Menfi tespit davası ise olumsuz tespit içeren alacak davası olup bir tarafı para ödemekten kurtarır. Hatta menfi tespit davası sonuçlanmadan veya henüz açılmadan alacak tahsil edilirse menfi tespit davası istirdada yani bir alacak davasına dönüşür. Davanın tabiatı bu biçimde tavsif edildiğinde kanun koyucunun amacına yönelik bir yorumla menfi tespit davalarının da arabuluculuk dava şartına tabi olduğu kabul edilmelidir. Eldeki dava yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 20/03/2019 tarihinde açılmış olduğundan dava şartı yokluğunda davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihraç kararının iptali, menfi tesbit, çıkma payı alacağı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihraç kararının iptali, menfi tesbit, çıkma payı alacağı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Tüm bu nedenler ile; Mehmet Güneş'in iddia edildiği gibi takip işlemleri sırasında davacı şirketten işçi alacağı dışında bir alacağının olmadığı tespit edildiğinden, takip borçlusunun maaşının 1/4 oranındaki bedelinin başkaca icra dosyasına ödendiği, haciz ihbarnamelerinin davacı çalışanlarına tebliğ edilmediği, ayrıca da işçi alacağı için İ.İ.K'nun 355. maddesine göre tebligat yapılmadığı bu davada; davacı, takip borçlusuna borçlu olmadığını ispatladığından ve belirtilen usuli eksiklikler de bulunduğu" şeklinde gerekçe ile davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Kararı davalı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle "...İİK. m. 89/3 Uyarınca davacı tarafa üçüncü haciz ihbarnamesi gönderilmiş ve birinci ve ikinci haciz ihbarnamesine itiraz etmeyen davacı üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren on gün içinde menfi tespit davası da açmamıştır....
zararının sözleşmenin zamanında ifa edilmemesinden kaynaklandığını ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili şekilde feshine, şimdilik 500,00 TL menfi zarar, 500,00 TL cezai şart alacağı ile her bir davacı için 5.000,00 er TL manevi tazminatın faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacı, davalı tarafından faturaya dayalı başlatılan icra takibi nedeniyle menfi tespit istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, Küçükçekmece 2. İcra Müdürlüğü'nün 2015/8772 E sayılı icra dosyası ile 634 sayılı KMK kapsamında tek bir aidata ilişkin borç nedeniyle başlatılan icra takibi olduğu gerekçe gösterilerek Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğuna karar verilmiştir. Ancak davacı, davacı dava dilekçesinde icra takibi dosyasının esas numarasında maddi hata yapmış olup, davasını fatura alacağına ilişkin başlatılan takip nedeniyle menfi tespit istemine dayandırmıştır. O halde, dava fatura alacağı nedeniyle başlatılan takipten dolayı menfi tespit istemine ilişkin olup davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir. Bu nedenle mahkemece işin esası incelenerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasında ..... 6. İş Mahkemesi ile ..... 7. Asliye Hukuk Mahkemesince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü; - K A R A R - Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. İş Mahkemesince, davaya bakma görevinin 6183 sayılı Kanunun 79. maddesi uyarınca genel mahkemelere ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ise, açılan davanın ....nun alacağı ile ilgili olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
GEREKÇE Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanın menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Borçlu belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi dayanaksız kalır ve borcu ödemekten kurtulur. Dava devam ederken borç ödenmiş davaya istirdat davası olarak devam edilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Dosya içeriğine göre dava, İş Mahkemesi sıfatı ile bakılan ve SGK'nun prim alacağı nedeniyle 6183 sayılı Yasa'ya göre yapılan takipteki menfi tesbit istemine ilişkindir. Başkanlar Kurulu Kararı ve Yargıtay Yasasının 14. maddesine göre temyiz inceleme görevi Yüksek Yargıtay (10.) Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenlerle dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE 03.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
-----bir borcu olmadığı, dayanak olarak bir belge sunulmadığı ve sadece takip talebine------tarihli alacak diye beyanda bulunulduğu, davacının davalılardan sadece ----------- karşılığında ------- fatura düzenlemiş bakiye alacağı için takipte bulunduğu, icra takibi kesinleşmiş davalının açmış olduğu menfi tespit davasının reddedildiği, dosya İstinaf aşamasında olduğu, davacının aleyhine yapılan-------- Esas sayılı dosyadan dolayı borcu olmadığının tespitine (Menfi Tespit) bu icra takibi sonucu ödenmek zorunda kalan 16.371,44 TL nin ödeme tarihinden yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine (İstirdatına) karar verilmesini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: ------------sayılı dosyanın ------- döndüğü ve ----Esas sayılı numarayı aldığı görülmüştür. Davalılar vekilinin ---- tarihli dilekçesi ile birleştirme talebinde bulunduğu görülmüştür....
