maddesine dayalı menfi tespit talebine ilişkin olup tedbiren dava konusu borca dayalı olarak yapılacak takibin durdurulması talep edilmiştir. İİK'nun Menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde: "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurul- masına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
maddesine dayalı menfi tespit talebine ilişkin olup tedbiren dava konusu borca dayalı olarak yapılacak takibin durdurulması talep edilmiştir. İİK'nun Menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde: "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurul- masına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi ile İstanbul Anadolu 24. Asliye Hukuk Mahkemelerinin ayrı ayrı görevsizlik kararı vermesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, İİK ' nun 89. Maddesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. İstanbul Anadolu 24. Asliye Hukuk Mahkemesince; "... davanın bonoya dayalı menfi tespit davası olduğu, kıymetli evrak hukukunun Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenen hususlardan olması sebebiyle ticari dava niteliğinde olduğu, bu yönüyle yukarıda belirtilen kanuni düzenleme gereği uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından görülüp sonuçlandırılması gerektiğ..." gerekçesiyle görevsizliğine karar verilmiştir. İstanbul Anadolu 10....
İİK 89. maddesindeki haciz ihbarnamesi üzerine açılan menfi tespit davalarında görevli mahkeme genel mahkemelerdir. Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnameleri nedeniyle borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinden sonra açılan menfi tespit davaları için görevli mahkeme, HMK'nın 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. İİK 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı da açıktır....
dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-İİK 72/7 maddesine göre hak düşürücü süre borcun icra dosyasına tamamen ödenmesi üzerine işlemeye başlar....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ NUMARASI: 2014/1283 Esas - 2020/721 Karar TARİH: 16/11/2020 DAVA: Menfi Tespit BİRLEŞEN İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2015/506 DAVA: Menfi Tespit KARAR TARİHİ: 19/03/2021 İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi' nin 16/11/2020 tarih ve 2014/1283 Esas - 2020/721 Karar sayılı kararına karşı, istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya dairemize gönderilmiş olmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasında ticari ilişki bulunmaksızın icra takibine konu çeklerden çekte ve imzada sahtecilik iddiasına dayalı olarak İİK 72.maddesi uyarınca borçlu olmadığının tespiti talebinden kaynaklanmaktadır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi' nce 1 Eylül 2020 tarihi itibari ile uygulanmasına karar verilen Bölge Adliye Mahkemeleri iş bölümü kararlarından İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi için düzenlenen iş bölümünün 16. ve 44....
Yine HMK.’nun 115. maddesine göre; "Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir." Dolayısıyla görev itirazı yapılmış ise veya yapılmamış olsa bile mahkeme re’sen ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip, karara bağlamalıdır. Somut olaya gelindiğinde; taraflar arasındaki davanın, 3. (üçüncü) kişi konumunda bulunan davacı tarafından İİK.’nun 89/3 maddesine dayalı olarak açılmış menfi tespit davası olduğu anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir....
Hukuk Dairesi'nin 2016/3568 esas, 2016/6425 karar sayılı ilamında da açıklandığı üzere "İİK 89. maddesindeki haciz ihbarnamesi üzerine açılan menfi tespit davalarında görevli mahkeme genel mahkemelerdir." İİK 89. maddesindeki haciz ihbarnamesi üzerine açılan menfi tespit davalarında görevli mahkeme genel mahkemelerdir. (Dairemizin 2020/71 Esas 2020/680 Karar sayılı ilamı). Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnameleri nedeniyle borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinden sonra açılan menfi tespit davaları için görevli mahkeme, HMK'nın 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. İİK 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı da açıktır....
KANITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, İİK'nın 89/3. maddesine dayalı üçüncü şahıs tarafından açılan menfi tespit istemidir. Bursa 14. İcra Müdürlüğünün 2021/5833 esas sayılı dosyasında yürütülen icra takibi nedeniyle davacıya gönderilen üçüncü haciz ihbarnamesi gereğince davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti amacıyla eldeki dava açılmıştır. TTK'nın 5. maddesine göre; Asliye Ticaret Mahkemeleri, tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri ile özel kanunlardan doğan özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer dava ve işlere bakmakla görevlidir....
Esas sayılı icra takip dosyasında, müvekkiline İİK'nın 89. maddesi gereğince haciz ihbarnamelerinin gönderildiğini, haciz ihbarnamelerinin Tebligat Kanunu'nun 21/2. maddesine göre tebliğ edilmesi nedeniyle haciz ihbarnamelerine itiraz edilemediğini ve müvekkilinin borçlu konumuna sokulduğunu, bu nedenle menfi tespit davası açtıklarını, müvekkilinin dava açmaya hakkı olduğunu, İİK'nın 72. maddesine göre dava açmadıklarını, İİK'nın 89/3. maddesinde müvekkiline menfi tespit davası açma hakkı tanındığını, kararın bu nedenle usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtmiştir. HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Yukarıda da belirtildiği üzere; dava dilekçesinde İİK'nın 89/3. maddesine dayanılarak menfi tespit davası açıldığı açık bir şekilde belirtilmiştir....
