DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : VEKİLİ : DAVA : Menfi Tespit (Kira) DAVA TARİHİ : 02/12/2021 KARAR TARİHİ : 04/07/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kira) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının ...2020 tarihinde düzenlediği 9.521,00 TL... Numaralı Fatura Alacağı (işlemiş faiz 70,43) ile 5.149,99 TL.... Numaralı Fatura alacakların ( İşlemiş Faiz 38,10) dayalı olarak müvekkilleri aleyhine Diyarbakır İcra Dairesi'nin .......
Mahkemece yapılan yargılama sonunda tesisin yapı ruhsatı bulunmadığı, davalının kiralanan yeri kullanmaya salih bir halde kiracıya teslim zorunluluğu bulunduğu, bu edimin yerine getirilmediği gerekçesi ile kira bedeli olarak verilen iki çek ve depozito olarak verilen çek ile davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. ...Belediye Başkanlığının 01.02.2006 tarihli yazısında kira ilişkisine konu halı sahanın yapı ruhsatına tabi olmadığı ve davacı kiracının işyeri çalıştırmak için Belediye’ ye herhangi bir müracaatı olmadığından işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmediği belirtilmiştir....
Mahkemece, ... 1.Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/266 Esas 2012/499 Karar sayılı menfi tespit davasında, davacı keşideci tarafından sözleşmenin tarafı lehdar davalı tarafa benzer çeklerin sözleşme uyarınca verildiği ve sözleşme uyarınca borçlu olunmadığının tespitinin talep olunduğu, davacı keşideci tarafından ... 1.Asliye Ticaret Mahkemesindeki davada imza itirazına ilişkin mutlak def'inin ileri sürülmediği, temel borç ilişkisine dayalı .... 1.Asliye Ticaret Mahkemesindeki menfi tespit davasında davacı keşideci borçlu şirket tarafından keşide edildiğinin zımnen kabul edildiği bu durumda davacının yetkisiz temsilcinin çek keşide etmesinin teamül olarak kabul edilmesi sebebiyle imzaya dayalı bedelsizlik defilerinin davalı alacaklıya karşı mevcut davada ileri sürülemeyeceği ve davacının davasını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde karar verilmiş, hüküm davacı vekilince süresinde temyiz edilmiştir. Davacı, imza inkarına dayalı olarak menfi tespit davası açmıştır. ... 1....
II-Dava, menfi tespit ve istirdat davası niteliğindedir. Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Sıfat, davanın tarafı ile dava konusu hak arasında "hak ilişkisine dayalı bağ" dır. Taraf ve dava ehliyeti; davanın tarafları ile ilgili olduğu halde, sıfat, dava konusu hakka ilişkindir. Uygulamada sıfat yerine genel olarak "husumet", davacı bakımından "aktif husumet ehliyeti", davalı bakımından "pasif husumet ehliyeti" tabirleri kullanılmaktadır. Somut olayda; davacı, 31.598 TL olarak ödemeyi 15.04.2014 tarihinde davalılardan..... yapmış olup, elektrik abonelik sözleşmesi de 16.04.2014 tarihinde bu şirketle davacı arasında imzalamıştır. Hal böyle olunca, mahkemece diğer davalı şirket olan.....'...
Ödeme emrinin davacı kiracıya tebliği üzerine davacı takiplere aynı içerikli dilekçeleri ile süresinde itiraz ederek borcu kabul etmediğini, aynı yerle ilgili 3 ayrı kira ücreti talep edildiğini belirtmiştir. Kira ilişkisinin varlığını ve kira bedelinin miktarını ispat yükü kiralayana; kira bedelini ödediğini ispat yükü ise kiracıya aittir. Eldeki dava icra mahkemesinde görülen itirazın kaldırılması davası olmayıp borçlunun itiraz dilekçeleri içeriğinde de sözlü kira akitlerinin kabul edildiğine dair bir ifade bulunmamaktadır. Davalı tarafından sözlü kira akitlerine dayanılarak başlatılan icra takiplerindeki kira ilişkisine davacı tarafından karşı çıkıldığına göre davalı kiralayan, taraflar arasında kira ilişkisi bulunduğunu, kira miktar ve alacağını kanıtlamakla yükümlüdür....
HD 23/10/2019 tarih ve 2018/221 E ve 2019/8290 K. ) Olayımıza gelince; mahkemece ilamsız takibe yönelik zamanaşımı itirazı yapılmaması halinde davacı kiracının zamanaşımına dayalı olarak menfi tespit isteyemeyeceği ancak, kira alacağının varlığını ispat yükünün davalı kiraya veren mirasçılarında olduğu dikkate alınmalı, kira sözleşmesi inkar edilmediğine göre bu kira sözleşmesi uyarınca davacı kiracının borcu tespit edilmeli, buna göre menfi tespit istemi hakkında bir karar verilmesi gerekirken, kira alacağı hesaplanmadan verilen karar da hatalıdır. Hal böyle olunca, mahkemece; önceki kararla bağlı olmaksızın çelişkiyi giderecek şekilde ve yukarıda açıklanan ilkelere dikkat edilerek karar verilmesi gerektiğinden, davalılar vekilinin istinaf isteminin kabulüyle HMK'nun 353/1- a(6) gereği kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/548 Esas KARAR NO : 2021/1034 DAVA : Menfi Tespit (Kira) DAVA TARİHİ : 24/06/2021 KARAR TARİHİ : 09/11/2021 K.YAZIM TARİHİ : 25/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kira) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalıya ait işyerini 2016 yılında, kiraladığını, davalı tarafından müvekkiline kira güvence bedeli olarak 10.02.2017 vade tarihli, 10.06.2016 keşide tarihli ve 120.000,00 TL bedelli bono verdiğini, müvekkilinin arkadaşı olan diğer müvekkili ... kira sözleşmesine kefil olduğunu, müvekkilinin iş yerine 50.000 TL'den fazla masraf yaptığını, müvekkilinin bu iş yerini kira 1 aydan daha az kullandığını, müvekkili tarafından ödenmeyen kira borcunun bulunmadığını, kira sözleşmesinde ki aylık kira bedelinin 10.000 TL olduğunu, kira parasının güvencesi olarak verilen senet, borçlar kanununda belirtilen unsurları taşımadığını, davalının bu senede dayanarak...
Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır. Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’ilere dayanmaktadır....
Mahkeme:Dava konusu uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı kanaatiyle Asliye Ticaret Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu kabul ederek Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizliğine karar vermiştir. İstinaf sebepleri:Davalı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; her iki tarafın tacir olup uyuşmazlığın Ticaret Mahkemesi'nde görülmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yasal dayanak:Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 142. maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 1,2,4. maddeleri, 634 sayılı kanunun Ek 1.maddesi, Türk Borçlar Kanunu 299, 313, 314, 315. maddeleri, Yargılama konusu olayda:Davacının taraflar arasındaki ticari araç kiralama ilişkisine dayalı cari hesap alacağı olan 144.605,67 TL'lik tutarının ödenmemesi üzerine davalı aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı , dava konusu taşınmazda kiracı olmadığını ve kira borcu bulunmadığını belirterek davalı tarafından kira sözleşmesine dayalı olarak ... İcra Müdürlüğü'nün 2009/37872 E. Saylı icra dosyası ile aleyhine başlatılan icra takibinden dolayı borçlu bulunmadığının tespitini talep etmiştir....
