-TL bedelli, alacaklısı dosyamız davalısı, ... tanzim tarihli senet nedeni ile yapılan takip yönünden borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Davaya konu bono nedeniyle davacı yanın kambiyo senetlerine özgü takip yapıp yapamayacağı, söz konusu bononun kambiyo vasfına haiz olup olmadığı, kambiyo takibi sebebiyle davacı yanın borçlu bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmıştır. Tüm dosya kapsamının bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda; Davacı vekili, davacı aleyhine kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatıldığını; ancak, takibe dayanak senedin üzerinde lehdarın ismi bulunmadığından, 6102 sayılı TTK'nın 776-(1)-e) maddesi gereğince; kambiyo senedi vasfında olmadığını; lehdarın ismi bulunmayan bir senede dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus icra takip yolu ile takip yapılamayacağını belirterek icra takibi nedeni ile davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/140 KARAR NO : 2023/621 KARAR TARİHİ : 21/03/2023 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ERZURUM ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 22/11/2022 NUMARASI : 2022/482 Esas - 2022/689 Karar DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Erzurum .....İcra Müdürlüğü'nün 2020/... E.sayılı takip dosyasında 89/3'e dayalı Menfi Tespit isteminden ibaret olduğu, davalı takip alacaklısı, dava dışı takip borçlusu ...'...
Dava, İİK'nın 89/3 maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan 3 kişi tarafından açılan menfi tespit isteğine ilişkindir. Dosya içeriğinden; Erzurum 1.İcra Müdürlüğü'nün 2020- 5253E sayılı kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan takipte alacaklının Şato Ltd.Şti olduğu borçlunun Murat Özkan olup takibin 4.000 TL miktarlı, 02.02.2019 tanzim tarihli, 30.11.2019 vade tarihli senede dayalı olarak yapıldığı anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere; kambityo senetleri 6102 sayılı TTK'nın 670 vd. maddelerinde düzenlenmiş olup TTK.'nın 4/1- a maddesi uyarınca mutlak ticari dava olup aynı kanunun 5/1 maddesi uyarınca ticari davalara bakma görevi asliye tcaret mahkemelerine aittir. Bu itibarla ticari iş niteliğindeki kambiyo senedine istinaden başlatılan takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. Nitekim benzer bir durumda Yargıtay 19....
İcra İflas Kanununun 168/5 maddesi uyarınca borca itirazın icra mahkemesine yapılacağı,169. maddesinde “ Borçlu 168. maddenin 5. bendine göre borca karşı yapacağı itirazını bir dilekçe ile tetkik merciine bildirir” hükmü gereğince kambiyo senetlerine özgü icra takip yolunda borca itirazda görevli mahkeme İcra Mahkemesidir . Somut olayda; davacı borçlu aleyhine, Keşan icra Müdürlüğünün 2010/3241 esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlattığı, davacı borçlunun 163 nolu ödeme emrinin 07.06.2010 tarihinde tebliğ edildiği ve Keşan icra Hukuk Mahkemesine vermiş olduğu 10.06.2010 tarihili dilekçe ile kambiyo senedine dayalı borca faiz oranı ve miktarının, alacak tutarının fahiş olduğu nedeniyle, süresinde borca itiraz ettiği anlaşılmıştır. Bu durumda, uyuşmazlığın Keşan İcra Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;6100 sayılı HMK.'nun 21 ve 22....
Taahhüt Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş olduğu, dava konusunun davamıza konu aynı olaya dayalı farklı kambiyo senetlerine bağlı menfi tespit davası olduğu, davanın halen derdest olduğu, davacının buradaki dilekçesinde maddi olaylar arasında dosyamıza konu çekin kaybına ilişkin açıklamalarda bulunduğu görülmüştür. Davacı tarafça ibraz edilen ... sayılı dosyasına ait takip talebinin tetkikinde takip alacaklısının ... A.Ş, takip borçlularının ... İnşaat, ..., ...... A.Ş, ... Taahhüt Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş, takip konusunun davamıza konu çeke dayalı çek tazminatı, komisyon ile birlikte 141.400,74 TL sinin tahsili olduğu görülmüştür. DEĞERLENDİRME: H.M.K.'nun 166/1 maddesindeki düzenleme" Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve safattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir....
