İİK'nun Menfi Tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde: "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir. İİK 72. Madde menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir ile ilgili özel düzenleme olup davanın takipten önce veya sonra açılması, verilecek tedbirin şekli yönünden değişikliğe yol açmaktadır....
Anılan yasal düzenlemeler ışığında somut olaya baktığımızda; menfi tespit isteğine ilişkin olduğu, 6100 sayılı HMK' nın 389. maddesine göre uyuşmazlık konusu hakkında tedbir kararı verilebileceği,Samsun İcra Müdürlüğü’nün 2022/89413 Esas sayılı ilamlı icra yolu ile başlatılan icra takibi menfi tespit davasının açıldığı 09/12/2022 tarihinden önce 30/11/2022 tarihinde açılmıştır. Davacı vekili dava dilekçesi ile, teminat karşılığında ivedi tedbir kararı verilmesini aksi halde telafisi mümkün olmayacak zararlar doğacağını, bu nedenle dava sonuçlanıncaya kadar takibin durdurulmasını talep ettiği, icra takibinin başlatılmasından sonra açılan menfi tespit davalarında takibin durdurulmasına yönelik olarak tedbir kararı verilemeyeceğinden ihtiyati tedbirin şartları oluşmamış olup, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. " gerekçesi ile talebin reddine karar verilmiştir....
İcra Dairesi 2023/12418 Esas sayılı icra takip dosyasının iş bu menfi tespit davası sonlanıncaya dek durdurulmasına karar verilmesi talebinde bulunmuş ise de İİK'nın 72/3 maddesi gereği ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermek gerekmiş ... " gerekçeleri ile; " 1- Menfi tespit davasının icra takibinden sonra açıldığı anlaşılmakla İİK'nın 72/3 maddesi gereği İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN REDDİNE, " karar verilmiş ve verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel mahkemece "Dava, İİK'nın 72. maddesi gereğince açılan menfi tespit davası olup icra takibinden sonra açılan bir menfi tespit davasıdır. İİK'nın 72. maddesi gereğince; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ancak teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilebilir....
Bölge Adliye Mahkemesince, menfi tespit davalarının, borçlu tarafından alacaklıya yönelik açılan borcun bir miktarının veya tamamının davalı alacaklıya ödenmemesi gerektiğine ilişkin olduğu, davalı açısından ise eda davasının hukuki sonuçlarını doğuracak nitelikte olduğu, menfi tespit davalarının taraflar arasındaki hukuki sonucunun niteliği, zorunlu arabuluculuk yasası ve TTK'nın 5. maddesi bir arada düşünüldüğünde menfi tespit davalarının zorunlu arabuluculuk kapsamında olduğu, 6325 sayılı Kanun’un 18/A- 2. maddesinde, arabuluculuğa başvurulduğu anlaşılıyor ise, davacı tarafa arabuluculuk tutanağını sunmak üzere bir haftalık kesin süre içeren davetiye gönderilmesi gerektiği, arabuluculuğa başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması halinde ise, herhangi bir işlem yapmaksızın davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verileceğinin düzenlendiği, işbu davada davacının arabuluculuğa başvurmadan dava açtığının sabit olduğu, dolayısıyla yerel mahkemece verilen kararda isabetsizlik...
ATM'nin ... esas sayılı dosyası celbedilerek incelenmiş, ... tarafından ... şirketine karşı açılan haksız fesih nedeniyle alacak, kar kaybı, teminat mektuplarının haksız olarak nakde çevrildiği ve iade edilmediğinden bahisle tazminat ve mektupların iadesi taleplerine ilişkin olduğu, eldeki davanın ise davacı ile davalı banka arasındaki garanti ilişkisi kapsamında, davacının teminat mektubunun tazmini talebinin haksız olarak reddedildiği iddiasına ilişkin olduğu anlaşılmakla, anılan dosyanın bekletici mesele yapılması talebi reddedilmiştir. Davacı ile davalı banka arasında 27/10/2017 tarihli avans teminat mektubuna dayalı garanti ilişkisi kurulmuştur. Anılan teminat mektubu incelendiğinde, mektubun geçerliliğinin geciktirici koşula bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu koşul; dava dışı ... şirketi hesabına teminat mektubu bedelinin depo edilmesidir. Davacı taraf, ... ile aralarındaki sözleşme ilişkisine istinaden bu şirkete 5.352.906,00-TL avans ödemesi yapmıştır....
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde; 5.000 ... alacağa ilişkin talep yargılama aşamasında atiye bırakıldığından bu talebe ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 42.800 ... bedelli teminat mektubunu nakde çevirmesinin önlenmesi olarak açılan ve daha sonra isdirdada dönüşen davanın kabulü ile 42.800 ...'nun istirdatına karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2)Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; İİK'nun 72/6. maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında, dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde; 5.000 Euro alacağa ilişkin talep yargılama aşamasında atiye bırakıldığından bu talebe ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 42.800 Euro bedelli teminat mektubunu nakde çevirmesinin önlenmesi olarak açılan ve daha sonra isdirdada dönüşen davanın kabulü ile 42.800 Euro'nun istirdatına karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2)Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; İİK'nun 72/6. maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında, dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde; 5.000 Euro alacağa ilişkin talep yargılama aşamasında atiye bırakıldığından bu talebe ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 42.800 Euro bedelli teminat mektubunu nakde çevirmesinin önlenmesi olarak açılan ve daha sonra isdirdada dönüşen davanın kabulü ile 42.800 Euro'nun istirdatına karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2)Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; İİK'nun 72/6. maddesi gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında, dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....
Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir....
yevmiye nolu ihtarnamede "verilen 27.900,00 TL bedelli teminat mektubuna rağmen işin başlaması için gerekli olan avans ödemesinin yapılmadığı, basiretli tacir olunması gereği imalât gerçekleştirdiği, gerçekleştirilen imalât nedeniyle taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde yer alan poz tablosu uyarınca hakediş düzenlenmesi ve ödemenin yapılması gerektiğinin" istendiğini, söz konusu hususlar yönünden davalının temerrüde düşürülmüş olmasına rağmen davalı yanın edimlerini yerine getirmemekte ısrar ettiğini ve sözleşmeye bağlı kalınmasını çekilmez bir hale getirdiğini, ......