Mahkemece her ne kadar İİK 89/2-3 maddeleri uyarınca gönderilen haciz ihbarnamelerine ilişkin tebligatların geçersiz olduğundan bahisle hüküm kurulmuş ise de, anılan düzenleme gereği İİK 89. maddesine dayalı ihbarnamelerin geçersizliğine karar vermek görevi İcra Mahkemesi'ne aittir. Mahkemece işin esasına girilerek deliller toplanıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 04/11/2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi. KARŞI OY YAZISI Dava; İ.İ.K 89.maddesine göre açılan menfi tesbit istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, davalı tarafından temyiz edilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/403 KARAR NO:2023/461 DAVA:Menfi Tespit DAVA TARİHİ:16/06/2023 KARAR TARİİ 9/06/2023 Dava İİK 72. Maddesi uyarınca açılmış menfi tespit davası olup, tevzi formunda 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Menfi Tespit) davası olarak nitelendirildiğinden dosyanın finans mahkemesi olarak görevli mahkememize tevzii edildiği, ancak benzer mahiyetteki dosyalarda finans mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle verilen kararların İstanbul BAM 14. Hukuk Dairesi 2023/693 esas, 2023/923 karar, İstanbul BAM 13. Hukuk Dairesi 2023/688 esas, 2023/720 karar, İstanbul BAM 12....
Ancak, İİK’nun 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası, takip borçlusunun takip alacaklısına karşı açacağı bir dava türü olup somut olayda davacı takip borçlusu olmadığından belirtilen kanun hükmünün somut olaya uygulanmasının mümkün değildir.----.sayılı kararı ) Bu nedenle de davanın İİK 72.maddesi açılmış menfi tespit davası olarak nitelendirilmesi mümkün değildir. -----.sayılı dosyası ile takip alacaklısı ------, takip borçlusu-dava dışı ---- aleyhine ilamsız takip başlatılmış, dosyada borçlunun 3.şahıslardaki hak ve alacaklarının haczine karar verilerek davacılara İİK 89.maddesi uyarınca 1.2 ve 3.haciz ihbarnameleri gönderilmiş, 89/3 haciz ihbarnameleri davacılardan; ----- tarihinde, --- tarihinde tebliğ edilmiş, işbu dava ise ---- tarihinde açılmıştır....
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Derdest dava, kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan Sivas İcra Dairesinin 2022/22640 Esas sayılı icra takibinden sonra açılmış, işbu icra takibinden dolayı davacıların davalılara borçlu olmadıklarının tespiti talebine (Menfi tespit) ilişkindir. Davacı taraf, dava dilekçesi ile, dava konusu icra takibinin öncelikle ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasını istemiştir. Mahkeme, 22/12/2022 tarihli gerekçeli ara kararı ile, davanın icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davası olması, İ.İ.K'nın 72/3 maddesine göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinin belirtilmiş olması nedeniyle, davacının söz konusu ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, davacı vekili işbu ara kararını süresinde istinaf etmiştir....
Somut uyuşmazlıkta, Genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri yetkilidir. 2004 Sayılı İcra İflas Kanunun 72/son " Menfi Tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir" hükmü gereğince dava takipten önce açılan menfi tespit davası olmakla, İİK 72.maddesine göre belirlenen seçimlik yetkiye göre de yetki itirazında bulunan davalı yönünden mahkemenin yetkisiz olduğu değerlendirilmiş, oluşan bu durum karşısında davanın usulden reddine, mahkemenin yetkisizliğine, dosyanın yetkili Gaziantep Nöbetçi Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kararın 23/03/2021 tarihinde kesinleştiği görülmüştür. Dosyanın tevzi olduğu Gaziantep 2....
Davacı banka; 1 ve 2. haciz ihbarlarına süresinde itiraz ettiğinden, icra müdürü tarafından 3. haciz ihbarının iptali yönünde karar verileceği inancı ile İİK 89/3. maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 içinde menfi tespit davası açma hakkını kaybetmiştir. Henüz ödeme olmadığından İİK 89/5. maddesine dayanarak sebepsiz zenginleşme davası da açamayacaktır. Davacı banka kendisine gönderilen İİK 89/3 ihbarının tebliği üzerine süresinde menfi tespit davası açamadığından İİK 89/3 maddesindeki; Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır hükmü uyarınca aleyhine takip yapılan borçlu ile birlikte takip ve dosya borçlusu haline geldiğinden, borçlu olmadığı bir parayı ödememek için İİK 72. madde hükmü uyarınca genel hükümlere göre borçlu olmadığının tespiti davası açma hakkını elde etmiştir....
İİK’ nun 72.maddesine dayanılarak açılan menfi tespit davasında, alınan ve uygulanan ihtiyati tedbir kararı nedeniyle alacağın tahsilinin geciktirilmesi halinde alacaklı yararına İİK’ nun 72/4.maddesi uyarınca tazminata hükmedilmesi gerekir. Somut olayda alınan ihtiyati tedbir kararı uygulanarak, davalının alacağına kavuşması geciktirilmiş olduğu anlaşıldığından davalı yararına tazminata hükmedilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile bu istemin reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 10.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava niteliği itibariyle İİK.’nın 72. maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Bu davaların ödeme yapılmadan açılamayacağına dair yasal bir düzenleme mevcut değildir. Aksine takipten sonra açılabileceği gibi takip başlamadan dahi açılabilir. Davacının hakedişlerine el konulacağının bildirilmesi üzerine dava açıldığına göre davanın açılmasında hukukî yararın bulunduğu ortadadır. Bu nedenle mahkemece işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken henüz ödeme yapılmadığından ve dolayısıyla hukukî yarar yokluğundan bahisle davanın reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur. SONUÇ:Yukarıda açıklanan sebeplerle temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 22.05.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, İİK 89/3 maddesine göre açılan menfi tespit istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nın 4. maddesinde, bu hükümde sayılan mutlak ticari davaların yanısıra "Her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır." hükmü ile nispi ticari davaya ilişkin de düzenleme yapılmış olup, buna göre tarafların her ikisinin de tacir olması ve uyuşmazlık konusu işin tarafların ticari işletmesi ile ilgili olması gerekir. İİK'nın 89/3. maddesinin, üçüncü cümlesi, "..İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir....
İlk derece Mahkemesi tarafından; HMK 389. ve devamı gereğince ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığı İİK.72/3 maddesine göre takipten sonra açılan davada ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle davacı tarafın tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. Davacı tarafından açılan dava İİK 72/3. Maddesine dayalı menfi tespit ve istirdat davasıdır. Kural olarak, davacı/borçlu tarafından İİK’nun 72/3. maddesi koşullarında menfi tespit davası açılması halinde, alacağın %15’inden aşağı olmamak üzere teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi istenebilir; İİK 72/3. Maddesinin amir hükmü gereğince Mahkemece icra takibinin durudurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemez. İİK'nın 72/3. maddesi uyarınca takip başladıktan sonra takibin durdurulmasına karar verilmesi mümkün değildir....
