"İçtihat Metni"İhtiyati tedbir isteyen (Davacı)... vek. Av. ... ile aleyhine tedbir kararı verilen (Davalı) ... vek. Av. ... aralarındaki ihtiyati tedbir talebinin incelenmesi (menfi tespit) hakkında ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 3.6.2013 gün ve 2013/135 E. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, müvekkilinin başka amaçla imzaladığı belgenin kesilip, bono haline dönüştürüldüğü iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasında İİK'nun 72/3 maddesi uyarınca icra veznesine yatırılan paranın takip alacaklısına ödenmemesine tedbiren karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesi) Taraflar arasındaki menfi tespit (tedbir) davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen kararda süresi içinde ihtiyati tedbire itiraz eden vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, açmış olduğu menfi tespit davasında 600.000 TL bedelli teminat mektubunun nakde çevrilmemesi konusunda ihtiyati tedbir isteminde bulunmuş, talep uygun görülerek mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmiştir. İhtiyati tedbir kararına itiraz üzerine mahkemece dosya kapsamına göre itirazın reddine dilekçe ve dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda karar verilmiş, kararı ihtiyati tedbire itiraz eden vekili temyiz etmiştir. HMK’nın 394/4 hükmüne göre, “İtiraz dilekçeyle yapılır. İtiraz eden, itiraz sebeplerini açıkça göstermek ve itirazının dayanağı olan tüm delilleri dilekçesine eklemek zorundadır....
Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Yine her ne kadar menfi tespit davası, İİK da özel olarak düzenlenmiş ise de borçlu olmadığı iddiası ile açılan menfi tespit davasında; ödeme borcun sona ermesi, edimin ifa edilmemesi başta olmak üzere pek çok iddia gerek borcun dayanağı olan belgeye ilişkin def’ilerden gerekse kişisel def’ilere ilişkin olabilir. Halbuki icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında takibe dayanak senetteki yazıya ve imzaya itiraz hususu HMK’nın 209.maddesinde özel olarak düzenlendiğinden yazı veya imza inkarına dayalı menfi tespit davalarında takip dayanağı belgedeki imzaya ve yazıya itiraz bulunduğu takdirde bu konuda özel hüküm olan HMK’nın 209. maddesinin uygulanması gerekmektedir....
İİK'nun 72/3 maddesi, "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." hükmünü içermektedir. Somut olayda, karşı taraf davalı banka tarafından dava konusu ipoteğin paraya çevrilmesi talebi ile ... İcra Müdürlüğünün ... sayılı icra takibi başlatıldıktan sonra ihtiyati tedbir talep eden davacı tarafından işbu menfi tespit davası açılmıştır. Davacı tarafından talep edilen ihtiyati tedbir icra takibinin durdurulmasına ilişkindir....
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, takipten sonra açılan menfi tespit davasında İİK'nın 72/3.maddesinin amir hükmü gereği ihtiyati tedbir yolu ile tedbiren takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir....
, eldeki dava da bu geçersizliğe dayalı olarak açılan menfi tespit davası olup İİK m.72 uyarınca tedbir kararı verilmesi gerektiğini, Yukarıda açıkladıkları üzere eldeki dava, ipotek geçersizliğine dayalı menfi tespit davası olup İİK m.72 uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerekir iken yanılgılı bir şekilde HMK m.389 vd. uyarınca inceleme yapılarak tedbir talebinin reddine karar verilmesinin haksız ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, Adana 11....
Tedbir isteyen vekilinin dilekçesi ekleri ile birlikte değerlendirildiğinde HMK'nın 389 ve devamı maddelerindeki ihtiyati tedbirin yasal koşulu olan yaklaşık ispat koşuluna ilişkin belge ve bilgi ibraz edilmediği anlaşılmakla, yaklaşık ispat koşulu oluşmadığından ve talep yargılama gerektirdiğinden talebin reddine karar verilmiştir..." şeklindeki gerekçeyle ;İhtiyati tedbir talebinin reddine, karar verilmiş karara karşı İhtiyati tedbir talep eden vekili tarafından istinaf yoluna başvurmuştur. Bilindiği üzere; menfi tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiş olup, bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
Mahkeme 04/07/2022 tarihli ara kararı ile "İİK'nın 72/3 maddesi gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davaları kapsamında takibin durdurulmasına yönünde tedbir kararı verilmesi mümkün olmadığından aksi yöndeki davacı vekilinin takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin reddine,ara kararın taraf vekillerine tebliğine"istinafı kabil olmak üzere karar vermiştir. Bu karara karşı davacı vekili istinaf talebinde bulunmuştur....
Esas sayılı dosyasına ihtiyati tedbir kararı verilerek icra takibinin durdurulmasını talep etmiş ise de; İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden davacının ihtiyati tedbir talebinin reddi" şeklinde karar verilmiştir....
