Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır (İnan, Nurkut: Türk Hukukunda Hatır Senetleri ve Özellikle Hatır Bonoları, Ankara, 1969, s.16)....
Maddesine göre açılmış menfi tespit davasıdır....
DAVA Borçlu keşideci ve aval verenler itiraz dilekçelerinde; davalı alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine mahsus ilamsız takipte, dava ve takip dışı üçüncü kişi ...’dan aldıkları büyükbaş hayvan karşılığında takibe konu senedi düzenlediklerini, senedin ödeme ve düzenleme tarihlerine ilişkin kısımlarının boş olarak üçüncü kişiye verildiğini, senedin takip alacaklısı davalı tarafından sonradan doldurularak takibe konulduğunu, senedin üçüncü kişiye verildiği tarihte alınan suretinin incelenmesinden de bu durumun anlaşıldığını, bu nedenle davalı alacaklı hakkında suç duyurusunda bulunduklarını, borçlarını üçüncü kişiye ödediklerini, üçüncü kişi tarafından senedin çalınması nedeniyle taraflarına iade edilmeyeceği gerekçesi ile borcun kalmadığına ilişkin adi yazılı belge verildiğini, senedin düzenleme ve ödeme tarihleri arasında 30 günlük süre bulunması gerekirken bu sürenin on gün olduğunu ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
DAVA : Menfi Tespit İSTİNAF KARARININ KARAR TARİHİ : 16/11/2021 YAZIM TARİHİ : 16/11/2021 Davacı tarafından davalı aleyhine Konya Asliye ... Ticaret Mahkemesi'nin... Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında 23/05/2019 tarihinde tesis edilen davanın kabulüne ilişkin karara karşı davalının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde; DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davalının Konya ...İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası ile keşidecisi ... ile ... olan 02/01/2014 keşide, 02/01/2016 vade ve 17.000,00 TL bedelli bonaya dayalı olarak, lehtar/ciranta konumunda olan müvekkili ... ile bononun keşidecisi olan ... ve .......... aleyhine kambiyo senetlerine özgü yolla icra takibi başlattığını, bonunun keşidecisi olan dava dışı ...'in müvekkilinin eski kocası olduğunu, tarafların evli olduğu dönemde ...'...
TİCARET TARİHİ : 23/05/2019 NUMARASI : 2018/128 ESAS - 2019/269 KARAR DAVA KONUSU : menfi tespit KARAR : Davacı tarafından davalı aleyhine Konya Asliye 4....
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, takip dayanağı çekin arka yüzündeki ciranta imzasının inkarı temeline dayalı olarak davacının ---Esas sayılı dosyası ile takip edilen alacak nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talepli menfi tespit davasıdır. Dava ve takip konusu çek incelendiğinde, davacının çekin lehtarı olduğu, çekin emre yazılı kambiyo senedi olduğu, çekin arka yüzünde sırasıyla davacının (imzasını inkar ettiği) cirosunun ve---- cirosunun bulunduğu, çekin davalı bankaya ---tarihinde ibraz edildiği, çek üzerinde işlem yapılmadığı görülmüştür.Kambiyo senedi üzerindeki imzanın inkarı, kambiyo senedinin metninden anlaşılan mutlak def'ilerden olup herkese karşı ileri sürülebilir....
Bu halde, davalı aleyhine kambiyo senetlerine özgü takip yapılmış olmasına ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın kaynağının bono olmasına göre ticari dava niteliğinde olan uyuşmazlığın Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 01.07.2015 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Takip dayanağı belge kambiyo senedi niteliğinde çek olduğundan şikayete konu olayda TTK'nun 726 ve 730. maddelerinin göndermesi ile aynı Kanunun 662 ve 663. maddelerinin uygulanması gerekir.818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 133.maddesine nazaran daha özel nitelikte bulunan ve TTK'nun 730/18. maddesi gereğince çekler hakkında da uygulanması gereken TTK'nun 662. maddesinde; "Müruruzaman; dava açılması, takip talebinde bulunulması, davanın ihbar edilmesi veya alacağın iflas masasına bildirilmesi sebepleriyle kesilir" hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda, borçlu tarafından açılan menfi tespit davası hakkında ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25.06.2013 tarih ve 2007/23 E., 2013/ 352 K. sayılı kararı ile "davanın açılmamış sayılmasına" karar verildiğinden, anılan davanın zamanaşımını kestiğinden söz edilemez. Diğer ifade ile açılan menfi tespit davasının zamanaşımına herhangi bir etkisi yoktur....
İcra müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasının teminat amaçlı verilen ve bahsedilen bono nedeniyle ve kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla açılan icra dosyası olduğunu, Antalya 15. İcra müdürlüğünün .... sayılı dosyasının genel kredi sözleşmesi nedeniyle davacı tarafından tesis edilmiş olan ipoteğin paraya çevrilmesini hedefleyen takip dosyası olduğunu, Antalya 2....
Somut olayda dava dilekçesindeki açıklamalar, davaya dayanak oluşturan icra takip dosyası, ve tüm dosya kapsamına göre davaya dayanak oluşturan Denizli 3. İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra takibi kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip olup, davaya konu ihbarnamelerin gönderildiği icra dosyalarındaki borcun sebebi kambiyo senedi olduğuna göre uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemelerinde görülmesi gerekir. Nitekim benzer bir uyuşmazlık hakkında Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin ... Esas, ......
