ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 19/01/2021 ESAS NO : 2020/305 KARAR NO : 2021/57 İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ :İZMİR 1.SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ :13/02/2020 ESAS NO :2019/103 KARAR NO :2020/215 DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ :16.5.2022 GEREKÇELİ KARAR TARİHİ : 16.5.2022 İzmir 1.Sulh Hukuk Mahkemesi ile İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesi arasında oluşan görev uyuşmazlığının yargı yeri belirlenmesi yoluyla giderilmesi İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından talep edilmekle dosya kapsamı incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Dava, menfi tespit (Taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir....
Dava İİK 72 madde kapsamında açılan menfi tespit davasıdır. Somut olayda; taraflar arasında imzalanan 10.12.2017 tarihli kira sözleşmesi çerçevesinde kiralanan 34 XX 670 plakalı aracın davacının sevk ve idaresindeyken 11.12.2017 tarihinde geçirdiği kaza sonrası hasarlandığı, hasar bedelinin tahsili amacıyla bonoya dayalı olarak başlatılan takibe karşı davacının borçlu olmadığı iddiasıyla iş bu davanın açıldığı, veriliş şekli ve zamanı ihtilaflı bononun davacı tarafından imzalanarak davalıya verildiği anlaşılmaktadır. Dava, taraflar arasında düzenlenen araç kiralama sözleşmelerinden kaynaklanmaktadır. Her ne kadar dava konusu kambiyo senetlerinden dolayı menfi tespit isteminde bulunulmuş ise de, her iki taraf da senedin kira sözleşmesi kapsamında kiralanan araca ilişkin olarak verildiğini kabul etmektedirler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tespit K A R A R Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin İş Bölümü alanı, özel Kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı taktirde, "Yargıtay Kanunu" nun 14'ncü maddesiyle sınırlıdır. Anılan madde hükmünde ise, Dairemizin hasren 506 ve 1479 sayılı Yasalardan doğan uyuşmazlıklara ilişkin olarak İş Mahkemelerinden verilen hüküm ve kararları inceleyeceği öngörülmüştür. İnceleme konusu karar, (işçi -işveren arasındaki alacak- tazminat ilişkisine dayalı- Menfi Tesbit) istemine ilişkin olup belirgin şekilde 14'ncü maddenin kapsamı dışında bulunmakta ve niteliği bakımından Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin işbölümü alanı içine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dava dosyasının Yargıtay 9.Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 4.10.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgililerine karşı öne sürülebilen mutlak def’îlere dayanmaktadır. Örneğin; kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmî ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, temelde 01.02.1997 başlangıç tarihli kira ilişkisine dayalı kiracılık sıfatının tespiti, karşı dava ise kiralananın tahliyesi istemlerine ilişkindir. Gerek 01.02.1997, gerekse 29.04.1998 tarihli kira sözleşmelerinin konusu ticari işletmenin kirasına değil, ileride balık satış dükkanı olarak kullanmak üzere mecura aittir. Hüküm de Sulh Hukuk Mahkemesince kurulduğundan temyiz itirazlarını inceleme görevi Dairemize değil Yargıtay Yüksek 6. Hukuk Dairesine ait bulunmakla dosyanın anılan Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 08.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, kira sözleşmesinin tarafları arasında kira ilişkisine dayalı elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 19.01.2015 tarihli ve 2015/8 sayılı Kararına göre ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay (6.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay (6.) Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 02.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava, kira ilişkisine dayalı el atmanın önlenmesi istemine ilişkin olup, temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışında bulunduğundan, dosyanın görevli 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 17.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Davalı, kira ilişkisine dayalı olarak taşınmazı kullandığını belirtip görev ve esas yönünden davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davalının kira sözleşmesine dayalı olarak taşınmazı kullandığını belirtip davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'nın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle, çekişme konusu taşınmazın davalı tarafından kira sözleşmesine dayalı olarak kullanıldığı saptanarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olduğuna göre; davacının temyiz itirazı yerinde değildir. Reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 2.50.-TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 16.09.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, menfi tespit ve teminat senedinin iadesi istemine ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, kira ilişkisi sebebiyle teminat amacıyla düzenlendiği iddia olunan kambiyo senedinden dolayı borçlu olmadığının tespitine yönelik menfi tespit davasıdır. Kambiyo senedine dayanan menfi tespit davalarında kural olarak davacı borçlu davaya konu kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığını yazılı delillerle kanıtlamak zorundadır. Davacı kambiyo senedinin kira ilişkisine dayalı olarak kiralananın evvelki kiralayanı Alaattin Selçuk'a depozito bedeli olarak teminat amacıyla verildiğini, bu senedin bilahare davalı T3 düzenlenmiş gibi gösterilerek kendisi aleyhine icra takibi yapıldığını iddia etmiş ise de bu iddiasını yazılı delillerle kanıtlayamamıştır. Konya 4....
