ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/901 Esas KARAR NO: 2023/656 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 11/07/2021 KARAR TARİHİ: 06/07/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı --------- sayılı ilamsız icra takibi dosyasıyla müvekkili hakkında sözde alacağı olduğundan bahisle icra takibi başlattığını, davalının usulsüz bir tebligat yaptığını, müvekkilinin de icra dosyasından haberdar olmadığını, davalının daha sonra dosyasını takip etmediğini, icra dosyasının müdürlükçe işlemden kaldırıldığını, sonrasında dosyaya müdahil olan davalı vekilince yenileme emrinin tebliğe çıkartıldığını, dosyanın ---- esas sayılı dosya numarası ile yeniden işleme konulduğunu, davalı tarafça ilgili icra dosyası ile müvekkilinin başkaca alacaklı olduğu icra dosyasındaki alacağı haczedilerek davalı tarafça haksız bir tahsilat yapıldığını...
-TL'nin cebri icra yoluyla haksız olarak tahsil edildiğini iddia ettiği, davalı tarafın ise icra dosyasında tebligatların davacıya usulüne uygun şekilde tebliğ edildiğini ve itiraz süresi geçmesine rağmen davacı tarafından borca itiraz edilmediğini, alacağı dava dışı ...'dan usulünce temlik aldığını savunduğu, dava dışı alacaklı ... tarafından davacı ... aleyhine ... tarihli ...-TL bedelli bonoya dayalı olarak Antalya ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası ile toplam ...-TL alacak için kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davacıya tebliğ edildiği ve takibin kesinleştiği, davacı tarafından işbu icra takibine konu bonoya ilişkin borcunun bulunmadığı ve ibraname düzenlendiği iddiasıyla eldeki menfi tespit ve istirdat istemli davanın açıldığı ancak dosyaya sunulan ... tarihli ... yevmiye numaralı alacağın devri sözleşmesi ile davalı ...'nin icra dosyasındaki alacağı dava dışı ...'...
İş sahibi kooperatifçe yapılan toplam 17.568.260.000 TL. ödeme (menfi tespit davasına konu çekler bu ödemenin içindedir) düşüldüğünde yüklenici bakiye 2.846.632.235 TL. alacaklı bulunmaktadır. Davacı yüklenici, bu miktar alacağı cevapla açtığı karşı davada “fatura bakiyesi”, “yapılan teminat kesintileri”, “faturaya bağlanmayan imalât ve ihzarat bedeli” gibi farklı isimler altında talep etmiştir. Farklı isimler altında talep edilen bu miktarların bakiye kesin hesap alacağını ifade ettiği ortadadır. Kooperatifin iş bedeline karşılık verdiği çekler nedeniyle borçlu olup olmadığı, fazla ödeme nedeniyle borçlu bulunmadığı bir kısım bulunup bulunmadığı da çıkarılan kesin hesapla ortaya çıkarılmıştır....
nun 89.maddesine dayalı menfi tespit davası olarak nitelendirilmiş, bu çerçevede inceleme ve araştırma yapılarak hüküm tesis edilmiştir. Oysa, dava dilekçesi içeriği ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, dava; İİK.'nun 89.maddesine dayalı bir menfi tespit davası olmayıp, genel hükümlere göre açılmış, borçlu bulunmadığının tespitine ilişkindir. Bu çerçevede, bir inceleme ve araştırma yapılması gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.11.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Kulübünden alacağı olduğunu, alacağın tahsili amaçlı olarak takip başlatıldığını, takibin kesinleştiğini, davalı ... Kulübünün futbolcusunu diğer davalı taraf kiralamasından dolayı alacaklı olduğunu, davalı ... kira alacağını alamadığından dolayı diğer davalı ... aleyhine takip yağıldığını, takibin bir kısmına itiraz edildiğinden geri kalan kısmına devam edildiğini, söz konusu takip dosyasına müvekkilinin alacağı için birinci haciz ihbarnamesi gönderildiğini, davalılar tarafça kiralanan futbolcu nedeniyle muaccel hale gelmiş tüm alacaklar konusunda anlaşma sağlayarak 25/03/2015 tarihli ibraname düzenlediklerini anlaştıkları bedele karşılık iki adet bono verildiğini, ... Asliye Hukuk Mahkemesi 2015/514 Esas sayılı dosyası ile diğer davalı ... Kulübü tarafından davalı ... aleyhine karşı menfi tespit davası açıldığını, diğer davalı ... Kulübü’ne haciz ihbarnamesi gönderildiği halde davalı ......
