önce davalı tarafça ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmaktadır. İİK'nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK'nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir....
İhtiyati tedbir kararı verilmesinde hakime geniş bir takdir alanı bırakılmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararını verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Yasa’nın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. Anayasanın 141/3. Maddesine göre Mahkeme ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile ihtiyati tedbir kararı vermesi veya istemin reddine karar vermesi hallerinde kararında hukuksal gerekçe göstermek zorundadır....
Bu açıklamalar ışığında, İİK 72. maddesinin açık hükmü uyarınca takipten sonra açılan eldeki menfi tespit davasında, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği, ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği açık olup, mahkemece de bu yönde tedbir hükmü tesis edilmiş bulunmaktadır....
icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilebileceği düzenlenmektedir....
Tüketici Mahkemesinin 2018/208 E. sayılı dosyasın ile açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilmiş ise de ,takip alacaklısının menfi tespit davasında taraf olarak yer almadığı anlaşıldığından tedbir kararının dosyanın tarafları açısında geçerli olduğundan ve senedin iktisabında davalı alacaklının bile bile davacı borçlunun zararına hareket ettiğini ispata yarar somut bir delilinde sunulmamış olması nedeni ile mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmakla yerinde bulunmayan istinaf talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk derece mahkemesi, ihtiyati tedbir talebine itirazı değerlendirdiği 16.05.2023 tarihli ara kararında; "...Somut olayda davacı borçlu, davalı alacaklının başlattığı iki adet icra takibinde menfi tespit talebinde bulunmuştur. 24/02/2023 tarihli ara karar ile %15 teminat karşılığında icra dosyalarında vezneye giren paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda tedbir kararı verilmiştir. İhtiyati tedbir kurumu esas olarak HMK’da düzenlenmiş ise de, menfi tespit davalarına ilişkin İİK’da özel düzenleme bulunmaktadır. Bu sebeple açılan menfi tespit davalarında öncelikle İİK hükümlerinin uygulanması gerekir. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde İİK md. 72/3 uyarınca ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleştiği ve teminat miktarının makul olduğu... " gerekçesiyle, ihtiyati tedbire yapılan itirazın reddine karar vermiştir. Bu ara karara karşı, ihtiyati tedbir kararına itiraz eden davalı ......
İhtiyati tedbir, geçici hukuki koruma görünümlerinin temelini oluştur ve hükmün kesinleşmesine kadar, dava konusuna, hukuki koruma sağlayarak olası verilecek hükmün infazının kolaylaştırmasını amaç edinir. Mevzuatımızda ihtiyati tedbirlerler hakkında genel düzenleme HMK'nın 389 ve 399 maddeleri arasında yapılmış olup özel kanunlarda da benzer düzenlemeler bulunmaktadır. Dosyamız konusu, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında, icra takibinin durumuna ilişkin ihtiyati tedbir 72/3 maddesinde düzenlenmiş olup "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmünü getirmiştir....
