Tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan değerlendirme neticesinde, davalı tarafından davacı hakkında keşideci imzası inkar edilmeyen çeke dayalı olarak icra takibi başlatıldığı, dava ve takibe konu çekin yasal unsurları taşıdığı ve kambiyo vasfında olduğu, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı, kambiyo senetlerinin illetten mücerret nitelikte oldukları, düzenlenmeleri için herhangi bir ticari yada hukuki ilişkinin bulunmasının gerekmediği, kambiyo senetleri nedeniyle bedelsizlik iddiasına dayalı olarak açılan borçlu olunmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davalarında ispat yükünün davacı borçlu üzerinde olduğu, çek lehtarına karşı asıl ilişki kapsamında edimin yerine getirilmediği iddiası ile açılan dava nedeniyle lehtara karşı borçlu olunmadığının tespitine ilişkin hükmün iyi niyetli olarak çeki devir alan cirantaları bağlamayacağı, imzaların istiklali ilkesi uyarınca keşidecinin düzenlenmiş olan kambiyo senedi nedeniyle sorumluluğunun devam edeceği, dosya kapsamında keşideci imzasının geçersizliğine...
İSTİNAF SEBEPLERİ İstinaf eden davacı vekili tarafından; Davalı tarafından müvekkili aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapıldığını, müvekkilinin lehtar ciranta olduğunu ve kambiyo yolu ile takip yapılabilmesi için yetkili hamilin süresi içerisinde protesto keşide etmesi gerektiğini, davalı tarafından böyle bir protesto keşide edilmediğinden müvekkili aleyhine takip hakkını kaybettiğini bildirerek ilk derece mahkemesinin kaldırarak müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık, davacı lehtar ile lehtardan sonraki ciranta hamil olan davalının temel ilişkiye dayalı olarak takibe ve davaya dayanak bononun protesto edilmeden davacı lehtara müracaat edilip edilemeyeceği hususuna ilişkindir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, menfi tespit istemine ilişkindir....
İcra Müdürlüğü’nün 2014/2027 sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine dayalı takip başlatılmış olduğunu, çekteki imza müvekkiline ait olmaması nedeniyle menfi tespit davası açıldığını, Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/236 E. 2017/20 K. sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama neticesinde alınan 04/08/2016 tarihli Adli Tıp Kurumu raporuyla çekteki imzaların müvekkilinin eli ürünü olmadığı tespit edildiğini ve davanın kabulüne karar verildiğini işbu davaya konu çek ve takibin müvekkili tarafından unutularak (sehven) daha önceki Kdz....
-TL bedelli çeke dayalı olarak, keşideci, lehtar ve cirantalar aleyhine Diyarbakır İcra Dairesinin .... esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı anlaşılmaktadır. Dava, kambiyo senedine dayalı başlatılan icra takibinden dolayı imza inkarına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, zamanaşımının dolup dolmadığı, davacının menfi tespit davası açmasında hukuki yararı bulunup bulunmadığı, icra takibine dayanak yapılan çekte yer alan keşideci imzasının davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre davacının çekte yazılı bedelin ödenmesinden sorumlu olup olmadığına ilişkindir....
Dava, araç hasarına karşılık olarak verilen bonodan kaynaklanan alacak ve icra takibiyle bağlantılı olarak İcra Mahkemesi tarafından hükmedilen kötüniyet tazminatı nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı tarafın, anılan hususlardaki taleplerini içerir şekilde açtığı davada mahkemece, 25.11.2014 tarihli karar duruşmasında ara karar ile davacının alacak talebine ilişkin davanın tefrikine karar verildikten sonra, neticeten sadece menfi tespit isteminin esası hakkında karar verilmiştir. 2004 sayılı İİK'nun 169/a maddesi, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte borca itirazın incelenmesi ve verilecek karar ile bu kararın sonuçlarını düzenlemiştir. Anılan maddenin 5. fıkrasında "İtirazın kabulü kararı ile takip durur. Alacaklının genel hükümlere göre dava açmak hakkı mahfuzdur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2022/213 Esas KARAR NO : 2022/440 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 22/03/2022 KARAR TARİHİ : 08/06/2022 KR.YZL.TARİHİ :24 /06/2022 GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından davacı aleyhine Ankara ...İcra Dairesinin ... takip nolu dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi yapıldığını, takip kesinleştikten sonra müteaddit olarak işlemden kaldırılan ve yenilenen takip son olarak adı geçen Dairenin ... nolu dosyası ile devam ettirildiğini, iptalini istenilen takip ... esas sayılı dosya ile devam etmekte iken, 03/04/2018 tarihinde davacı borçlu ile davalı alacaklı arasında takip konusu borcun 20.000,00 TL olarak ödenmesi, bakiyesinden ve fer’ilerinden feragat edilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını ve mutabakata varılan 20.000,00 TL aynı tarihte davalıya ödendiğini, davalı alacaklı takip konusu borçtan davacıyı ibra etmiş olmasına rağmen...
Şti. tarafından ciro edilerek ödeme amacıyla müvekkili bankaya verildiğini, ödenmeyen kredi borcunun tahsili için hem ilamsız hem de tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığını, dosyaya ilişkin hak ve alacakların tamamının ... A.Ş.'...
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, borçlu olunmadığının tespitine yönelik olarak açılan menfi tespit davasına ilişkindir.Uyuşmazlığın-------Esas sayılı dosyasına konu edilen 07.07.2022 keşide tarihli çek nedeniyle davacının borçlu olup olmadığı ve söz konusu senedin teminat senedi niteliğinde haiz olup olmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.İspat yüküne ilişkin genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Diğer bir değişle, alacaklı olduğunu iddia eden kişi borcunun dayandığı hukuki sebebi ve onun geçerli olduğunu ispat etmek zorundadır. Ancak alacaklı bonoya dayalı alacağını talep ettiğinde ispat soyutluğu karinesi nedeniyle sebep göstermek zorunda değildir....
Dava, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmayan araç kiralama sözleşmesi uyarınca verilen bono nedeniyle başlatılan kambiyo takibinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı takip konusu senedin teminat amaçlı verildiğini ve sonradan doldurularak takip konusu yapıldığını iddia ederken, davalı taraf, kiralanan aracın davacı kullanımında iken kaza yapması sonucu aracın çalışamaması nedeniyle kazanç kaybı, kullanım bedeli ve araçta meydana gelen değer kaybından dolayı 1.000 TL’ye ilaveten bu senedin verildiğini savunmuştur. Bu iddia ve savunmalar karşısında mahkemece, davalının aracın kazaya uğraması nedeniyle ne kadar zararı oluştuğu tespit edilerek belirlenen miktara göre davacının borçlu olmadığının tespiti gerekirken, salt davalı defterlerini incelemek suretiyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün 2017/32698 Esas sayılı dosyasıyla kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine geçildiğini, takibe konu senette lehtar ve tanzim yerinin bulunmadığını, bu nedenle senedin bono hükmünü taşımadığını, dolayısıyla ortada mücerret borç ikrarı içeren bir senet bulunmadığını, alacaklı tarafa 01.05.2017 tarihli Protokol gereği bu senedin verildiğini, davalının bu Protokoldeki edimlerini de yerine getirmediğini, senet kambiyo senedi olmamakla birlikte bir an için olduğu kabul edilse dahi bedelsiz bir senet olduğunu, davalının kötü niyetli olarak takip başlattığını ileri sürerek kambiyo vasfı taşımayan evraka dayalı yapılan İstanbul Anadolu 10....
