Asliye Ticaret Mahkemesi ise, "Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde, takip borçlusuna borçlu olduğu gerekçesiyle çıkarılan haciz ihbarnamelerine itiraz edilmemesi nedeniyle yedinde sayılan borçtan dolayı borçlu olmadığının tespiti istenmektedir. Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararında gerekçe olarak asıl borçlu hakkında başlatılan icra takibinin kambiyo evrakına dayanması gerekçe gösterilmiş ise de; üçüncü kişinin açtığı menfi tespit davası, kambiyo senedine yahut kambiyo ilişkisine dayalı olarak açılan bir dava değildir. Kaldı ki üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davalarına istinaf incelemesi bakımından görevli Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5....
Bankasının davalıdan alacağını tahsil ettiği, davalının bu senetlere dayalı olarak asıl borçlu durumunda olan davacıya rücu hakkının bulunduğu, davalının davacı lehine ödediği bedele karşılık miktarda alacaklı olduğu, her iki tarafın beyanları ve dosyaya ibraz edilen belgelerle sabit görüldüğü, davacının açmış olduğu menfi tespit davasına hukuki dayanak olarak hakkında başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip talebini gösterdiği, kambiyo senedine dayalı olarak davalıya borçlarının bulunmadığını iddia ettiği görülmüş ise de, menfi tespit davasının konusunun taraflar arasındaki ilişkiyi doğuran hukuki sebebin tespiti olmayıp alacak veya hakkın varlığı veya yokluğuna ilişkin olduğu, davacının borçlu bulunduğu alacak nedeniyle hakkında ... takibi başlatıldıktan sonra ... prosedürü içerisinde şikayet konusu yaparak takibin iptalini sağlama imkanı varken hakkında başlatılan takibin çeşidine bağlı olarak borçlu bulunmadığınının tespitini isteyemeyeceği, bu talebin menfi tespit...
Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/426 Esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açtığı, takip alacaklısı vekili tarafından, açılan menfi tespit davasında alacak def’inde bulunmaları nedeniyle zamanaşımının kesildiği dolayısıyla takibin zamanaşımına uğramadığı yönünde iddiada bulunulduğu görülmüştür. O halde mahkemece, işin niteliği gereği duruşma açılıp, tarafların beyan ve delilleri de gözönüne alınarak, menfi tespit davasının takibe konu alacakla ilgisi tespit edildikten sonra davalı olan alacaklı tarafça alacak def’inde bulunulup bulunulmadığı araştırılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir....
Dava İİK.’nın 89/3. maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnamenin muhatabı olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır. İhbarnamenin gönderildiği Konya 9.İcra Müdürlüğü'nün 2022/4055 Esas sayılı takip dosyasından, davalı alacaklı T3 tarafından dava dışı borçlu Aygün Akaryakıt Tur.oto.İnş. T5 bonoya dayanılarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığı, kambiyo senedine dayalı takip yapılması nedeniyle işin ticari iş olduğu anlaşılmakla, ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. Yargıtay 19.HD.'nin 16.10.2019 tarih 2019/1500 Esas 2019/4799 Karar sayılı ilamı da aynı yöndedir....
Dava İİK.’nın 89/3. maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnamenin muhatabı olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır. İhbarnamenin gönderildiği Konya ...İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyasından, davalı alacaklı ... tarafından dava dışı borçlu ... Limited Şirketi'e bonoya dayanılarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığı, kambiyo senedine dayalı takip yapılması nedeniyle işin ticari iş olduğu anlaşılmakla, ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. Yargıtay ...HD.'nin 16.10.2019 tarih ... Esas ... Karar sayılı ilamı da aynı yöndedir....
Dava İİK.’nın 89/3. maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnamenin muhatabı olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır. İhbarnamenin gönderildiği Konya 9.İcra Müdürlüğü'nün 2022/4055 Esas sayılı takip dosyasından, davalı alacaklı T3 tarafından dava dışı borçlu Aygün Akaryakıt Tur.oto.İnş. T5 bonoya dayanılarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığı, kambiyo senedine dayalı takip yapılması nedeniyle işin ticari iş olduğu anlaşılmakla, ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. Yargıtay 19.HD.'nin 16.10.2019 tarih 2019/1500 Esas 2019/4799 Karar sayılı ilamı da aynı yöndedir....
Dava İİK’nun 72.maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Yerel mahkemenin kararına gerekçe yaptığı Dairemizin 10.04.2006 tarih 2005/9948 esas, 2006/3742 karar sayılı ilamında “davacının talebinin ödememe protestosu keşide edilmediğinden kambiyo hukukuna göre takip hakkını kaybeden hamilin kambiyo senetlerine mahsusu haciz yoluyla takip hakkının bulunmadığı ve talebin takip hukukuyla ilgili olduğu” açıklanmıştır. Somut olay bakımından ise davacı tarafın talebi takip hukukuna ilişkin olmayıp maddi hukuk yönünden davaya konu senet nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitine ilişkindir. O halde mahkemenin gerekçesinde belirtilen içtihadın somut olay bakımından emsal olamayacağı açıktır....
Davacılar, bononun keşide yeri taşımaması nedeniyle aleyhlerine yürütülen kambiyo senetlerine mahsus takipte borçlu olmadığının tespitini istemiş, davalı ise bononun ödendiği kanıtlanmadan menfi tespit kararı verilemeyeceğini savunmuştur. Her ne kadar mahkemece, bonunun keşide yeri taşımaadığından kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe konulamayacağı ve icra mahkemesine süresinde itirazda bulunulmamasının menfi tespit açılmasına engel teşkil etmeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de; 2004 sayılı İİK’nın 170/1-a maddesi gereği kambiyo takip hakkı olmadığına ilişkin şikayetler 5 gün içerisinde icra tetkik mercine yapılmalıdır.Bu husus genel mahkemelerde ileri sürülemez. Düzenleme yeri bulunmayan bono adi senet hükmünde olup, bu senedi hükümden düşürecek deliller davacı borçlular tarafından sunulmalıdır. Senedi hükümden düşürecek deliller davacılar tarafından sunulmadıkça takibe konu senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilemez....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit istemine ilişkin davada ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi ve ... 3.Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava,davacının aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlatan kambiyo alacaklısının vekiline borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın bonoya dayalı takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 06.04.2011 gün ve 482-158 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık kambiyo senetlerine dayalı takip nedeniyle menfi tespit istemine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 19.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 19.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.06.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