GEREKÇE: Dava;İcra takibinden sonra Menfi Tespit davası olarak açılmasına rağmen yargılama sırasında icra borcunun ödenmesi nedeniyle Menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüştür. Davacı vekili davada;.... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası, takip dayanağı kambiyo senedi, bilirkişi vs. her türlü hukuki delile dayanmıştır. İncelenen .... İcra Müdürlüğünün ... E. sayılı takip dosyasında; alacaklı ... Ticaret Limited Şirketi tarafından borçlu ... ve diğer dosya borçluları aleyhine ... Bankası ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de; Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, örnek 10 nolu ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun yasal sürede icra mahkemesine başvurarak, çekin tahrif edilmiş olması nedeniyle kambiyo vasfında olmadığını ve çek lehdarı tarafından menfi tespit davası açılmasına rağmen takip başlatılmasının usulsüz olduğunu ileri sürerek takibin iptalini istediği, mahkemece istemin reddine karar verildiği anlaşılmıştır. 6102 sayılı TTK'nun 808/1-b maddesi gereğince çekin süresinde muhatap bankaya...
İcra dosyası kambiyo senetlerine dayalı olarak başlatılmış ise de eldeki menfi tespit davasında görevli mahkemenin temel ilişkiye göre belirleneceği, senede dayalı olarak borçlu olmadığı iddiasından ziyade davacının mirası reddetmesine dayalı olarak menfi tespit talebinde bulunduğu, kambiyo senedine dayalı olarak araştırma yapılmadan mirasın reddi halinde mirasçıların borçtan sorumluluğun genel hükümlere göre değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda yargılamanın Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmesi gerektiği..." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 776 ve devam maddelerinde bono düzenlenmiştir. Anılan Kanunun 3. maddesinde "Bu Kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir." hükmüne yer verilmiş, 4. maddesinde bu kanunda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava sayıldığı belirtilmiştir....
Davalı cevap dilekçesinde icra takibine konu borcun ödenmesi nedeniyle davanın konusuz kaldığını, davalının iyi niyetli olması nedeniyle davalı aleyhine icra inkar tazminatı vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilemeyeceğini, öncelikle konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini, bu karar verilmez ise davanın reddini, %20 inkar tazminatı ve %10 para cezasına karar verilmesini talep etmiştir. Davanın konusu davalının kambiyo senetlerine dayalı olarak başlattığı ... 14. İcra Müdürlüğünün ... ve ...Esaslı dosyalarında takip konusu yapılan senetlerdeki imzaların davacıya ait olup olmadığı ve buna dayalı davacının borçlu olmadığının tespiti davasıdır. ... 14. İcra Müdürlüğünün ... Esaslı icra dosyası incelendiğinde davacı borçlu ... (...) aleyhine 2 adet bonoya dayalı kambiyo senetlerine dayalı haciz yolu ile takip yapıldığı anlaşılmıştır. İcra konusu bonolar incelendiğinde davacı ...'...
Dava, İİK'nın 72. maddesi uyarınca açılan kambiyo senetlerine özgü icra takibine konu 3 adet senet nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı ..., 3 adet bonoya dayanarak dava dışı ... Motorlu Araçlar ve Yedek Parça Akaryakıt San ve Ltd. Şti. aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe geçmiş, davacı ... takip konusu borcu taksitler halinde ödeyeceğini taahhüt etmiştir. Davacı ... taahhüt ettiği borcu ödediğini ileri sürerek takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle menfi tespit davası açmıştır. Menfi tespit davası takip konusu kambiyo senetlerine karşı olmayıp taahhüt nedeniyle yapılan ödemelerden dolayı açıldığına göre davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmaktadır. Mahkemece, davacının, taahhüt ettiği borç nedeniyle sorumlu olup olmadığı üzerinde durulup varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddinde isabet görülmemiştir....