Görüldüğü gibi; “menfi tespit” niteliğindeki ödeme emrine itiraz/ödeme emrinin iptali davasının yedi günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması zorunlu olduğu gibi, kendisine ödeme emri gönderilen borçlunun itirazları da üç nedenle sınırlandırılmıştır. Davanın yasal dayanağını oluşturan 6183 sayılı Kanunun 58. maddesine göre; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi (7) gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. İtiraz etmezse borç kesinleşmiş olur. Diğer taraftan 6183 sayılı Kanunun 54. maddesi hükmü uyarınca da süresinde ödenmeyen amme alacağı tahsil dairesince cebren tahsil olunur. Amme borçlusunun borcuna yetecek miktarda mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi de maddede belirtilen cebren tahsil şekillerinden birisidir....
Görüldüğü gibi; “menfi tespit” niteliğindeki ödeme emrine itiraz/ödeme emrinin iptali davasının yedi günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması zorunlu olduğu gibi, kendisine ödeme emri gönderilen borçlunun itirazları da üç nedenle sınırlandırılmıştır. Davanın yasal dayanağını oluşturan 6183 sayılı Kanunun 58.maddesine göre; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi (7) gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. İtiraz etmezse borç kesinleşmiş olur. Diğer taraftan 6183 sayılı Kanunun 54. maddesi hükmü uyarınca da süresinde ödenmeyen amme alacağı tahsil dairesince cebren tahsil olunur. Amme borçlusunun borcuna yetecek miktarda mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi de maddede belirtilen cebren tahsil şekillerinden birisidir....
den alacağı temlik alan ....vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1- Davalılardan ...'nin süresinde yetki itirazı bulunmaktadır. Dava, menfi tespit davası olup, icra takibinden sonra açıldığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında İİK'nun 72/son maddesi uyarınca davalının ikametgahı ya da icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi yetkilidir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 24.05.2016 Salı günü davacı vekili Av. ... geldi. Davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı vekili dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, davalı ... idaresinin davalı borçlu ...aleyhine vergi borcu nedeni ile 6183 sayılı Yasa uyarınca yaptığı takip sırasında, davacı ... başkanlığına haciz ihbarnamesi gönderdiğini, ancak borçlunun davacı ... nezdinde herhangi bir hak ve alacağı olmadığından borçlu olmadığının tesbitini istemiştir....
Ödeme emrinin iptali istemine ilişkin olarak anılan maddeye dayalı olarak açılacak dava “menfi tespit” niteliğinde olup,”böyle bir borcu olmadığı” veya “kısmen ödendiği” veya “zamanaşımına uğradığı” iddiaları dışında başka bir itiraz nedeni ileri sürülemeyecektir. Kamu alacağına ilişkin olarak anılan madde kapsamında öngörülen menfi tespit davası dışında, yeni ve ayrı bir menfi tespit davası açılmasına anılan kanun hükümleri cevaz vermemektedir. Zira, tahsil edilmesi istenen alacak, kamu alacağı niteliğinde imtiyazlı olup sürüncemede kalması önlenerek, hızla tahsili sağlanmak istenmektedir. 6183 sayılı Kanunda, İcra ve İflas Kanununun 72. maddesine koşut bir hükme yer verilmemiş bulunması karşısında, Yasada öngörülen 7 günlük itiraz süresini geçiren kamu alacağı borçlusu, aynı konuda yeni bir menfi tespit, istirdat davası açamayacaktır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.04.2006 gün ve 2006/21- 198 Esas, 249 Karar sayılı Kararı)....
